OV in Nederland

Ik heb de Leeuwarder Courant van afgelopen zaterdag gelezen en daar staat een alleraardigst artikel in over de tram in Groningen, plus een inzichtelijke info-sheet. Ik zal hier even een samenvatting posten:

"De plannen voor een tram in Groningen zijn op losse schroeven komen te staan, nu stad en provincie het niet eens kunnen worden over de financiering en er bezuinigd moet worden. De vraag is of het een goede oplossing is voor de groeiende forensenstroom naar Groningen of een overbodig prestigeproject. In totaal komen er 160.000 mensen dagelijks naar Groningen en naar verwachting zijn dat er 220.000 in 2020. Dit betreft overigens ook dagjesmensen, studenten en bezoekers van het ziekenhuis.
Het tramplan behelst een regiotram die ook over het spoor van de trein kan rijden, zo komt er een naadloze verbinding tussen de forenzenplaatsen rond Groningen en diverse bestemmingen in de stad (Zernike-complex en UMCG). De inwoners van de stad zijn matig geinteresseerd in de tram. De stad is dermate compact dat alle bestemmingen per fiets bereikbaar zijn. Ook schrikken de hoge kosten en de rails op de straat de stedelingen af. Daarnaast lopen de kostenramingen uiteen, het consortium RegioTram Groningen gaat uit van 300 miljoen euro, maar andere berekeningen spreken van bijna 500 miljoen euro. In september moet de provincie de knoop doorhakken op basis van offertes van bedrijven. Wethouder Frank de Vries (PvdA, Groningen) liet via een interview in het "Dagblad van het Noorden" weten dat de provincie met meer geld over de brug moest komen, anders zou de gemeente het project moeten afblazen. De gemeente moet immers hard bezuinigen. De Vries haalde hard uit naar de provincie: er zou geen regie worden gevoerd bij de verdeling van de 2 miljard euro die gereserveerd stond voor de Zuiderzeelijn en ook te weinig aandacht hebben voor de vervoersproblemen van Groningen. De provincie wil echter blijven vasthouden aan de tram, commissaris van de koningin Max van den Berg zegt hier veel waarde aan te hechten en vindt De Vries uit de bocht geschoten.
Stad en provincie hebben over meer onderwerpen ruzies gehad, zoals het nieuwbouwproject Forum in het centrum van Groningen en over een nieuwe weg naar Winsum en Mensingeweer. Coalitiepartner GroenLinks is woest, de tram is het stokpaardje van deze partij. De andere partijen in het college: D'66 en SP stellen dat gezonde gemeentefinanciën belangrijker zijn dan de tram, maar betreuren de harde woorden aan het adres van de provincies."

De cijfers:
Herkomst: Noord-Oost Groningen
44.600 forensen
13% OV gebruikers

Hoogezand
19.500
14%

Rest Oost Groningen
16.300
15%

Assen
13.000
19%

Leek en Roden
27.000
13%

Haren
26.700
7%

Rest Drenthe
25.900
17%

Noordwest-Groningen en Noord-Friesland
10.300
28%

Zuidhorn
9.585
18%

Zuidwest Friesland
8.500
16%

Rest van Nederland
13.1000
47% (!)

Overijssel en Friesland vallen beiden onder "overig Nederland". Ik verwacht dat daar meer mensen vandaan forensen dan uit de acht overgebleven provincies bij elkaar.

Vanaf mijn dorp is Groningen niet te bereiken met het ov, dus dat telt niet mee in de 41%...

Welk dorp mag dat dan wel wezen?

Klaasje schreef:Overijssel en Friesland vallen beiden onder "overig Nederland". Ik verwacht dat daar meer mensen vandaan forensen dan uit de acht overgebleven provincies bij elkaar.

De delen van Friesland die het dichtst bij Groningen liggen (en waar dus waarschijnlijk de meeste mensen vandaan komen vanuit Friesland gezien) staan gewoon in het lijstje hoor.

Zuidwest Friesland bevat ook de metropolen Sneek en Bolsward. Eerst genoemde stad heeft wel een treinstation (twee zelfs) waarmee je Groningen nog redelijk kunt bereiken.

Maar gaan die cijfers niet over het totale forensisme inclusief automobilisten? Daarmee zegt het vrij weinig over het nut voor de tram.

Ik werd getriggerd door een aantal cijfers die bijna overeenkomen met de helft van de vervoersdoorsnede van de Hollandse brug op werkdagen. Ik geloof veel.. maar niet dat vanuit Almere en Lelystad maar 2,5 á 3 keer zoveel mensen naar Amsterdam reizen per trein als van Hoogezand naar Groningen..

Het is ook een beetje verdacht dat vanuit Haren, een gemeente met 18.500 inwoners, er dagelijks 26.700 forensen naar Groningen reizen...

Volgens mij is er verwarring: Zuidwest Friesland zal wel de gemeente Sudwest-Fryslân zijn. Daar vallen de dorpen in Gaasterland en rond de meren ook onder. Percentage is veel lager. De 41% zal ongetwijfeld Zwolle-Groningen betreffen en dat percentage is vergelijkbaar met het marktaandeel Trein tussen de Randstedelijke steden onderling. Vanaf de Flevopolder is het aandeel van de trein lager. Ik denk dat het een cultuurkwestie is. Middenklasse huishoudens die typisch in Almere wonen zijn het minst geneigd om met het ov naar het werk te reizen.

Die cijfers komen hier vandaan. Ik zou ze met een korreltje zout nemen. Zoals ik al eerder opmerkte kunnen sommige getallen simpelweg niet kloppen. De kwaliteit van veel andere data van dat Regiotrambureau is al even discutabel.

Veel van dat soort cijfers zijn van oorsprong scenario's uit rapporten waarin rekening werd gehouden met een Zuiderzeezweeftrein (met mythische effecten op de ruimtelijke ordening) en tienduizenden nieuwe huizen in de omgeving van Groningen. Beide zijn niet doorgegaan, maar men is "vergeten" de cijfertjes daarop aan te passen. Integendeel, die scenario's worden nu als "feiten" gepresenteerd. En daar wordt dan beleid op gebaseerd. Dat vervolgens -hoe verrassend- faliekant mislukt...

Dat verklaart wellicht het lage ov cijfer voor die plaats. Wellicht een grote stadsuitbreiding gepland daar?

Niet eens, Haren is een villadorp dat zoals het Gallische dorp moedig weerstand biedt tegen de Stadse overheersing. :D Daarom is dat cijfer van 26700 erg vreemd. Sowieso zal het OV-cijfer vanuit Haren laag zijn, omdat het vrijwel direct tegen Groningen aan ligt. Op die afstand gaan veel mensen met de fiets.

Het openbaar vervoer van en naar Groningen is vooral gericht op onderwijs. Veel middelbare scholieren uit de wijde omgeving zitten in Groningen-Stad op school. Daarnaast zijn er ook veel studenten van de Hanzehogeschool en de RUG die gebruik maken van het openbaar vervoer. De term "forensen" is daarom een beetje verwarrend; het zijn bijna uitsluitend scholieren en studenten die van het OV gebruik maken. Het aandeel werkenden en bezoekers is zeer laag.

Uitzonderingen zijn de treinen Groningen-Zwolle (en verder) en Groningen-Leeuwarden. Daar zie je ook heel veel "echte" forensen, vooral ook veel ambtenaren. Die twee verbindingen zijn ook 's avonds en in het weekend in beide richtingen goed gevuld, terwijl de andere verbindingen zeer verspitst zijn. En dan ook verspitst in één richting: 's ochtends naar Groningen, 's middags uit Groningen. Dat maakt het OV wel relatief inefficiënt, omdat je in één richting vol zit en in de andere richting leeg rijdt. Het is helaas niet zo dat je de hele dag een constante stroom reizigers hebt.

Even door de statistieken heen kijkend is het werkelijke verhaal dat een niet nader te noemen minister net zoals in andere een niet nader te noemen stad waar een niet helemaal onvergelijkbaar project loopt een gokspelletje aan het spelen is.

In dit geval gaat het om 500 miljoen euro, die in eerste instantie was beloofd door het ministerie maar die de minister vorige week in de vrieskist heeft gegooid omdat er opeens zogenaamd keuzes gemaakt moesten worden tussen een trambaan en een ringweg terwijl het in al die jaren ervoor nooit echt ter discussie stond vanwege de compensatiegelden.

Je doelt erop dat de minister de compensatiegelden in de vrieskist heeft gegooid voor de Groningse discussie over de zuidelijke ring en de tram? In deze casus kan ik mij daar wel in vinden omdat er in Groningen behoorlijk vreemd gegoogeld wordt.

Vinny schreef:Vanaf de Flevopolder is het aandeel van de trein lager. Ik denk dat het een cultuurkwestie is. Middenklasse huishoudens die typisch in Almere wonen zijn het minst geneigd om met het ov naar het werk te reizen.

Lees je eens in Vinny... Ik heb al zo vaak gezegd dat dit niet klopt. In documenten van I&M, de MRA, SRA, provincies Flevoland en Noord-Holland en de gemeenten Amsterdam en Almere wordt de pendelstroom tussen beide steden als een schoolvoorbeeld van goed ov-beleid gezien door een marktaandeel van 53 % in de spits. Verder is dit natuurlijk off-topic.

Goed voorbeeld? Mwah, 53% tussen twee IC steden is totaal niet wereldschokkend.. :s

Verder haalt alleen Utrecht-Amsterdam dat. Maarem, terug naar de tram in Groningen en omstreken. :)

Tussen Zwolle en Groningen zal het percentage ook rondom de 50 % liggen, misschien wel hoger. De 41% komt door afzwakking omdat met de rest van Nederland ook allerlei dorpen en steden worden bedoeld die niet naast het station van Zwolle liggen, maar waarvandaan wel een reizigersstroom richting Groningen bestaat en forensen dus met de auto reizen (want het treinstation is te ver lopen of fietsen), dat was in feite de teneur van mijn verhaal.

Statler Rail schreef:Het is ook een beetje verdacht dat vanuit Haren, een gemeente met 18.500 inwoners, er dagelijks 26.700 forensen naar Groningen reizen...

Veel mensen uit de omgeving stappen in Haren op de trein omdat de daar je auto gratis kwijt kunt. Geen idee of die aantallen kloppen verder...

Dan klopt het percentage niet?
Overigens ben ik heel benieuwd hoe ze multimodaal vervoer rekenen. In een normale modal-split verdeling heb je een verdeling tot 100%. Dat wil dus zeggen dat iemand die met de auto en met de trein reist nooit dubbel geteld kan worden. Het zou kunnen dat dat hier wel gedaan is. Het zou de merkwaardigheid kunnen verklaren dat slechts 7% van de Haarenaren met het OV reist, terwijl Haren wel de herkomst/bestemming is van een groot aantal van de duizenden forenzen die in het staatje worden aangegeven. Toch kan ik me niet aan de indruk ontrekken dat het ergens rammelt.

Dan rammelt het ergens, inderdaad.

Dat zal misschien iets zijn van het aantal reizigers dat over Haren naar Groningen reist (ook al reist het merendeel dan ook over Assen). Overigens heeft Haren ook een groot transferium. Maar er klopt inderdaad iets niet.

Dat transferium bij de A28 bedoel je? Vanaf daar zullen niet veel mensen met de trein gaan, het station is wel een eindje lopen vanaf daar

Ja, het genoemde aantal betreft toch het totaal aantal OV-reizigers vanaf Haren?

Nee. Het cijfer geeft het totaal aantal dagelijkse reizigers, automobilisten, fietsers, inlineskaters etc. aan dat vanaf genoemde plaats naar Groningen reist voor werk of opleiding vanaf het genoemde gebied. Het percentage geeft aan hoeveel van deze reizigers er met het openbaar vervoer reizen (bus, tram of trein). De cijfers hebben betrekking op het verwachte aantal en percentage in 2020 en rechtvaardigd een tram aldus het projectbureau. Volgens iemand heeft Haren meer forenzen dan inwoners en dat is erg knap. Als er geen grote stadsuitbreiding gepland staat is het onmogelijk en is er iets geks gebeurt met de cijfers. Wellicht door verkeerd op te tellen en het p&r terreingebruik mee te tellen, maar dan zou het ov-percentage hoger moeten liggen. Het kan ook zijn dat ze omgekeerd forensisme meetellen. Weet iemand de hoeveelheid arbeidsplaatsen in Haren?

Ok, ja klopt. Er staat toch duidelijk een pijl richting Groningen, maar ook al tel je een paar forenzen naar Haren mee. Aan die 26.700 kom je echt niet.