OV in Nederland

Echte "ghost trains" hebben we helaas niet in Nederland. Ik denk dat station Leeuwarden Achter de Hoven nog het meest dichtbij komt als "Ghost Station": op de kaart bestaat het niet maar toch stoppen er elke dag drie treinen.

Langer terug moet ik aan de treinen Tiel-Nijmegen via de inmiddels opgebroken zuidelijke verbindingsboog bij Elst denken. In de laatste jaren ging daar ook maar een enkele trein per dag over, volgens mij voornamelijk om het traject in dienst te houden. Dat lijkt al aardig op een Ghost Train.

Hetzelfde heb je ook gezien bij internationale spoorlijnen zoals Nijmegen-Kleef en Enschede-Gronau voordat die gesloten werden, waar de laatste jaren voor sluiting het vervoer zo minimaal was dat je eigenlijk niet meer van serieus aanbod kan spreken, maar puur van het nog open houden van een spoorlijn in afwachting van toestemming om de lijn te sluiten.

Bij grenstrajecten had het vaak ook een militaire reden dat de spoorlijnen niet gesloten konden worden en in gebruik moesten blijven. Dus ja, dan ga je 1x per dag met een trein van Gronau naar Enschede heen-en-weer rijden:

Bron: Link (Sowieso een leestip!)

Wel frappant dat die ghost train uit 1981 sneller was dan de huidige boemel nu is :')

Niet heel gek toch? De huidige boemel moet 2x stoppen.

De reistijd Gronau - Münster is ook 10 minuten langer geworden, terwijl op een deel van het traject de baanvaksnelheid is verhoogd, er slechts één nieuw station is geopend en de huidige treinen sneller zouden moeten optrekken dan de meuk die er toen reed.

Maar destijds zal de frequentie daar wel lager geweest zijn waardoor je minder kruisingen had. En was dit misschien niet een sneltrein die niet overal stopte?

Was toen ook al een stopper.

Alleen had je toen nog geen klokvaste dienstregeling op die lijn met vaste kruisingsplaatsen. Soms kon je dan heel snel zijn (met weinig kruisingen) en soms langzaam als je pech had. Pas in de tachtiger jaren is men in Duitsland op regionale lijnen een Taktfahrplan in gaan voeren. Overigens wordt in Duitsland de Ghost Train een Alibizug genoemd. In de nadagen van de Bundesbahn kwam het veelvuldig voor dat op een regionale lijn slechts een keer per dag een treinpaar werd aangeboden in de aanloop naar sluiting.

In Nederland kan ik wel een aantal plekken wijzen waar het wenselijk is om een aantal keer in de week of per dag een(spook) trein in te zetten. Zo'n trein is dan een aanvulling op een piek moment dat een bus net te weinig capaciteit kan aanbieden. Het is wel belangrijk om de stations goedkoper te gaan bouwen en daarbij creatieve oplossingen te bedenken.

Laat de bedoeling van een Ghost Train nou net zijn om een spoorlijn te sluiten. _O-

Ghost Trains zijn een voorbeeld van Britse onkunde, en tonen aan waarom het spoorwegnetwerk daar nog steeds erg achterhaald kan zijn. 20 jaar private spoorlijnen later, en nog steeds betalen reizigers op andere spoorlijnen voor dit soort idioterie. :X

Pooh schreef:Lege ritten zijn er toch wel meer? Conducteur stapt uit, lampen gaan uit, en machinist rijdt de trein nog door naar een volgende plek waar hij overnacht/'s ochtends vertrekt? Ik weet dat er in de jaren '90 vanuit deventer altijd nog een 'lege trein' naar Enschede vertrok, 's avond na de laatste trein. Als je de laatste trein gemist had kon je wel eens een lift regelen. Maar dat lijkt me niet onder 'spookritten' zoals in de UK vallen.

Het was meer in de categorie van: tussen Utrecht en Den Bosch waren reizigers welkom, in Den Bosch werden reizigers eruitgebonjourd, waarna ze in Tilburg weer mochten instappen. Konden ze overigens niet heel lang volhouden.

Maar om weer eens bij spooktreinen te blijven:
De Thalys die reed tussen Brussel en Oostende was een leuk voorbeeld van wafelijzerpolitiek . Nadat de Walen een Thalys naar Parijs werd toegezegd konden de Vlamingen natuurlijk niet achterblijven. Dus werden niet alleen Charleroi, Namen en Luik aangesloten via het conventionele net op de HSL maar ook Gent, Brugge en Oostende. De trein was vaak goed voor maar liefst 7% vulling aan passagiers!

De verbinding ging in 2015 ter ziele.

In Nederland hebben we overigens wel een soort Ghost Trains gehad die reden op trajecten waar op dat moment nog niet veel te beleven viel, maar waar later grotere reizigersstromen zouden komen. Denk aan Schiphol - Amsterdam Zuid in de periode 1978 - 1981. Ook de lijn Houten - Houten Castellum met een trammetje was niet echt een publiekstrekker. Dus eigenlijk het omgekeerde van lijnen die men wil gaan sluiten.

Heb je die mop al gehoord van de trein naar Zwolle Stadshagen? Die stopt er niet _O-

Ook dat is niet echt een Ghost train. Het beste wat momenteel in de buurt komt van een Ghost train in Nederland zijn treinseries die zo nu en dan eens een wat merkwaardige route rijden. Als er bij werkzaamheden eens een IC Almere-Amsterdam Bijlmer-Utrecht rijdt bijvoorbeeld.

In oudere (maar toch nog redelijk recente) dienstregelingen zijn toch wel een soort van Ghost trains aanwezig geweest, al dienden die meer een logistiek doel waarschijnlijk. Zo had in dienstregeling 2001/2002 station Nieuw Vennep alleen op zondag 1x/dag een rechtstreekse sneltrein naar Rotterdam.

En er zijn jaren terug ook vroege ICs in de NoordOost geweest die Zutphen - Rotterdam/Den Haag reden, die stonden in de tabel van Zutphen - Apeldoorn met voetnoot dat ze via Deventer reden.

en-es schreef:Was toen ook al een stopper.

Nieuwsgierig ben ik toch nog even in het oude Kursbuch 1976 gedoken (had ik toevallig staan).
Er reden totaal 11 treinen van Münster naar Gronau. Daarvan waren er 6 stoptrein en 5 sneltrein (Eilzug).
De in tabel 72 vermelde 3770 was ook een Eilzug en stopte alleen te Borghorst, Burgsteinfurt en Ochtrup.
Stoptreinen deden er met 61 minuten wat langer over. De stoptreinstations moesten het dus doen met zes treinen!
Voor de liefhebbers de vertrektijden uit Münster op werkdagen: 6:32, 7:40(E), 9:22(E), 11:13(E), 12:30(E), 13:26, 16:05, 16:32(E), 17:33, 18:34, 19:25. Waar (E) een Eilzug is. Op zaterdag reed de trein van 16:05 ruim een uur vroeger en was er geen trein om 17:33. Op zondag reden er maar vier treinen, waarbij de stoptreinstations het met twee treinen moesten doen.

Had altijd gedacht dat die trein op het gehele traject stoptrein was. Heb die trein ooit in 1980 gebruikt voor een reisje naar Gronau. Voor het instappen moest je eerst langs de paspoortcontrole op het station van Enschede. Terug nam ik de bus, internationale plaatsbewijzen waren destijds geldig in de bussen Enschede-Gronau en terug.

In de winterdienstregeling 1974/1975 was er sprake van 3 verbindingen per dag tussen Enschede en Gronau. De snelste trein deed een uur over Enschede-Münster, de langzaamste had er 1 uur en 6 minuten voor nodig. Dat waren inderdaad Eilzüge.

Verwarring kan ook ontstaan zijn doordat de Bundesbahn rond het begin van de jaren '80 veel stoptreinstations sloot. Daarbij ging men van een tweetreinensysteem naar een eentreinensysteem. De overblijvende treinen noemde men dan wel vaak Eilzüge, terwijl het volgens onze definitie stoptreinen zijn. Herinner me dat in ieder geval van Leer - Oldenburg en Oldenburg - Wilhelmshaven.

Daniel schreef:In oudere (maar toch nog redelijk recente) dienstregelingen zijn toch wel een soort van Ghost trains aanwezig geweest, al dienden die meer een logistiek doel waarschijnlijk. Zo had in dienstregeling 2001/2002 station Nieuw Vennep alleen op zondag 1x/dag een rechtstreekse sneltrein naar Rotterdam.

En er zijn jaren terug ook vroege ICs in de NoordOost geweest die Zutphen - Rotterdam/Den Haag reden, die stonden in de tabel van Zutphen - Apeldoorn met voetnoot dat ze via Deventer reden.

De IC Vlissingen-Leeuwarden vond ik wel een bijzondere. Maar die rijdt niet meer volgens mij.

Die is geschrapt sinds dienstregeling 2017 inderdaad. Nog regelmatig gebruik gemaakt van die trein Leeuwarden - Lage Zwaluwe, een rit van ruim 4 uur. :')

Volgens mij reed ie ook enkele ritten Vlissingen - Groningen. Hoeveel mensen zouden die 5:35 uitgezeten hebben?

Ik gok vrij weinig mensen.

Die 12600 waren voornamelijk uitlopers dus slechts enkele ritten reden werkelijk Vlissingen - Groningen. Het overgrote eindigde eerder op de route. Enkele keren tijdens werkzaamheden reed deze verbinding de hele dag.

Intussen hebben we het niet meer over Ghost Trains (= één enkele trein over een bepaalde spoorlijn, puur om juridische of administratieve reden), maar meer over afwijkende treindiensten. Ook leuk hoor...

Ik kan mij van langer geleden (jaren negentig) nog herrineren dat je in het NS Spoorboekje een ongenummerd tabel had met lange-afstandstreinen op piektijden (met name vrijdag- of zondagavond). Je moest dat tabel maar net weten te vinden. Je had bijvoorbeeld een trein Groningen-Maastricht. Daarnaast waren er nog wat treinen Zwolle - Eindhoven en volgens mij Leeuwarden - Horst-Sevenum. Ook de Efteling-Express (Groningen - Eindhoven) stond op een gegeven moment in dit tabel. Er staat mij bij dat deze treinen de 3500-serie avant-la-lettre waren.

Dat waren in de jaren ´90 volgens mij de enige getrokken treinen nog in het noorden. Ik kan me in ieder geval nog een 1100 met volgens mij Plan W-rijtuigen op die trein Groningen-Maastricht herrinneren. Volgens mij zijn al dit soort leuke treinen inmiddels wel verdwenen. De laatst overgebleven trein was denk ik de extra intercity Utrecht - Groningen op zondagavond, aankomst 22:10. Die is nog niet zo lang weg.

Mocht iemand nog een spoorboekje uit midden jaren negentig hebben liggen, dan ben ik wel benieuwd naar een scan/foto van dat ongenummerde tabel. Hij zat volgens mij ergens rond tabel 20.

Statler Rail schreef:Mocht iemand nog een spoorboekje uit midden jaren negentig hebben liggen, dan ben ik wel benieuwd naar een scan/foto van dat ongenummerde tabel. Hij zat volgens mij ergens rond tabel 20.

Dit is uit het boekje '93/'94, de treinen hebben (voor zo ver ik terug kan vinden) gereden tot mei 1996.

Spoiler: show

Kan me uit die periode in ieder geval geval nog een intercity herinneren, die om kwart over zes 's ochtends uit Groningen vertrok naar Maastricht.
Een loc met een sleep wagons (en lekker veel ruimte) inderdaad, die me dagelijks naar Utrecht bracht.

Statler Rail schreef:De laatst overgebleven trein was denk ik de extra intercity Utrecht - Groningen op zondagavond, aankomst 22:10. Die is nog niet zo lang weg.

Dat is een van de vleugeltreinen van de NoordOost geweest waarschijnlijk, die hebben inderdaad nog redelijk lang bestaan. Op het einde van die dienstregelingopzet waren er nog een stel die alleen Amersfoort - Utrecht reden en in Utrecht op de buurtsporen aankwamen/vertrokken. Dat waren ook de enige treinen die planmatig bij Blauwkapel Oost de lage sporen naar Utrecht op gingen.

De serie 3500 die jarenlang aparte treintjes er tussen had kende ook jarenlang een vleugeltrein naar Roosendaal die in Den Bosch combineerde/splitste met de doorgaande trein naar Eindhoven.
En in de ochtendspits zijn er ook enkele jaren een paar stoptreinen Leerdam - Den Haag geweest die vooral uitblonken in de hoeveelheid lege ritten die er voor nodig waren.