OV in Nederland

Zondag 25 september, inmiddels precies één week geleden, was de officiële afscheidsrit van het NS treintype Mat'64, bijgenaamd ook wel Apekop. Na vijftig jaar trouwe dienst verdwijnt dit icoon van het spoor. De rit begon 's ochtends al in Maastricht en voerde daarna naar Eindhoven, Den Bosch, Nijmegen, Arnhem, Zutphen, Zwolle, Amersfoort en Utrecht Maliebaan. Ik heb meegereden met de rit vanaf station Arnhem waar om 13:13 de afscheidsrit als trein 28214 vertrok. De trein bestond uit vier Plan V stellen. Het waren de 449, 466, 469 en de 876. De laatstgenoemde gaat de Mat'64 vertegenwoordigen in het Spoorwegmuseum, waar de rit ook eindigde. Tijdens de hele rit werd er flink getoeterd door de Mat'64 stellen, maar ook door voorbijrijdende treinen. *O*

Onderweg heb ik diverse opnames gemaakt die in onderstaande video te bekijken zijn. Hieronder een aantal verwijzingen naar de verschillende delen in de film.
0:09 Station Arnhem
2:03 Vertrek station Zutphen
3:12 Vertrek station Zwolle
3:40 Vertrek station 't Harde
4:10 Aankomst en vertrek station Harderwijk
5:40 Pauze + rangeren op station Amersfoort
8:24 Aftakking naar de Maliebaan
12:15 Spoorlijn naar Utrecht Maliebaan
16:14 Aankomst station Utrecht Maliebaan
Zonder verdere verwachtingen had ik meegedaan aan de actie van de NS waarbij een uitnodiging van de afscheidsrit van de Mat'64 de prijs was. Enkele dagen nadat ik mijn inzending had opgestuurd kreeg ik een mail terug met de heugelijke mededeling dat ik mee mocht rijden! :D Een grote, maar erg leuke verassing. Zondag 25 september stond ik dan ook ruim op tijd met de uitnodiging in mijn hand op spoor 4 in Arnhem te wachten op de afscheidstrein. Keurig op tijd kwam die om 12:53 als trein 28214 het moderne station binnengereden.

Arnhem, Afscheidsrit Mat'64 by NSM Bjorn, on Flickr

Maarliefst vier Plan V stellen reden deze bijzondere ritten. Op station Arnhem stond het geheel zo'n twintig minuten stil waardoor er nog wel wat tijd was om een fotootje te maken.

Arnhem, Afscheidsrit Mat'64 by NSM Bjorn, on Flickr

Met zeer luid getoeter werd er van station Arnhem vertrokken richting Zutphen. Daar stond de HSL 1832 met een goederentrein stil langs de kant. De trein reed daarvoor zo'n 10 minuten voor ons. Uit het raampje van een 1e klas coupé heb ik een foto gemaakt al is hij niet geweldig geworden.

Zutphen, Afscheidsrit Mat'64 by NSM Bjorn, on Flickr

Op de stations van Deventer en Zutphen stonden we kort stil om daarna richting Zwolle te rijden. Iets voor Zwolle zijn we heel even gestopt ter hoogte van de IJsselcentrale. Dit complex wordt namelijk volgend jaar gesloopt en daarom was een hele groep mensen naar het spoor gegaan om juist op deze locatie nog een foto van de Mat'64 te maken.

Zwolle, Afscheidsrit Mat'64 by NSM Bjorn, on Flickr

Na veel gezwaai over en weer kwamen we even later aan op het station Zwolle.

Zwolle, Afscheidsrit Mat'64 by NSM Bjorn, on Flickr

Vanaf Zwolle ging de reis met treinnummer 28215 verder als stoptrein naar Amersfoort. Op onderstaande foto zien we station Putten tijdens de korte stop.

Putten, Afscheidsrit Mat'64 by NSM Bjorn, on Flickr

Op station Amersfoort was er een langere pauze van zo'n 40 minuten. In die tijd werd stel 876. dat eerst achterop zat, om de trein gerangeerd en aan de voorkant geplaatst. De 876 moest tenslotte bij het Spoorwegmuseum blijven staan en tegelijkertijd niet de andere stellen insluiten die wel weer weg moesten bij het museum. Tijdens de stop mocht je ook even een blik werpen in de cabine.

Amersfoort, Afscheidsrit Mat'64 by NSM Bjorn, on Flickr

Op onderstaande foto zien we de trein met inmiddels Plan V 876 voorop.

Amersfoort, Afscheidsrit Mat'64 by NSM Bjorn, on Flickr

De rit werd trouwens ook keurig aangegeven op de CTA's.

Amersfoort, Afscheidsrit Mat'64 by NSM Bjorn, on Flickr

Met de stop op station Amersfoort kwam het einde toch echt in zicht. Na de stations van Den Dolder en Bilthoven takte de trein naar links af om richting het museum te rijden. Dit laatste stukje met nog meer getoeter dan in het begin. Hordes met mensen hadden zich langs de lijn verzameld om de binnenkomst van het toeterende geheel te kunnen zien. Om daar een goed beeld van te krijgen verwijs ik graag naar de video aangezien ik grote delen van het laatste stukje uit het raam gefilmd heb. Na aankomst op station Utrecht Maliebaan gaf de machinist die de laatste meters van de afscheidsrit gereden had de sleutel aan de directeur van het Spoorwegmuseum. Stel 876 is tenslotte verworven door het Spoorwegmuseum. Daarna was er in het museum zelf tijd voor een speech van het NS-personeel dat het iniatief voor deze rit genomen had en de directeur van het Spoorwegmuseum, Marten Foppen. Deze meneer had overigens beter bij de dolfijnen in Harderwijk kunnen blijven, maar dat is een andere discussie. Dit allemaal onder het genot van een hapje en een drankje. De 25 personen die meereden met de rit doordat ze hadden gewonnen bij de actie van de NS kregen ook nog het boek 'Treinstellen Plan V en T´ uit de serie ´Treinen in Beeld´ mee naar huis. Erg leuk!
Inmiddels was het op het perron een stuk rustiger geworden waardoor er nog even tijd was om de Mat´64 te fotograferen.

Utrecht Maliebaan, Afscheidsrit Mat'64 by NSM Bjorn, on Flickr

Utrecht Maliebaan, Afscheidsrit Mat'64 by NSM Bjorn, on Flickr

Utrecht Maliebaan, Afscheidsrit Mat'64 by NSM Bjorn, on Flickr

Bij de ingang van het perron stond nog onderstaand bord om de nieuwe aanwinst welkom te heten.

Utrecht Maliebaan, Afscheidsrit Mat'64 by NSM Bjorn, on Flickr

Utrecht Maliebaan, Afscheidsrit Mat'64 by NSM Bjorn, on Flickr

Met bovenstaande foto van de kenmerkende neus van de Mat´64 wil ik deze reportage graag afsluiten. Hierbij wil ik iedereen die zijn bijdragen aan deze prachtige afscheidsrit heeft gegeven hartelijk bedanken. Ik heb er van genoten!

Bedankt voor het lezen! :pos:

Monumentale reportage, dank en een diepe buiging. :pos: :pos: :pos:

Ben benieuwd of die bagageafdeling in ere is hersteld of dat de deuren "met grof geweld" open zijn gesloopt...

Mooie reportage, heb er veel in gereisd. Maar ben blij dat we ze hebben kunnen uitzwaaien, op naar de volgende afscheidsronde: DDAR.

SGM mag ook wel weg van mij.

Ik heb het filmpje al eerder gezien en de foto's illustreren het geheel nog meer :pos: :pos:

Toffe reportage van een memorabele rit. :pos:
Ik vind het wel jammer dat alleen de 876 wordt bewaard (en nog een 9xx bij de Stichting Mat '64).
Graag zou ik ook een stel van Werkspoor bewaard zien en dan het liefst een uit de serie 4xx. Gelukkig wil de stichting Stadsbus Museum Maastricht stel 449 bewaren.

Chrysa schreef:SGM mag ook wel weg van mij.

Of SLT. :Y

regenmaker schreef:Mooie reportage, heb er veel in gereisd. Maar ben blij dat we ze hebben kunnen uitzwaaien, op naar de volgende afscheidsronde: DDAR.

Ik wil best met je ruilen hoor: DD-AR naar de [serie=Sprinter|2016|(Breda -) Dordrecht - Den Haag Centraal5000[/serie] / [serie=Stoptrein|2016|Roosendaal - Dordrecht - Den Haag Centraal5100[/serie] en SLT naar het oosten des lands. :)

Zolang jullie maar van mijn Flirt afblijven.

regenmaker schreef:Mooie reportage, heb er veel in gereisd. Maar ben blij dat we ze hebben kunnen uitzwaaien, op naar de volgende afscheidsronde: DDAR.

SGM is ouder dan DD-AR.

Dus?

Erg mooie reportage van een bijzondere dag, Bjorn! Ik heb regelmatig, tijdens het toeren, met deze treinen gereisd en ik vind het echt jammer dat er nu definitief een einde is gekomen aan de inzet van de Apenkoppen... Die knusse coupés, het geluid, raampjes openduwen... Helaas! Weer een tijdperk voorbij...

Een mooie afscheidsreportage :pos: .

Ik hoop wel dat het SGM materieel nog vele jaren mee zal gaan. Het materieel is een aantal jaren geleden wat mij betreft niet voor niets gereviseerd .

SGM is toch wel de eerstvolgende zodra SNG begint in te stromen valt te verwachten. Met name de tweetjes die op wel heel veel lijnen gewoon te klein zijn om los iets mee te kunnen, naast de beperkingen aan het inzetgebied doordat ze maar 125 km/u halen en in de herfst niet los mogen rijden. Daarnaast is de oudste SGM zelfs ouder dan de jongste stellen Mat'64 die nu ook buiten dienst staan.

Mooie reportage trouwens verder :)

Klopt ... heb het even in een boek opgezocht. De eerste SGM is afgeleverd op 7 maart 1975.

dylanwild94 schreef:SGM is ouder dan DD-AR.

SGMm heeft tenminste digitale reisinformatie en betere stoelen/ventilatie. De SGMm heeft wel echt een moderne uitstraling.

Wat mij betreft wordt de SGM nog achter de hand gehouden voor noodgevallen als het moderne materieel niet kan rijden (zoals een winter met sneeuw en ijs).

regenmaker schreef:

dylanwild94 schreef:SGM is ouder dan DD-AR.

SGMm heeft tenminste digitale reisinformatie en betere stoelen/ventilatie. De SGMm heeft wel echt een moderne uitstraling.

Komt omdat de SGM een revisie heeft gehad en DD-AR niet.

Dan lijkt het me logischer om DDAR op korte termijn een revisie te geven of om te laten bouwen tot DDZ.

Volgens mij is het de bedoeling dat met de instroom van de SNG allebei de types terzijde worden gesteld.

KM46 schreef:Wat mij betreft wordt de SGM nog achter de hand gehouden voor noodgevallen als het moderne materieel niet kan rijden (zoals een winter met sneeuw en ijs).

SGM heeft zich nou niet bepaald bewezen als het meest storingsvrije materieel. Het heeft in zijn leven geloof ik altijd bovenin de lijstjes met materieel met de meeste storingen per kilometer gestaan. Volgens mij doet DDAR dat beter.

DD-AR is een tussenoplossing. Het materieel is nog niet afgeschreven (komt immers uit de jaren '90), maar omdat sprinters zoveel mogelijk gelijkvloerse instap moeten zijn/worden is het daarvoor niet meer geschikt. Dus is het verbouwd tot intercity, waarbij NS meteen afscheid heeft genomen van de locomotieven want locomotieven nemen alleen maar kostbare ruimte langs het perron. Er is zoveel als mogelijk omgebouwd naar DDZ en de rest is gedumpt in de Amsterdamse haven. Daarna bleek er toch een tekort aan inzetbaar materieel, dus is met wat lapwerk (er was amper nog DD-AR met originele eerste klas bijvoorbeeld) de boel weer op de baan gebracht voor een paar jaar.

Wat betreft Mat'64: Het waren de eerste treinen waarmee ik gereisd heb en ook het eerste type waarmee ik zelfstandig met de trein gereisd heb. Ze hadden bij mij het koosnaampje "Mamatrein" omdat ik ze altijd zag als ik bij mijn moeder in de auto zat. Mat'64 is voor mij al vrij vroeg verdwenen toen op mijn lokale lijntje de NS Lightrail ging rijden. De spitstreinen werden vervolgens SGM waarmee ik al vanaf 2007 dus geen Plan V meer tegenkwam, tenzij ik van de gebaande paden afging. Vanaf 2009 woonde ik bij een station waar 8x/uur SGM stopte, en na 2011 werd het vooral SLT en DD-AR was de klok sloeg. Mijn echte afscheid van Plan V is daardoor eigenlijk al jaren geleden geweest en ik heb het nooit gemist. SGM ga ik meer missen denk ik.

Grappig hoe dat dan toch verschilt per persoon (en misschien mag je het zelfs al per generatie noemen). Ik heb eindeloos met Mat 64 gereisd, vooral aan het begin van mijn studie toen ik noodgedwongen forensde tussen Geldermalsen en Utrecht. Het hoort voor mij echt bij treinreizen. SGM was voor mij juist veel minder in beeld, want dat reed verder in de Randstad en daar kwam ik niet zo vaak.

Leuke foto's! Ik heb nooit heel veel op gehad met Mat'64 en ik wist niet eens dat ze Apekop heetten tot ze definitief weg zouden gaan, ik wist wel dat de echte Hondekoppen het Mat'54 waren maar ik dacht dat 'de volksmond' het Mat'64 ook zo noemde. Het piepen van de remmen en de geur zal me wel altijd bijblijven, geluiden die ik al sinds mijn jeugd ken. Maar mijn echte trein uit mijn jeugd was toch wel DDM-1 (even denken), in ieder geval die met al die stipjes op de tafeltjes. Volgens mij reed die vroeger ook op Amsterdam-Arnhem, de lijn waarop we altijd naar opa en oma in de Achterhoek gingen. Sowieso van Muiderpoort naar het Gooi waar we veel gingen wandelen :)

Voor mij precies hetzelfde als Wubbo . Mat '64 was DE trein hier, naast ICR(m) en DD-IRM/Virm. Ik heb er heel wat ritjes mee gemaakt. Ik heb ze vaak vervloekt, maar kon ze toch ook wel weer waarderen. SGMm heeft hier relatief kort gereden en heb ik een stuk minder mee, al ben ik het er mee eens dat ze best een moderne uitstraling hebben. Revisie heeft deze trein echt goed gedaan. Dit is eigenlijk het eerste materieeltype dat uit dienst is gegaan waar ik veel mee heb gereisd (Mat '54 kan ik mij totaal niet meer herinneren, Plan U zag ik weleens in Arnhem, maar geloof niet dat ik er ooit in heb gezeten. Wadlopers slechts een handvol keer en railhopper (SM '90) welgeteld 1 keer).

Kom ik aan als 17-jarige die pas met enige regelmaat in de trein zat toen SLT al reed. -o-