Expeditie Stan (1): De Trans-European Express naar Москва [42]
Geplaatst: zo 06 nov 2016, 09:14
Nu ondergetekende 40 uur per week aan het werk is blijft er weinig tijd over om spontaan op reis te gaan, het aantal vakantiedagen is immers toch gelimiteerd en op korte termijn een weekje vrij nemen kan lastig zijn. Echter, het werken biedt ook z'n voordelen: zodra er dan een keer vakantie is kan het ook meteen goed! :D Sinds het paasweekend in Tsjechië en Polen heb ik nog twee kleine reisjes gemaakt (naar Chicago en Denemarken), maar beiden waren niet echt verslagwaardig. Ik had al een tijdje het idee om in het najaar een wat langere reis te maken aangezien dat over het algemeen een fijne periode is om te reizen: het weer is meestal nog goed, het is overal wat rustiger en je kan je collega's die net terug zijn van vakantie en balen dat ze weer aan het werk moeten met een gerust hart achterlaten ;)
Goed, waarheen dan? Ik zat al een tijdje te spelen met het idee om naar Centraal-Azië te gaan, in het bijzonder naar Tadzjikistan. Waarom daarheen? Nou, mijn couchsurfhost uit Mashhad (Iran, 2014) is een groot fan van dat land en hij heeft me tijdens mijn verblijf bij hem het een en ander laten zien hierover. Tevens organiseert hij reizen vanuit Mashhad naar een drietal "Stans", waaronder Tadzjikistan. Dit en het feit dat ik verder eigenlijk niemand ken die er ooit geweest is heeft mij ook getriggered eens wat dieper in deze regio te duiken, en zo geschiedde.
Ik heb uiteindelijk een reis van 3,5 week gemaakt, al begonnen de voorbereidingen al een paar maanden eerder. Behalve het boeken van enkele tickets en het uitzoeken van een hoop informatie is er ook nog iets wat écht vooraf geregeld moet worden: visa. Zeker als je helemaal over land wilt reizen, zoals ik gedaan heb, zijn er afhankelijk van je bestemming een aantal visa nodig. Niet voor elk land gelukkig, maar voor de meeste helaas wel. Gedurende de verslagenreeks zal ik er nog wat uitgebreider op terug komen, maar grof gezegd heb je afhankelijk van je route één of twee visa nodig om bij de vijf voormalige Sovjet-Stans in Centraal-Azië te komen. Daar aangekomen heb je voor drie van de vijf Stans een visum nodig:
- Turkmenistan (heel moeilijk);
- Oezbekistan (niet moeilijk, wel omslachtig);
- en Tadzjikistan (vrij makkelijk ondanks wat papierwerk, sinds kort ook een e-visum)
hebben namelijk een visumplicht. Kazachstan heeft dat in principe ook, maar deze is tot en met eind 2017 tijdelijk opgeschort voor een kort bezoek. Kirgizstan is momenteel het meest vriendelijk voor de toerist, hier is geen visum voor vereist en mag je als Nederlander 60 dagen blijven. De details zal ik per land noemen zodra het aan bod komt, maar houd er wel alvast rekening mee dat dit nogal aan verandering onderhevig is ;) Op Turkmenistan na heb ik uiteindelijk alle Stans bezocht. Met de visa ben ik zodra het kon begonnen, Rusland en Wit-Rusland kun je 3 maanden voor inreis al aanvragen. Uiteindelijk ben ik er zo’n 10 weken mee bezig geweest, waarvan ik 9 weken geen paspoort gehad heb. Echt moeilijk was het niet, het duurde vooral lang en pas eind augustus had ik mijn paspoort weer terug. Laat je er in ieder geval niet door tegenhouden, maar houd er wel rekening mee qua tijds/kostenplanning ;) Begin dit jaar heb ik de twijfelachtig eer gehad de visumprocedure voor een B1/B2-visum (zakelijk/toerisme) voor de VS te mogen doorlopen, die was vele malen erger dan die voor de visa die ik voor deze reis nodig had en die kan ik iedereen dan ook van harte afraden :')
Gezien de complexiteit en tijdsduur ben ik uiteindelijk alleen heen over land gegaan, de terugreis ging per vliegtuig. Dit kunstje heb ik al vaker vertoond ;) De snelste en makkelijkst te volgen landroute gaat via Rusland, wat voor mij nu ook de beste optie was. In dit deel reizen we naar de Russische hoofdstad, een kaartje van de route is hier te vinden. Aangezien dit eerste deel aardig wat tekst en uitleg bevat heb ik het bij 42 foto's gehouden, Moskva/Москва bekijken we in het volgende deel. Ik ben nu al een maand terug van deze reis, maar door een wat langere zakenreis direct na terugkomst van vakantie heb ik nu pas de tijd om het eerste deel te plaatsen ;)
Voor de rit naar Moskva wil ik de nachttrein Paris-Moskva helemaal uitzitten. Deze rijdt drie keer per week vanuit Paris Est naar Rusland, de rit duurt planmatig ruim 37 uur. Met ingaan van de nieuwe dienstregeling zal dit echter teruggebracht worden naar één trein per week, jammer genoeg. Om deze trein te nemen moet je natuurlijk eerst in Paris uitkomen, wat met de Thalys het snelste is maar wat tevens best prijzig kan zijn. Echter, aangezien ik tijdens de actie van Thalys tijdens hun 20e verjaardag in Nederland al met de globale planning bezig was heb ik destijds een enkele reis Köln-Paris gekocht voor €20, onder het mom van "wellicht dat het van pas komt".
Goed, we schrijven woensdag 14 september, vanavond om 18:58 vertrekt de trein naar Rusland vanuit Paris Est. Vanuit Enschede moeten er eerst nog 765 kilometers afgelegd worden voordat we daar zijn. Het is wel wat sneller om via Rotterdam te reizen, maar ik wilde ook de Köln-Thalys een keer nemen. Het stuk Enschede-Köln heb ik eigenlijk een beetje over het hoofd gezien, zodat de goedkoopste optie bij het boeken een Sparpreis Gronau-Köln in de 1e klasse bleek te zijn, voor €29.
Iets na half 7 trek ik na een slechte nacht (lang leve de combinatie "hitte" en "Enschedese pauperwoning uit 1913") de achterdeur achter me dicht, in ruim een kwartier loop ik naar het station. Na een grenskaartje uit de automaat te hebben getrokken en kort twee forenzende vrienden gesproken te hebben stap ik in de eerste trein van vandaag, de RB naar Gronau. We vertrekken op tijd, na 6 km steken we de Duitse grens over - dat was het dan deze vakantie wat betreft Nederlandse treinkilometers
In Gronau stap ik over op de spitstrein naar Münster, de rit verloopt verder weinig noemenswaardig en met een paar minuutjes vertraging bereiken we de bouwput genaamd "Münster (Westf) Hbf". Ook mijn aansluitende IC is wat te laat, zodat ik na een kwartiertje ijsberen op het perron alsnog mag sprinten omdat vlak voor het binnenrijden blijkt dat de trein in een compleet willekeurige rijtuigvolgorde rijdt - ik waan me al bijna in Centraal-Azië! :')
1. IC "Bodensee", die vandaag tot Koblenz rijdt, is behoorlijk druk. De 1e klasse is echter vrijwel uitgestorven, ik heb een coupeetje voor mezelf. Terwijl we richting het Ruhrgebiet snellen doe ik weinig meer dan muziek luisteren en naar buiten staren, het is immers nog vroeg.

First class on the IC "Bodensee" to Koblenz by Timon91, on Flickr
Vanaf Oberhausen krijg ik een Panisch Duits Echtpaar als gezelschap: er iemand op één van hun gereserveerde plekken in een ander coupeetje gaan zitten en-ach-dat-is-toch-een-schande-want-we-hebben-die-plek-gereserveerd-omdat-we-bij-het-raampje-willen-zitten. Niet dat ze dat tegen diegene gezegd hebben, overigens. Dat moet de conducteur uiteraard doen, die na Gelsenkirchen nergens meer te bekennen is. Vlak na het verlaten van Düsseldorf Hbf gaan ze alvast bij de deur staan, want stel-je-voor-dat-er-opeens-iets-gebeurt-waardoor-je-niet-meer-uit-zou-kunnen-stappen-zo-20-minuten-voor-aankomst :') Köln Hbf bereiken we met een paar minuten vertraging, wat gezien de ruime overstaptijd niet zo erg is. Aangezien ik 1e klasse reis mag ik de DB Lounge in, wat wel zo fijn is voor de lange wachttijd.
2. Na ruim twee uur in de lounge te hebben gezeten begeef ik me richting perron, waar net de Thalys binnengereden wordt. Ik zit helemaal achterin en de trein is redelijk druk, maar toch heb ik de hele reis een tweezitter voor mezelf. Er rijden per dag vijf Thalys-treinen van het Ruhrgebiet naar Paris Nord, maar door onenigheid verkoopt de DB geen Thalys tickets meer wat me niet ideaal lijkt voor het aantal reizigers.

Thalys to Paris Nord at Köln Hbf train station by Timon91, on Flickr
We vertrekken op tijd, al gauw snellen we richting de Belgische grens. De stops in Aachen en Liège leveren weinig nieuwe passagiers op, Brussel-Zuid levert na een tergend langzame passage door de stad heen de meeste nieuwe reizigers op. Onder de te Brussel ingestapte mensen horen ook enkele leden van de Franse grenspolitie, die na het passeren van de Franse grens de trein rijtuig voor rijtuig doorspitten. De eerste grenscontrole is een feit, op de vraag waar ik heen ga antwoord ik maar "Paris" - ik denk dat "Oezbekistan" meer vragen zou opleveren :')
3. Paris Nord bereiken we om 16:05, keurig op tijd.

Thalys from Köln Hbf at Paris Nord train station by Timon91, on Flickr
Gare du Nord is gezien de extra veiligheidscontroles drukker dan normaal, er staat een enorme mensenmassa in de vertrekhal. Lijkt me niet heel handig als je een aanslag met veel slachtoffers wilt voorkomen, maar goed :N Ook tijdens de wandeling naar Gare de l'Est valt me op dat de sfeer op straat heel gespannen is: veel geschreeuw, gehaast en heel erg veel zwaarbewapende politie. Goed, het is niet het beste stukje Paris, maar fijn voelt het niet. Op Gare de l'Est valt op dat vrijwel alle langeafstandstreinen een flinke vertraging hebben door een zelfmoord op een spoorlijn vanuit dit station. Tevens is het gruwelijk druk, gelukkig vind ik aan de overkant van de straat een gezellige brasserie waar ik wat tijd kan doden met een biertje en een goed boek. Het voelt nog niet echt als "onderweg naar Tadzjikistan", maar dat komt nog wel ;)
4. Drie kwartier voor vertrek keer ik terug naar Gare de l'Est, waar ik met enige moeite nog een vrij stoeltje vind. Niet lang erna verschijnt mijn trein op het bord: de EuroNight naar "Moskva Bielorusskaia"!

Departure screen at Paris Est train station by Timon91, on Flickr
Ik loop een rondje, op zoek naar wat eten en bier voor onderweg, maar echt veel opties zijn er niet. Een belegd broodje is nog wel te vinden, maar het enige bier wat ik vind is duur lauw speciaalbier bij de Marks & Spencer. Gezien het gebrek aan opties haal ik er maar een, zin om buiten nog te gaan zoeken in de hitte heb ik ook niet. Ik vind het frappant dat er op een treinstation als dit schijnbaar wel behoefte is aan winkels met luxe goederen waar een normaal mens jaren voor moet sparen, maar dat een gewone supermarkt ontbreekt. Het zal ongetwijfeld met de huurkosten te maken hebben, maar enige verdere stimulans zou niet verkeerd zijn.
5. Bij terugkomst in de stationshal blijkt ook het perron bekend te zijn, dus op naar de trein!

EuroNight Paris-Moskva/Москва at Paris Est train station by Timon91, on Flickr
6. De provodnik van mijn rijtuig heet Vitaly en hij is Een Echte Rus: flinke kerel, kaal, dikke nek, stevig gebouwd, nors en eentalig - maar hij lijkt verder wel prima. Bij het instappen neemt hij je kaartje in en vertelt je in het Russisch welk coupeetje je ligt. Hier het gangpad van m'n rijtuig. In de coupés liggen keycards om de coupédeur mee te openen, wel handig om die mee te nemen als je bijvoorbeeld ’s nachts naar het toilet gaat ;)

EuroNight Paris-Moskva/Москва interior by Timon91, on Flickr
Deze EuroNight is een bijna volledig Russische trein, uitgebaat door de Russische spoorwegen (RZD/РЖД). Het is een echte prestigetrein, maar ondanks dat is het nog wel te betalen. Tickets koop je vrij eenvoudig online, via zowel de Franse als de Russische spoorwegen. Qua prijs maakt het niet uit, maar via de RZD kun je zelf een plek uitkiezen wat bij de SNCF niet kan. Tevens krijg je bij de RZD een e-ticket (hierover meer in het volgende deel), bij de SNCF wordt het ticket thuisgestuurd. Er is echter wel één significanter verschil: als jongere krijg je bij de SNCF 25% korting, wat voor mij nog van toepassing is. Voor de enkele reis Paris-Moskva heb ik bij de SNCF uiteindelijk €181,70 betaald, in de 2e klasse. De 2e klasse rijtuigen zijn nieuwe rijtuigen van Siemens, met vierpersoons coupeetjes. Voor de kenners: eigenlijk gewoon kupé dus, maar dan nieuw, relatief luxe en een stuk comfortabeler dan de gewone kupérijtuigen die ik gewend ben.
7. Mijn coupeetje, nu nog leeg. Aangezien je bij de SNCF geen plek kunt kiezen heb ik een bed boven (ik prefereer beneden), maar het is sowieso wel comfortabel. De rugleuningen van de banken beneden kunnen omgeklapt worden om zo nog twee bedden te creëren.

Sleeping compartment on the EuroNight Paris-Moskva/Москва by Timon91, on Flickr
Ik krijg gezelschap van twee medepassagiers: Galina, een Russische dame die ook naar Moskva gaat en haar schoonmoeder in Frankrijk bezocht heeft, en Abdul, een Fransman van Afrikaanse afkomst die in Berlin gaat werken. Ja, je kan deze trein ook gewoon tussen Paris en Berlin gebruiken, je hoeft er niet per se mee naar Rusland te reizen - al is het wel vrij prijzig (€154 enkele reis bij de SNCF voor Paris-Berlin). Galina spreekt alleen Russisch en een paar woorden Frans, Abdul spreekt Frans, Italiaans en Arabisch, dus al met al gaat communicatie moeizaam. Helaas volgt er al gauw een mededeling via de intercom: er is nog een zelfmoord gepleegd op de spoorlijn dus het gaat nog minstens een uur duren voordat we kunnen vertrekken. Vitaly komt langs om het een en ander meedelen en hij vertoont al wat eerste tekenen dat hij er niet zo blij mee is dat er een donkere man in z'n rijtuig zit: tegen Galina en mij is hij plots niet meer nors maar vriendelijk, Abdul snauwt hij alleen wat af in het Russisch :N Tijdens het wachten praat ik wat in het gangpad met Phil, een Nieuw-Zeelander uit een naburige coupé. Ondertussen komt er aan de overzijde van het perron een TGV uit Nancy aan. Onze trein trekt veel bekijks van de reizigers uit de aankomende TGV, deze Russische trein naar Moskva is dan ook een exotische bestemming vanaf hier. Uiteindelijk vertrekken we met 90 minuten vertraging dan eindelijk uit Paris Est, langzaam rollen we de Franse hoofdstad uit. Ik praat wat met Phil, Peter en Diana, de Nieuw-Zeelander en de twee Engelsen die tot Moskva mijn buren zijn. Zij zijn onderweg naar China via Mongolië, dus ze hebben nog wel een stuk te gaan. Het is best gezellig, al ben ik door het vroege opstaan, de zengende hitte buiten en m'n zeer chaotische reisvoorbereiding behoorlijk moe. Na de stop in Epernay, rond kwart over 10 's avonds, duik ik onder de wol en duurt het niet lang voordat ik in slaap val.
De reis gaat 's nachts gestaag verder, via Nancy, Strasbourg, Karlsruhe, en Frankfurt am Main Süd naar Fulda. Vanaf daar rijdt de trein normaal gesproken via Erfurt naar Berlin, maar door werkzaamheden rijden we om. Ik ontwaak als ik Bleicherode Ost voorbij zie komen - niet dat ik weet waar dat precies ligt, maar niet veel later passeren we Sangerhausen en dat doet wel weer een belletje rinkelen.
8. Het glooiende landschap van zuidelijk Sachsen-Anhalt in het ochtendlicht. We passeren veel stoptreintjes onderweg, het is duidelijk spitsuur.

Morning landscape in Saxony-Anhalt by Timon91, on Flickr
9. Elk rijtuig is ook uitgerust met een douche, al doen deze het in de praktijk vaak niet. Enkele medereizigers is het gelukt om een paar rijtuigen verderop te douchen, wat meestal niet erg op prijs gesteld wordt door de provodnik/provodnitsa van het desbetreffende rijtuig.

Shower on the EuroNight Paris-Moskva/Москва by Timon91, on Flickr
10. Erfurt Hbf doen we niet aan door de omleiding, in plaats daarvan maken we een extra stop in Halle (Saale) Hbf. Aangezien het al 8 uur geweest is en we om 7 uur in Berlin hadden moeten zijn vermoed ik al dat onze vertraging nog verder is opgelopen.

Halle (Saale) Hbf train station by Timon91, on Flickr
11. Bij de provodnik haal ik een kop thee, zoals het de RZD betaamt krijg je dat in een prachtig glas :D

Tea on the EuroNight Paris-Moskva/Москва by Timon91, on Flickr
Ondertussen staan we al een half uur stil bij Birkengrund, vlak voor we de stadsspoorwegen van Berlin bereiken. We worden hier nog ingehaald door een ICE, de EuroNight "Metropol" uit Budapest en een Tsjechische EC. De vertraging maakt me niet zoveel uit, het duurt toch nog lang voordat we Moskva bereiken
Abdul is inmiddels weer gaan slapen in het andere bovenbed. Dat het niet heel netjes is (beddengoed was nog schoon) klopt, maar dat hij een flinke klap van Vitaly krijgt zodra die langskomt is ronduit belachelijk
Hij eist 5 euro van Abdul voor het verschonen van het beddengoed en zegt dat hij anders de politie belt. Het scheelt dat Abdul geen woord Russisch spreekt en ik doe alsof ik Vitaly niet begrijp. Galina speelt goed mee door plotseling al haar Frans te “vergeten”. Vitaly komt Abdul eigenlijk vertellen dat we niet in Berlin Hbf gaan stoppen vandaag, dus nadat Vitaly hem dat in het Russisch toegesnauwd heeft, z’n poging 5 euro los te peuteren heeft opgegeven en nijdig weggelopen is probeer ik Abdul in m'n beste Frans uit te leggen hoe hij van Berlin Lichtenberg naar Hbf kan komen. Abdul vraagt zich af waarom de conducteur zo boos was, ik zeg hem maar dat hij het zich niet hoeft aan te trekken – ik weet eerlijk gezegd niet zo goed hoe ik hier mee om moet gaan.
Volgens dienstregeling hebben we een korte stop te Hbf en een langere stop te Lichtenberg, nu wordt dat samengevoegd in dat laatste. Via een stukje van de Berliner Ring duiken we niet ver na Flughafen Schönefeld de stad in.
12. Vlak na het Treptower Park steken we het water over, goedemorgen Berlin!

Enterin Beriln on the EuroNight Paris-Moskva/Москва by Timon91, on Flickr
13. Om half 11 staan we dan eindelijk op Berlin Lichtenberg, met 188 minuten vertraging. Hier stoppen we ruim 20 minuten voor een lokwissel. Galina en ik nemen afscheid van Abdul, die z’n best gaat doen om het Hbf te vinden.

EuroNight Paris-Moskva/Москва at Berlin-Lichtenberg train station by Timon91, on Flickr
14. Tsja, maak daar maar 3 van....

EuroNight Paris-Moskva/Москва at Berlin-Lichtenberg train station by Timon91, on Flickr
15. Een Poolse stoptrein van de Niederbarnimer Eisenbahn.

Regional train at Berlin-Lichtenberg train station by Timon91, on Flickr
In Berlin-Lichtenberg krijgen we in ons rijtuig een Duitse schoolklas erbij, die onderweg is naar het noorden van Wit-Rusland en tot Minsk/Мінск met deze trein mee gaat. Één scholier komt bij ons erbij in de coupé, hij vertelt dat ze na een ettelijk lang gewacht te hebben op Berlin Hbf opeens halsoverkop naar Lichtenberg moesten. Hen was verteld dat de trein twee uur vertraging had en ze dus flink moesten haasten - om er op station Lichtenberg doodleuk achter te komen dat de twee uur inmiddels drie bleek te zijn.... :') Fijn.
16. Met +186 zetten we ons, voorzien van een nieuwe locomotief, weer in beweging. Hier het reisschema wat in de trein hangt. Ik gok dat de afstanden een ruwe afschatting zijn, Paris-Moskva is eerder 3100 dan 3500 km via deze route.

Schedule of the EuroNight Paris-Moskva/Москва by Timon91, on Flickr
17. Na een klein uurtje bereiken we het laatste station in Duitsland: het prachtige Frankfurt an der Oder. Hier geeft de CTA tenminste een eerlijke schatting van de vertraging :') Ik denk trouwens dat dit de enige trein is die beide Frankfurten aandoet

EuroNight Paris-Moskva/Москва at Frankfurt (Oder) train station by Timon91, on Flickr
Hier krijgen we een vierde coupégenote, een Wit-Russische dame met een berg bagage die haar in Frankfurt woonachtige dochter bezocht heeft. Het instappen gaat met veel gedoe, geschreeuw en emotie, wat niet helpt in het al volle coupeetje. Ik kies letterlijk eieren voor m’n geld en ga maar gauw naar het restauratierijtuig om te lunchen. Ik heb wat te weinig eten meegenomen dus ik besluit om vandaag één keer flink te eten en het voor de rest maar op koekjes te overleven. In het deftige restauratierijtuig van de PKP – het enige niet-Russische rijtuig in deze trein – voeg ik me bij Phil, Diana en Peter aan een tafeltje. Van Paris Est tot Warszawa Wschodnia rijdt er een Pools restauratierijtuig mee, vanaf Brest/Брэст tot Moskva een Russische. Vitaly geeft eerlijk toe dat de Poolse stukken beter is, dat valt me weer mee :')
Als ik net zit steken we de Oder over en rijden we Polen in, niet lang erna stoppen we in Rzepin. Het PKP restaurant is behoorlijk prijzig, maar omdat het m'n enige fatsoenlijke maaltijd is vandaag moet het maar. Voor een salade (met ei dus ;) ), een kop soep en een biertje ben ik liefst €19 kwijt. Lekker is het gelukkig wel :)
18. Na Poznań wordt het langzaamaan leeg in het restaurant. Uiteindelijk ben ik nog alleen over met Phil en een jonge Engelsman genaamd Rob, die onderweg is naar Moskva en St. Peterburg/Санкт-Петербург.

WARS restaurarant car on the EuroNight Paris-Moskva/Москва by Timon91, on Flickr
19. Mooi beeld van klassiek treinreizen :D

WARS restaurarant car on the EuroNight Paris-Moskva/Москва by Timon91, on Flickr
20. Intussen razen we nog steeds met redelijk hoge snelheid oostwaarts richting Warszawa, het landschap is niet heel boeiend – al geldt dit eigenlijk voor een groot deel van de route.

Landscape in Central Poland by Timon91, on Flickr
Bij het verlaten van het restaurant loop ik naar de balie om af te rekenen, maar volgens de vriendelijke en prachtige serveerster van de WARS hebben de Engelsen van m'n tafel al voor me afgerekend. Ik kan het me niet voorstellen omdat we toch echt hadden aangegeven dat we op twee rekeningen aten, maar ook nadat ze het nakijkt lijkt het toch echt zo te zijn. Euh oké, prima dan maar
21. Het is al half 5 als we de Wisła oversteken in Warszawa, vlak na het verlaten van Warszawa Centralna.

Crossing the Wisła in Warszawa by Timon91, on Flickr
22. Warszawa Wschodnia bereiken we met +165, we hebben een kwartiertje ingehaald sinds Berlin. Hier stoppen we planmatig voor 30 minuten, maar volgens Vitaly vandaag voor slechts 15. Het Poolse restaurant wordt hier afgekoppeld.

EuroNight Paris-Moskva/Москва at Warszawa Wschodnia train station by Timon91, on Flickr
23. Een intercity uit Wrocław komt op tijd binnen op het naastgelegen spoor. Op het perron tref ik ook de Engelse/Nieuw-Zeelandse buren weer, die van hun middagdutje ontwaakt zijn. Ze vertellen dat ze gewoon voor drie personen hebben afgerekend in het restauratierijtuig, ik gok dat mijn rekening ergens vergeten is dus

Intercity from Wrocław at Warszawa Wschodnia train station by Timon91, on Flickr
Ik loop nog even naar beneden om te kijken of ik ergens wat eten en wat pils kan scoren, maar het is overal behoorlijk druk. De enige kiosk waar geen rij staat accepteert alleen cash, Pools geld heb ik natuurlijk niet bij me. Jammer dan, dan maar zonder.
Tegen vijven zet de “Trans-European Express”, zoals deze trein officieel schijnt te heten maar wat je in de praktijk nergens terugziet, zich weer in beweging richting het oosten. Het landschap verandert na Warszawa weinig, ik praat wat op het gangpad met wat andere reizigers. Er zitten nog best wat westerlingen in deze trein. De meeste reizigers zijn in Berlin ingestapt, maar in ieder geval in mijn rijtuig was er ook behoorlijk wat verkeer tot Berlin, wat op zich wel positief is :)
24. Bij onze doorkomst in Siedlce zie ik nog een flink aantal NS en Arriva Flirts staan, ogenschijnlijk klaar voor transport richting Nederland. Iets verderop blijven we bij een klein station weer een half uur staan, om onverklaarbare redenen. Dit alles resulteert in een vertraging van 200 minuten bij aankomst in het Poolse grensstation: Terespol. Het is inmiddels al donker.

Terespol train station by Timon91, on Flickr
Tijdens de hele reis van Paris naar Moskva is er slechts één grens met controle, maar wel meteen bij een politiek gezien wat moeilijkere grens: die tussen Polen en Wit-Rusland. Effectief is dit ook al de grens met Rusland. De Poolse politie controleert snel en efficiënt, Galina krijgt wat vragen over haar bagage en ik over wat ik in Iran heb uitgespookt. Zodra we Terespol uit rollen komt er al gauw een hoop prikkeldraad in beeld en steken we de zwaarbewaakte brug over de Westelijke Bug over – we zijn in Wit-Rusland! Direct na de brug is er een perronnetje waar de grenspolitie instapt. De eerste controle volgt al snel, onze paspoorten worden ingenomen. Niet lang erna volgt een provodnik met de immigratiekaart van Wit-Rusland en Rusland. Heel handig, aangezien je daar je paspoort- en visagegevens op moet invullen en de paspoorten nu natuurlijk in één of ander gaar kantoor hier liggen :') De paspoortgegevens ken ik inmiddels wel uit m’n hoofd, van beide visa heb ik nog een kopietje bij de hand. Iedereen die dat niet heeft moet wachten, tot groot ongenoegen van een Wit-Russische grensbobo – hier kun je natuurlijk héééél veel aan doen :') De douane komt ook nog even buurten, ze stellen een paar neutrale vragen en doen verder niet moeilijk. Na een half uurtje komen de paspoorten terug, worden de immigratiekaarten haastig ingevuld en gestempeld en al snel kruipen we station Brest Central in. Hier kunnen we even de benen strekken, bij een babushka op het perron haal ik een klein hapje eten en wat bier. Net op tijd ben ik weer binnen en hobbelen we Brest Central weer uit richting de omspoorloods. Zoals wellicht bekend hebben de landen van de voormalige Sovjet-Unie breedspoor, in tegenstelling tot de meeste landen van Europa. Ook een moderne trein als deze moet nog op de ouderwetse manier omgespoord worden:
25. Rijtuigen loskoppelen en los neerzetten bij een tilinstallatie, onderstellen losmaken en rijtuigen optillen…..

EuroNight Paris-Moskva/Москва in the Brest/Брэст gauge change facility by Timon91, on Flickr
26. …oude onderstellen wegrollen en nieuwe positioneren…

EuroNight Paris-Moskva/Москва in the Brest/Брэст gauge change facility by Timon91, on Flickr
27. …en tenslotte de rijtuigen weer laten zaken, onderstellen vastzetten en rijtuigen weer koppelen. Ondertussen zijn de Europese koppelingen ook vervangen voor Russische.

EuroNight Paris-Moskva/Москва in the Brest/Брэст gauge change facility by Timon91, on Flickr
Als aanvulling op deze trein gaat er met ingang van de nieuwe dienstregeling ook nog tweemaal per week een gloednieuwe Talgo-trein van de RZD tussen Berlin en Moskva gaat rijden. Deze trein heeft adaptieve onderstellen en kan zodoende veel en veel sneller omgespoord worden. De installatie hiervoor is inmiddels gebouwd en getest. Tussen Berlin en Moskva blijven dan in ieder geval drie treinen per week rijden. In het volgende deel meer over de RZD-Talgo ;) Als ook de grenscontrole gestroomlijnd wordt dan is in theorie een reistijd van 18 uur mogelijk tussen Berlin en Moskva (volgens de RZD zelfs 16), wat niet slecht is voor ruim 1850 km. Initieel zal de Talgo er in oostelijke richting nog ruim 20,5 uur over gaan doen, wat al een stuk sneller is dan de ruim 25 uur die deze trein voor dat stuk nodig heeft. Goed, vanavond duurt het omsporen nog gewoon een uur, waarna we een ander deel van Brest Central in gesleept worden. Het is inmiddels al half 12 (de klok is bij het oversteken van de grens een uur vooruit gegaan) en ik besluit om te gaan slapen.
Voordat we verder gaan even wat informatie over de visa. Voor het nemen van deze trein zijn er twee visa nodig: een transitvisum voor Wit-Rusland en een visum voor Rusland. Ik had een toeristenvisum voor Rusland, dit moet je eerst regelen want dit is je bewijs dat je Wit-Rusland weer van plan bent te verlaten – een vereiste om een transitvisum te krijgen. Voor een route als Kiev-Vilnius kun je overigens ook gewoon een transitvisum krijgen, voor Kiev-Warszawa dan bijvoorbeeld niet (omdat het onlogisch is om die reis via Wit-Rusland af te leggen). Ik heb beide visa laten regelen door RusReis.nl, die erg behulpzaam waren en snel reageerden. Ook mijn uitnodiging voor Rusland heb ik voor een zacht prijsje bij hen kunnen regelen. Naast dit heb je ook nog een bewijs van je zorgverzekering nodig dat deze ook in Rusland geldig is (de zgn. “Ruslandverklaring”), die je makkelijk bij je zorgverzekeraar kunt krijgen. Uiteindelijk was ik voor deze twee visa, alle bemiddeling, retourzending met DHL en de uitnodiging voor Rusland ongeveer €185 kwijt, wat nog relatief goedkoop is. Zelf de boel aanvragen kan natuurlijk ook en is als je in de buurt woont een stuk goedkoper, maar aangezien ik in Enschede woon én fulltime werk is het voor mij goedkoper om het via een visumbureau te doen.
Belangrijke noot: tijdens het schrijven van dit verslag werd ik hierop gewezen – mocht je van plan deze reis te maken probeer dan te bevestigen bij de Russen of ze het toestaan, het ligt politiek gezien misschien toch té gevoelig aangezien het lijkt het te rommelen tussen de hoge heren in Minsk en Moskva!
De nacht verloopt rustig. We schommelen duidelijk meer dan tijdens de 1e nacht, wat voor het slapen eigenlijk best prettig is. Ik word alleen even wakker als de leraar van de Duitse klas Tim komt wakker maken, de scholier bij ons in de coupé. De Wit-Russische dame met de berg bagage heeft dan al muisstil onze coupé verlaten, wat ik gezien de commotie rond haar instappen in Frankfurt echt niet verwacht had. Zodra Tim onze coupé verlaten heeft slaap ik weer verder en ontwaak definitief als we Smolensk/Смоленск binnenrijden, we zijn nu in Rusland! Tussen Wit-Rusland en Rusland is er geen grenscontrole (douane-unie), vandaar ook dat je in Brest een immigratiekaart invult die voor zowel Wit-Rusland als Rusland is. Hier ligt ook het pijnpunt van de huidige wijziging in de regels: Rusland gaat dit voortaan zien als een “illegale inreis”, omdat het geen “internationale grensovergang” is. Als je het toch doet heb je de kans een flinke boete te krijgen als je Rusland weer verlaat. Hoe het precies zit is nog deels onduidelijk, het zou namelijk ook zomaar kunnen zijn dat er een uitzondering gemaakt gaat worden voor de doorgaande treinen. Op het moment is dat nog niet zo, maar aan de andere kant heb ik ook nog geen verhalen gelezen van niet-(Wit-)Russen die grote problemen gehad hebben met de trein op deze route. Vergelijk het met een Schengengebied waar je voor alle landen een apart visum nodig hebt en waar alleen paspoorthouders uit dit gebied de binnengrenzen mogen oversteken – een vaag verhaal dus
28. Het stationsgebouw van Smolensk. Ik ben net wakker en we stoppen hier slechts een paar minuten, anders was ik nog wel even naar buiten gelopen. Het is nu half 8 ’s ochtends (Russische tijd) en we hebben nu 160 minuten vertraging, dus we hebben wel weer wat tijd goedgemaakt.

Smolensk/Смоленск train station by Timon91, on Flickr
29. Het weer is behoorlijk omgeslagen: waar het in Warszawa nog zonnig en 27 graden was, is het hier grauw, regenachtig en niet meer dan 10 graden. Het landschap hier is vrij Russisch: kleine dorpjes met houten huizen en hier en daar een betonblok, veel bos, relatief vlak en veel “loze” ruimte – ze hebben immers toch ruimte genoeg hier.

Landscape in Western Russia by Timon91, on Flickr
30. Een bed aan boord. Je krijgt een kussen, dekbed en een handdoek, de lengte van de bedden is voor een nachttrein best goed. Ik heb er in ieder geval twee nachten heerlijk geslapen :)

Bed on the EuroNight Paris-Moskva/Москва by Timon91, on Flickr
31. De serene setting in mijn coupeetje. Ik praat nog wat met Galina, die veel geduld heeft met mijn Russisch. Heel erg fijn want op die manier leer je een stuk sneller, is mijn ervaring.

Compartment on the EuroNight Paris-Moskva/Москва by Timon91, on Flickr
32. Een typisch dorpshuisje, zoals we er vele tegenkomen. Het is lastig foto’s maken: er is weinig licht buiten, het spoor ligt er niet heel strak bij maar we rijden wel stevig door (130-140, schat ik zo). Vandaar dat het allemaal een beetje bewogen is dus ;)

Village in Western Russia by Timon91, on Flickr
33. Vyazma/Вязьма bereiken we om 10 over 9, hier staan we vanwege een lokwissel wat langer stil. De trein Moskva-Wien/Praha staat hier ook op een nieuwe locomotief te wachten

Train Moskva/Москва-Wien/Praha at Vyazma/Вязьма train station by Timon91, on Flickr
34. Onze trein aan het perron in Vyazma. Let op het afwijkende dakprofiel van het restauratierijtuig, hier kun je goed het verschil zien tussen de rijtuigen die naar Europese standaard gebouwd zijn en de rijtuigen die naar de CIS-standaard gebouwd zijn.

EuroNight Paris-Moskva/Москва at Vyazma/Вязьма train station by Timon91, on Flickr
35. De andere kant op gekeken, de trein past niet helemaal :') Helemaal achteraan is er in Brest nog een platzkartny-rijtuig geplaatst, ook hier kun je het afwijkende dakprofiel duidelijk zien.

EuroNight Paris-Moskva/Москва at Vyazma/Вязьма train station by Timon91, on Flickr
36. Stationsbordje in Vyazma.

Vyazma/Вязьма train station by Timon91, on Flickr
37. Het stationsgebouw van Vyazma, tijdens het vertrek aldaar.

Vyazma/Вязьма train station by Timon91, on Flickr
38. De laatste 2,5 uur tot Moskva verlopen heerlijk rustig. Ik praat nog wat met Galina, met de Engelse buren en ik lees nog wat. De vertraging is eigenlijk niet zo heel erg, ik kan toch pas vanaf 1 uur inchecken in m’n hotel. Het is overigens wel te merken dat we een grote stad naderen. Langzaam maar zeker komen wel meer voorsteden en flats in zicht.

Landscape in Western Russia by Timon91, on Flickr
39. Geen goede foto, maar dit is zo’n beetje het gemiddelde uitzicht tijdens het inrijden in Moskva.

Entering Moskva by train by Timon91, on Flickr
40. Om 11:55 komen we na 3179 km en 38:27 uur met +153 aan op Moskva Belorusskaja, het eindpunt van de trein. Het was een heerlijke rit! Ik kan het, ondanks dat het wat duurder is en je er een extra visum voor nodig hebt, van harte aanbevelen om op deze manier naar Moskva te reizen en niet te gaan vliegen – gegeven dat het weer mogelijk wordt in de toekomst ;)

EuroNight Paris-Moskva/Москва at Москва Белорусская train station by Timon91, on Flickr
41. Deze machine heeft ons het laatste stuk van Vyazma naar Moskva gebracht.

EuroNight Paris-Moskva/Москва at Москва Белорусская train station by Timon91, on Flickr
42. Москва Белорусский вокзал is één van de negen hoofdstations van Moskva, vanaf hier vertrekken de langeafstandstreinen naar het westen van Rusland en de treinen naar Wit-Rusland, Litouwen, Kaliningrad en Polen en verder. Ook zijn er nog wat regionale treinen en verder vertrekt de Aeroexpress trein naar luchthaven Sheremetyevo vanaf hier.

Москва Белорусская train station by Timon91, on Flickr
Voor de volgende etappe moet ik nog wat vouchers inwisselen voor treinkaartjes, wat ik hier op het station doe en wat wonderwel in één keer lukt. Met de metro reis ik in ruim een half uur naar m’n hotel toe. Ik blijf drie dagen (twee nachten) in de stad, net als tijdens mijn vorige bezoek in 2010 slaap ik in hotel Izmailovo. Dit hotel is een beleving op zich, maar daar kom ik in het volgende deel nog wel op terug ;) Normaal gesproken zou ik in een hostel slapen, maar aangezien ik een goeie deal had gevonden op internet en het met de visumregistratie een heel stuk makkelijker is heb ik maar voor een hotel gekozen. Na een kwartiertje wachten in de rij kan ik inchecken en kan m’n visum geregistreerd worden. Daarna neem ik de lift naar de 17e verdieping, waar m’n kamer zich bevindt en waar ik een welkome douche neem :)
Dat was het voor nu, ik hoop dat ik jullie een beeld heb kunnen geven van één van de langste treinreizen die binnen Europa mogelijk is. In het volgende deel zal ik wat laten zien van Moskva en een stad in de buurt, in dit deel hebben jullie al genoeg tekst voor de kiezen gehad ;) Bedankt voor het lezen, reacties zijn altijd welkom! :)
Goed, waarheen dan? Ik zat al een tijdje te spelen met het idee om naar Centraal-Azië te gaan, in het bijzonder naar Tadzjikistan. Waarom daarheen? Nou, mijn couchsurfhost uit Mashhad (Iran, 2014) is een groot fan van dat land en hij heeft me tijdens mijn verblijf bij hem het een en ander laten zien hierover. Tevens organiseert hij reizen vanuit Mashhad naar een drietal "Stans", waaronder Tadzjikistan. Dit en het feit dat ik verder eigenlijk niemand ken die er ooit geweest is heeft mij ook getriggered eens wat dieper in deze regio te duiken, en zo geschiedde.
Ik heb uiteindelijk een reis van 3,5 week gemaakt, al begonnen de voorbereidingen al een paar maanden eerder. Behalve het boeken van enkele tickets en het uitzoeken van een hoop informatie is er ook nog iets wat écht vooraf geregeld moet worden: visa. Zeker als je helemaal over land wilt reizen, zoals ik gedaan heb, zijn er afhankelijk van je bestemming een aantal visa nodig. Niet voor elk land gelukkig, maar voor de meeste helaas wel. Gedurende de verslagenreeks zal ik er nog wat uitgebreider op terug komen, maar grof gezegd heb je afhankelijk van je route één of twee visa nodig om bij de vijf voormalige Sovjet-Stans in Centraal-Azië te komen. Daar aangekomen heb je voor drie van de vijf Stans een visum nodig:
- Turkmenistan (heel moeilijk);
- Oezbekistan (niet moeilijk, wel omslachtig);
- en Tadzjikistan (vrij makkelijk ondanks wat papierwerk, sinds kort ook een e-visum)
hebben namelijk een visumplicht. Kazachstan heeft dat in principe ook, maar deze is tot en met eind 2017 tijdelijk opgeschort voor een kort bezoek. Kirgizstan is momenteel het meest vriendelijk voor de toerist, hier is geen visum voor vereist en mag je als Nederlander 60 dagen blijven. De details zal ik per land noemen zodra het aan bod komt, maar houd er wel alvast rekening mee dat dit nogal aan verandering onderhevig is ;) Op Turkmenistan na heb ik uiteindelijk alle Stans bezocht. Met de visa ben ik zodra het kon begonnen, Rusland en Wit-Rusland kun je 3 maanden voor inreis al aanvragen. Uiteindelijk ben ik er zo’n 10 weken mee bezig geweest, waarvan ik 9 weken geen paspoort gehad heb. Echt moeilijk was het niet, het duurde vooral lang en pas eind augustus had ik mijn paspoort weer terug. Laat je er in ieder geval niet door tegenhouden, maar houd er wel rekening mee qua tijds/kostenplanning ;) Begin dit jaar heb ik de twijfelachtig eer gehad de visumprocedure voor een B1/B2-visum (zakelijk/toerisme) voor de VS te mogen doorlopen, die was vele malen erger dan die voor de visa die ik voor deze reis nodig had en die kan ik iedereen dan ook van harte afraden :')
Gezien de complexiteit en tijdsduur ben ik uiteindelijk alleen heen over land gegaan, de terugreis ging per vliegtuig. Dit kunstje heb ik al vaker vertoond ;) De snelste en makkelijkst te volgen landroute gaat via Rusland, wat voor mij nu ook de beste optie was. In dit deel reizen we naar de Russische hoofdstad, een kaartje van de route is hier te vinden. Aangezien dit eerste deel aardig wat tekst en uitleg bevat heb ik het bij 42 foto's gehouden, Moskva/Москва bekijken we in het volgende deel. Ik ben nu al een maand terug van deze reis, maar door een wat langere zakenreis direct na terugkomst van vakantie heb ik nu pas de tijd om het eerste deel te plaatsen ;)
Voor de rit naar Moskva wil ik de nachttrein Paris-Moskva helemaal uitzitten. Deze rijdt drie keer per week vanuit Paris Est naar Rusland, de rit duurt planmatig ruim 37 uur. Met ingaan van de nieuwe dienstregeling zal dit echter teruggebracht worden naar één trein per week, jammer genoeg. Om deze trein te nemen moet je natuurlijk eerst in Paris uitkomen, wat met de Thalys het snelste is maar wat tevens best prijzig kan zijn. Echter, aangezien ik tijdens de actie van Thalys tijdens hun 20e verjaardag in Nederland al met de globale planning bezig was heb ik destijds een enkele reis Köln-Paris gekocht voor €20, onder het mom van "wellicht dat het van pas komt".
Goed, we schrijven woensdag 14 september, vanavond om 18:58 vertrekt de trein naar Rusland vanuit Paris Est. Vanuit Enschede moeten er eerst nog 765 kilometers afgelegd worden voordat we daar zijn. Het is wel wat sneller om via Rotterdam te reizen, maar ik wilde ook de Köln-Thalys een keer nemen. Het stuk Enschede-Köln heb ik eigenlijk een beetje over het hoofd gezien, zodat de goedkoopste optie bij het boeken een Sparpreis Gronau-Köln in de 1e klasse bleek te zijn, voor €29.
Iets na half 7 trek ik na een slechte nacht (lang leve de combinatie "hitte" en "Enschedese pauperwoning uit 1913") de achterdeur achter me dicht, in ruim een kwartier loop ik naar het station. Na een grenskaartje uit de automaat te hebben getrokken en kort twee forenzende vrienden gesproken te hebben stap ik in de eerste trein van vandaag, de RB naar Gronau. We vertrekken op tijd, na 6 km steken we de Duitse grens over - dat was het dan deze vakantie wat betreft Nederlandse treinkilometers

1. IC "Bodensee", die vandaag tot Koblenz rijdt, is behoorlijk druk. De 1e klasse is echter vrijwel uitgestorven, ik heb een coupeetje voor mezelf. Terwijl we richting het Ruhrgebiet snellen doe ik weinig meer dan muziek luisteren en naar buiten staren, het is immers nog vroeg.

First class on the IC "Bodensee" to Koblenz by Timon91, on Flickr
Vanaf Oberhausen krijg ik een Panisch Duits Echtpaar als gezelschap: er iemand op één van hun gereserveerde plekken in een ander coupeetje gaan zitten en-ach-dat-is-toch-een-schande-want-we-hebben-die-plek-gereserveerd-omdat-we-bij-het-raampje-willen-zitten. Niet dat ze dat tegen diegene gezegd hebben, overigens. Dat moet de conducteur uiteraard doen, die na Gelsenkirchen nergens meer te bekennen is. Vlak na het verlaten van Düsseldorf Hbf gaan ze alvast bij de deur staan, want stel-je-voor-dat-er-opeens-iets-gebeurt-waardoor-je-niet-meer-uit-zou-kunnen-stappen-zo-20-minuten-voor-aankomst :') Köln Hbf bereiken we met een paar minuten vertraging, wat gezien de ruime overstaptijd niet zo erg is. Aangezien ik 1e klasse reis mag ik de DB Lounge in, wat wel zo fijn is voor de lange wachttijd.
2. Na ruim twee uur in de lounge te hebben gezeten begeef ik me richting perron, waar net de Thalys binnengereden wordt. Ik zit helemaal achterin en de trein is redelijk druk, maar toch heb ik de hele reis een tweezitter voor mezelf. Er rijden per dag vijf Thalys-treinen van het Ruhrgebiet naar Paris Nord, maar door onenigheid verkoopt de DB geen Thalys tickets meer wat me niet ideaal lijkt voor het aantal reizigers.

Thalys to Paris Nord at Köln Hbf train station by Timon91, on Flickr
We vertrekken op tijd, al gauw snellen we richting de Belgische grens. De stops in Aachen en Liège leveren weinig nieuwe passagiers op, Brussel-Zuid levert na een tergend langzame passage door de stad heen de meeste nieuwe reizigers op. Onder de te Brussel ingestapte mensen horen ook enkele leden van de Franse grenspolitie, die na het passeren van de Franse grens de trein rijtuig voor rijtuig doorspitten. De eerste grenscontrole is een feit, op de vraag waar ik heen ga antwoord ik maar "Paris" - ik denk dat "Oezbekistan" meer vragen zou opleveren :')
3. Paris Nord bereiken we om 16:05, keurig op tijd.

Thalys from Köln Hbf at Paris Nord train station by Timon91, on Flickr
Gare du Nord is gezien de extra veiligheidscontroles drukker dan normaal, er staat een enorme mensenmassa in de vertrekhal. Lijkt me niet heel handig als je een aanslag met veel slachtoffers wilt voorkomen, maar goed :N Ook tijdens de wandeling naar Gare de l'Est valt me op dat de sfeer op straat heel gespannen is: veel geschreeuw, gehaast en heel erg veel zwaarbewapende politie. Goed, het is niet het beste stukje Paris, maar fijn voelt het niet. Op Gare de l'Est valt op dat vrijwel alle langeafstandstreinen een flinke vertraging hebben door een zelfmoord op een spoorlijn vanuit dit station. Tevens is het gruwelijk druk, gelukkig vind ik aan de overkant van de straat een gezellige brasserie waar ik wat tijd kan doden met een biertje en een goed boek. Het voelt nog niet echt als "onderweg naar Tadzjikistan", maar dat komt nog wel ;)
4. Drie kwartier voor vertrek keer ik terug naar Gare de l'Est, waar ik met enige moeite nog een vrij stoeltje vind. Niet lang erna verschijnt mijn trein op het bord: de EuroNight naar "Moskva Bielorusskaia"!

Departure screen at Paris Est train station by Timon91, on Flickr
Ik loop een rondje, op zoek naar wat eten en bier voor onderweg, maar echt veel opties zijn er niet. Een belegd broodje is nog wel te vinden, maar het enige bier wat ik vind is duur lauw speciaalbier bij de Marks & Spencer. Gezien het gebrek aan opties haal ik er maar een, zin om buiten nog te gaan zoeken in de hitte heb ik ook niet. Ik vind het frappant dat er op een treinstation als dit schijnbaar wel behoefte is aan winkels met luxe goederen waar een normaal mens jaren voor moet sparen, maar dat een gewone supermarkt ontbreekt. Het zal ongetwijfeld met de huurkosten te maken hebben, maar enige verdere stimulans zou niet verkeerd zijn.
5. Bij terugkomst in de stationshal blijkt ook het perron bekend te zijn, dus op naar de trein!

EuroNight Paris-Moskva/Москва at Paris Est train station by Timon91, on Flickr
6. De provodnik van mijn rijtuig heet Vitaly en hij is Een Echte Rus: flinke kerel, kaal, dikke nek, stevig gebouwd, nors en eentalig - maar hij lijkt verder wel prima. Bij het instappen neemt hij je kaartje in en vertelt je in het Russisch welk coupeetje je ligt. Hier het gangpad van m'n rijtuig. In de coupés liggen keycards om de coupédeur mee te openen, wel handig om die mee te nemen als je bijvoorbeeld ’s nachts naar het toilet gaat ;)

EuroNight Paris-Moskva/Москва interior by Timon91, on Flickr
Deze EuroNight is een bijna volledig Russische trein, uitgebaat door de Russische spoorwegen (RZD/РЖД). Het is een echte prestigetrein, maar ondanks dat is het nog wel te betalen. Tickets koop je vrij eenvoudig online, via zowel de Franse als de Russische spoorwegen. Qua prijs maakt het niet uit, maar via de RZD kun je zelf een plek uitkiezen wat bij de SNCF niet kan. Tevens krijg je bij de RZD een e-ticket (hierover meer in het volgende deel), bij de SNCF wordt het ticket thuisgestuurd. Er is echter wel één significanter verschil: als jongere krijg je bij de SNCF 25% korting, wat voor mij nog van toepassing is. Voor de enkele reis Paris-Moskva heb ik bij de SNCF uiteindelijk €181,70 betaald, in de 2e klasse. De 2e klasse rijtuigen zijn nieuwe rijtuigen van Siemens, met vierpersoons coupeetjes. Voor de kenners: eigenlijk gewoon kupé dus, maar dan nieuw, relatief luxe en een stuk comfortabeler dan de gewone kupérijtuigen die ik gewend ben.
7. Mijn coupeetje, nu nog leeg. Aangezien je bij de SNCF geen plek kunt kiezen heb ik een bed boven (ik prefereer beneden), maar het is sowieso wel comfortabel. De rugleuningen van de banken beneden kunnen omgeklapt worden om zo nog twee bedden te creëren.

Sleeping compartment on the EuroNight Paris-Moskva/Москва by Timon91, on Flickr
Ik krijg gezelschap van twee medepassagiers: Galina, een Russische dame die ook naar Moskva gaat en haar schoonmoeder in Frankrijk bezocht heeft, en Abdul, een Fransman van Afrikaanse afkomst die in Berlin gaat werken. Ja, je kan deze trein ook gewoon tussen Paris en Berlin gebruiken, je hoeft er niet per se mee naar Rusland te reizen - al is het wel vrij prijzig (€154 enkele reis bij de SNCF voor Paris-Berlin). Galina spreekt alleen Russisch en een paar woorden Frans, Abdul spreekt Frans, Italiaans en Arabisch, dus al met al gaat communicatie moeizaam. Helaas volgt er al gauw een mededeling via de intercom: er is nog een zelfmoord gepleegd op de spoorlijn dus het gaat nog minstens een uur duren voordat we kunnen vertrekken. Vitaly komt langs om het een en ander meedelen en hij vertoont al wat eerste tekenen dat hij er niet zo blij mee is dat er een donkere man in z'n rijtuig zit: tegen Galina en mij is hij plots niet meer nors maar vriendelijk, Abdul snauwt hij alleen wat af in het Russisch :N Tijdens het wachten praat ik wat in het gangpad met Phil, een Nieuw-Zeelander uit een naburige coupé. Ondertussen komt er aan de overzijde van het perron een TGV uit Nancy aan. Onze trein trekt veel bekijks van de reizigers uit de aankomende TGV, deze Russische trein naar Moskva is dan ook een exotische bestemming vanaf hier. Uiteindelijk vertrekken we met 90 minuten vertraging dan eindelijk uit Paris Est, langzaam rollen we de Franse hoofdstad uit. Ik praat wat met Phil, Peter en Diana, de Nieuw-Zeelander en de twee Engelsen die tot Moskva mijn buren zijn. Zij zijn onderweg naar China via Mongolië, dus ze hebben nog wel een stuk te gaan. Het is best gezellig, al ben ik door het vroege opstaan, de zengende hitte buiten en m'n zeer chaotische reisvoorbereiding behoorlijk moe. Na de stop in Epernay, rond kwart over 10 's avonds, duik ik onder de wol en duurt het niet lang voordat ik in slaap val.
De reis gaat 's nachts gestaag verder, via Nancy, Strasbourg, Karlsruhe, en Frankfurt am Main Süd naar Fulda. Vanaf daar rijdt de trein normaal gesproken via Erfurt naar Berlin, maar door werkzaamheden rijden we om. Ik ontwaak als ik Bleicherode Ost voorbij zie komen - niet dat ik weet waar dat precies ligt, maar niet veel later passeren we Sangerhausen en dat doet wel weer een belletje rinkelen.
8. Het glooiende landschap van zuidelijk Sachsen-Anhalt in het ochtendlicht. We passeren veel stoptreintjes onderweg, het is duidelijk spitsuur.

Morning landscape in Saxony-Anhalt by Timon91, on Flickr
9. Elk rijtuig is ook uitgerust met een douche, al doen deze het in de praktijk vaak niet. Enkele medereizigers is het gelukt om een paar rijtuigen verderop te douchen, wat meestal niet erg op prijs gesteld wordt door de provodnik/provodnitsa van het desbetreffende rijtuig.

Shower on the EuroNight Paris-Moskva/Москва by Timon91, on Flickr
10. Erfurt Hbf doen we niet aan door de omleiding, in plaats daarvan maken we een extra stop in Halle (Saale) Hbf. Aangezien het al 8 uur geweest is en we om 7 uur in Berlin hadden moeten zijn vermoed ik al dat onze vertraging nog verder is opgelopen.

Halle (Saale) Hbf train station by Timon91, on Flickr
11. Bij de provodnik haal ik een kop thee, zoals het de RZD betaamt krijg je dat in een prachtig glas :D

Tea on the EuroNight Paris-Moskva/Москва by Timon91, on Flickr
Ondertussen staan we al een half uur stil bij Birkengrund, vlak voor we de stadsspoorwegen van Berlin bereiken. We worden hier nog ingehaald door een ICE, de EuroNight "Metropol" uit Budapest en een Tsjechische EC. De vertraging maakt me niet zoveel uit, het duurt toch nog lang voordat we Moskva bereiken


Volgens dienstregeling hebben we een korte stop te Hbf en een langere stop te Lichtenberg, nu wordt dat samengevoegd in dat laatste. Via een stukje van de Berliner Ring duiken we niet ver na Flughafen Schönefeld de stad in.
12. Vlak na het Treptower Park steken we het water over, goedemorgen Berlin!

Enterin Beriln on the EuroNight Paris-Moskva/Москва by Timon91, on Flickr
13. Om half 11 staan we dan eindelijk op Berlin Lichtenberg, met 188 minuten vertraging. Hier stoppen we ruim 20 minuten voor een lokwissel. Galina en ik nemen afscheid van Abdul, die z’n best gaat doen om het Hbf te vinden.

EuroNight Paris-Moskva/Москва at Berlin-Lichtenberg train station by Timon91, on Flickr
14. Tsja, maak daar maar 3 van....

EuroNight Paris-Moskva/Москва at Berlin-Lichtenberg train station by Timon91, on Flickr
15. Een Poolse stoptrein van de Niederbarnimer Eisenbahn.

Regional train at Berlin-Lichtenberg train station by Timon91, on Flickr
In Berlin-Lichtenberg krijgen we in ons rijtuig een Duitse schoolklas erbij, die onderweg is naar het noorden van Wit-Rusland en tot Minsk/Мінск met deze trein mee gaat. Één scholier komt bij ons erbij in de coupé, hij vertelt dat ze na een ettelijk lang gewacht te hebben op Berlin Hbf opeens halsoverkop naar Lichtenberg moesten. Hen was verteld dat de trein twee uur vertraging had en ze dus flink moesten haasten - om er op station Lichtenberg doodleuk achter te komen dat de twee uur inmiddels drie bleek te zijn.... :') Fijn.
16. Met +186 zetten we ons, voorzien van een nieuwe locomotief, weer in beweging. Hier het reisschema wat in de trein hangt. Ik gok dat de afstanden een ruwe afschatting zijn, Paris-Moskva is eerder 3100 dan 3500 km via deze route.

Schedule of the EuroNight Paris-Moskva/Москва by Timon91, on Flickr
17. Na een klein uurtje bereiken we het laatste station in Duitsland: het prachtige Frankfurt an der Oder. Hier geeft de CTA tenminste een eerlijke schatting van de vertraging :') Ik denk trouwens dat dit de enige trein is die beide Frankfurten aandoet


EuroNight Paris-Moskva/Москва at Frankfurt (Oder) train station by Timon91, on Flickr
Hier krijgen we een vierde coupégenote, een Wit-Russische dame met een berg bagage die haar in Frankfurt woonachtige dochter bezocht heeft. Het instappen gaat met veel gedoe, geschreeuw en emotie, wat niet helpt in het al volle coupeetje. Ik kies letterlijk eieren voor m’n geld en ga maar gauw naar het restauratierijtuig om te lunchen. Ik heb wat te weinig eten meegenomen dus ik besluit om vandaag één keer flink te eten en het voor de rest maar op koekjes te overleven. In het deftige restauratierijtuig van de PKP – het enige niet-Russische rijtuig in deze trein – voeg ik me bij Phil, Diana en Peter aan een tafeltje. Van Paris Est tot Warszawa Wschodnia rijdt er een Pools restauratierijtuig mee, vanaf Brest/Брэст tot Moskva een Russische. Vitaly geeft eerlijk toe dat de Poolse stukken beter is, dat valt me weer mee :')
Als ik net zit steken we de Oder over en rijden we Polen in, niet lang erna stoppen we in Rzepin. Het PKP restaurant is behoorlijk prijzig, maar omdat het m'n enige fatsoenlijke maaltijd is vandaag moet het maar. Voor een salade (met ei dus ;) ), een kop soep en een biertje ben ik liefst €19 kwijt. Lekker is het gelukkig wel :)
18. Na Poznań wordt het langzaamaan leeg in het restaurant. Uiteindelijk ben ik nog alleen over met Phil en een jonge Engelsman genaamd Rob, die onderweg is naar Moskva en St. Peterburg/Санкт-Петербург.

WARS restaurarant car on the EuroNight Paris-Moskva/Москва by Timon91, on Flickr
19. Mooi beeld van klassiek treinreizen :D

WARS restaurarant car on the EuroNight Paris-Moskva/Москва by Timon91, on Flickr
20. Intussen razen we nog steeds met redelijk hoge snelheid oostwaarts richting Warszawa, het landschap is niet heel boeiend – al geldt dit eigenlijk voor een groot deel van de route.

Landscape in Central Poland by Timon91, on Flickr
Bij het verlaten van het restaurant loop ik naar de balie om af te rekenen, maar volgens de vriendelijke en prachtige serveerster van de WARS hebben de Engelsen van m'n tafel al voor me afgerekend. Ik kan het me niet voorstellen omdat we toch echt hadden aangegeven dat we op twee rekeningen aten, maar ook nadat ze het nakijkt lijkt het toch echt zo te zijn. Euh oké, prima dan maar

21. Het is al half 5 als we de Wisła oversteken in Warszawa, vlak na het verlaten van Warszawa Centralna.

Crossing the Wisła in Warszawa by Timon91, on Flickr
22. Warszawa Wschodnia bereiken we met +165, we hebben een kwartiertje ingehaald sinds Berlin. Hier stoppen we planmatig voor 30 minuten, maar volgens Vitaly vandaag voor slechts 15. Het Poolse restaurant wordt hier afgekoppeld.

EuroNight Paris-Moskva/Москва at Warszawa Wschodnia train station by Timon91, on Flickr
23. Een intercity uit Wrocław komt op tijd binnen op het naastgelegen spoor. Op het perron tref ik ook de Engelse/Nieuw-Zeelandse buren weer, die van hun middagdutje ontwaakt zijn. Ze vertellen dat ze gewoon voor drie personen hebben afgerekend in het restauratierijtuig, ik gok dat mijn rekening ergens vergeten is dus


Intercity from Wrocław at Warszawa Wschodnia train station by Timon91, on Flickr
Ik loop nog even naar beneden om te kijken of ik ergens wat eten en wat pils kan scoren, maar het is overal behoorlijk druk. De enige kiosk waar geen rij staat accepteert alleen cash, Pools geld heb ik natuurlijk niet bij me. Jammer dan, dan maar zonder.
Tegen vijven zet de “Trans-European Express”, zoals deze trein officieel schijnt te heten maar wat je in de praktijk nergens terugziet, zich weer in beweging richting het oosten. Het landschap verandert na Warszawa weinig, ik praat wat op het gangpad met wat andere reizigers. Er zitten nog best wat westerlingen in deze trein. De meeste reizigers zijn in Berlin ingestapt, maar in ieder geval in mijn rijtuig was er ook behoorlijk wat verkeer tot Berlin, wat op zich wel positief is :)
24. Bij onze doorkomst in Siedlce zie ik nog een flink aantal NS en Arriva Flirts staan, ogenschijnlijk klaar voor transport richting Nederland. Iets verderop blijven we bij een klein station weer een half uur staan, om onverklaarbare redenen. Dit alles resulteert in een vertraging van 200 minuten bij aankomst in het Poolse grensstation: Terespol. Het is inmiddels al donker.

Terespol train station by Timon91, on Flickr
Tijdens de hele reis van Paris naar Moskva is er slechts één grens met controle, maar wel meteen bij een politiek gezien wat moeilijkere grens: die tussen Polen en Wit-Rusland. Effectief is dit ook al de grens met Rusland. De Poolse politie controleert snel en efficiënt, Galina krijgt wat vragen over haar bagage en ik over wat ik in Iran heb uitgespookt. Zodra we Terespol uit rollen komt er al gauw een hoop prikkeldraad in beeld en steken we de zwaarbewaakte brug over de Westelijke Bug over – we zijn in Wit-Rusland! Direct na de brug is er een perronnetje waar de grenspolitie instapt. De eerste controle volgt al snel, onze paspoorten worden ingenomen. Niet lang erna volgt een provodnik met de immigratiekaart van Wit-Rusland en Rusland. Heel handig, aangezien je daar je paspoort- en visagegevens op moet invullen en de paspoorten nu natuurlijk in één of ander gaar kantoor hier liggen :') De paspoortgegevens ken ik inmiddels wel uit m’n hoofd, van beide visa heb ik nog een kopietje bij de hand. Iedereen die dat niet heeft moet wachten, tot groot ongenoegen van een Wit-Russische grensbobo – hier kun je natuurlijk héééél veel aan doen :') De douane komt ook nog even buurten, ze stellen een paar neutrale vragen en doen verder niet moeilijk. Na een half uurtje komen de paspoorten terug, worden de immigratiekaarten haastig ingevuld en gestempeld en al snel kruipen we station Brest Central in. Hier kunnen we even de benen strekken, bij een babushka op het perron haal ik een klein hapje eten en wat bier. Net op tijd ben ik weer binnen en hobbelen we Brest Central weer uit richting de omspoorloods. Zoals wellicht bekend hebben de landen van de voormalige Sovjet-Unie breedspoor, in tegenstelling tot de meeste landen van Europa. Ook een moderne trein als deze moet nog op de ouderwetse manier omgespoord worden:
25. Rijtuigen loskoppelen en los neerzetten bij een tilinstallatie, onderstellen losmaken en rijtuigen optillen…..

EuroNight Paris-Moskva/Москва in the Brest/Брэст gauge change facility by Timon91, on Flickr
26. …oude onderstellen wegrollen en nieuwe positioneren…

EuroNight Paris-Moskva/Москва in the Brest/Брэст gauge change facility by Timon91, on Flickr
27. …en tenslotte de rijtuigen weer laten zaken, onderstellen vastzetten en rijtuigen weer koppelen. Ondertussen zijn de Europese koppelingen ook vervangen voor Russische.

EuroNight Paris-Moskva/Москва in the Brest/Брэст gauge change facility by Timon91, on Flickr
Als aanvulling op deze trein gaat er met ingang van de nieuwe dienstregeling ook nog tweemaal per week een gloednieuwe Talgo-trein van de RZD tussen Berlin en Moskva gaat rijden. Deze trein heeft adaptieve onderstellen en kan zodoende veel en veel sneller omgespoord worden. De installatie hiervoor is inmiddels gebouwd en getest. Tussen Berlin en Moskva blijven dan in ieder geval drie treinen per week rijden. In het volgende deel meer over de RZD-Talgo ;) Als ook de grenscontrole gestroomlijnd wordt dan is in theorie een reistijd van 18 uur mogelijk tussen Berlin en Moskva (volgens de RZD zelfs 16), wat niet slecht is voor ruim 1850 km. Initieel zal de Talgo er in oostelijke richting nog ruim 20,5 uur over gaan doen, wat al een stuk sneller is dan de ruim 25 uur die deze trein voor dat stuk nodig heeft. Goed, vanavond duurt het omsporen nog gewoon een uur, waarna we een ander deel van Brest Central in gesleept worden. Het is inmiddels al half 12 (de klok is bij het oversteken van de grens een uur vooruit gegaan) en ik besluit om te gaan slapen.
Voordat we verder gaan even wat informatie over de visa. Voor het nemen van deze trein zijn er twee visa nodig: een transitvisum voor Wit-Rusland en een visum voor Rusland. Ik had een toeristenvisum voor Rusland, dit moet je eerst regelen want dit is je bewijs dat je Wit-Rusland weer van plan bent te verlaten – een vereiste om een transitvisum te krijgen. Voor een route als Kiev-Vilnius kun je overigens ook gewoon een transitvisum krijgen, voor Kiev-Warszawa dan bijvoorbeeld niet (omdat het onlogisch is om die reis via Wit-Rusland af te leggen). Ik heb beide visa laten regelen door RusReis.nl, die erg behulpzaam waren en snel reageerden. Ook mijn uitnodiging voor Rusland heb ik voor een zacht prijsje bij hen kunnen regelen. Naast dit heb je ook nog een bewijs van je zorgverzekering nodig dat deze ook in Rusland geldig is (de zgn. “Ruslandverklaring”), die je makkelijk bij je zorgverzekeraar kunt krijgen. Uiteindelijk was ik voor deze twee visa, alle bemiddeling, retourzending met DHL en de uitnodiging voor Rusland ongeveer €185 kwijt, wat nog relatief goedkoop is. Zelf de boel aanvragen kan natuurlijk ook en is als je in de buurt woont een stuk goedkoper, maar aangezien ik in Enschede woon én fulltime werk is het voor mij goedkoper om het via een visumbureau te doen.
Belangrijke noot: tijdens het schrijven van dit verslag werd ik hierop gewezen – mocht je van plan deze reis te maken probeer dan te bevestigen bij de Russen of ze het toestaan, het ligt politiek gezien misschien toch té gevoelig aangezien het lijkt het te rommelen tussen de hoge heren in Minsk en Moskva!
De nacht verloopt rustig. We schommelen duidelijk meer dan tijdens de 1e nacht, wat voor het slapen eigenlijk best prettig is. Ik word alleen even wakker als de leraar van de Duitse klas Tim komt wakker maken, de scholier bij ons in de coupé. De Wit-Russische dame met de berg bagage heeft dan al muisstil onze coupé verlaten, wat ik gezien de commotie rond haar instappen in Frankfurt echt niet verwacht had. Zodra Tim onze coupé verlaten heeft slaap ik weer verder en ontwaak definitief als we Smolensk/Смоленск binnenrijden, we zijn nu in Rusland! Tussen Wit-Rusland en Rusland is er geen grenscontrole (douane-unie), vandaar ook dat je in Brest een immigratiekaart invult die voor zowel Wit-Rusland als Rusland is. Hier ligt ook het pijnpunt van de huidige wijziging in de regels: Rusland gaat dit voortaan zien als een “illegale inreis”, omdat het geen “internationale grensovergang” is. Als je het toch doet heb je de kans een flinke boete te krijgen als je Rusland weer verlaat. Hoe het precies zit is nog deels onduidelijk, het zou namelijk ook zomaar kunnen zijn dat er een uitzondering gemaakt gaat worden voor de doorgaande treinen. Op het moment is dat nog niet zo, maar aan de andere kant heb ik ook nog geen verhalen gelezen van niet-(Wit-)Russen die grote problemen gehad hebben met de trein op deze route. Vergelijk het met een Schengengebied waar je voor alle landen een apart visum nodig hebt en waar alleen paspoorthouders uit dit gebied de binnengrenzen mogen oversteken – een vaag verhaal dus

28. Het stationsgebouw van Smolensk. Ik ben net wakker en we stoppen hier slechts een paar minuten, anders was ik nog wel even naar buiten gelopen. Het is nu half 8 ’s ochtends (Russische tijd) en we hebben nu 160 minuten vertraging, dus we hebben wel weer wat tijd goedgemaakt.

Smolensk/Смоленск train station by Timon91, on Flickr
29. Het weer is behoorlijk omgeslagen: waar het in Warszawa nog zonnig en 27 graden was, is het hier grauw, regenachtig en niet meer dan 10 graden. Het landschap hier is vrij Russisch: kleine dorpjes met houten huizen en hier en daar een betonblok, veel bos, relatief vlak en veel “loze” ruimte – ze hebben immers toch ruimte genoeg hier.

Landscape in Western Russia by Timon91, on Flickr
30. Een bed aan boord. Je krijgt een kussen, dekbed en een handdoek, de lengte van de bedden is voor een nachttrein best goed. Ik heb er in ieder geval twee nachten heerlijk geslapen :)

Bed on the EuroNight Paris-Moskva/Москва by Timon91, on Flickr
31. De serene setting in mijn coupeetje. Ik praat nog wat met Galina, die veel geduld heeft met mijn Russisch. Heel erg fijn want op die manier leer je een stuk sneller, is mijn ervaring.

Compartment on the EuroNight Paris-Moskva/Москва by Timon91, on Flickr
32. Een typisch dorpshuisje, zoals we er vele tegenkomen. Het is lastig foto’s maken: er is weinig licht buiten, het spoor ligt er niet heel strak bij maar we rijden wel stevig door (130-140, schat ik zo). Vandaar dat het allemaal een beetje bewogen is dus ;)

Village in Western Russia by Timon91, on Flickr
33. Vyazma/Вязьма bereiken we om 10 over 9, hier staan we vanwege een lokwissel wat langer stil. De trein Moskva-Wien/Praha staat hier ook op een nieuwe locomotief te wachten


Train Moskva/Москва-Wien/Praha at Vyazma/Вязьма train station by Timon91, on Flickr
34. Onze trein aan het perron in Vyazma. Let op het afwijkende dakprofiel van het restauratierijtuig, hier kun je goed het verschil zien tussen de rijtuigen die naar Europese standaard gebouwd zijn en de rijtuigen die naar de CIS-standaard gebouwd zijn.

EuroNight Paris-Moskva/Москва at Vyazma/Вязьма train station by Timon91, on Flickr
35. De andere kant op gekeken, de trein past niet helemaal :') Helemaal achteraan is er in Brest nog een platzkartny-rijtuig geplaatst, ook hier kun je het afwijkende dakprofiel duidelijk zien.

EuroNight Paris-Moskva/Москва at Vyazma/Вязьма train station by Timon91, on Flickr
36. Stationsbordje in Vyazma.

Vyazma/Вязьма train station by Timon91, on Flickr
37. Het stationsgebouw van Vyazma, tijdens het vertrek aldaar.

Vyazma/Вязьма train station by Timon91, on Flickr
38. De laatste 2,5 uur tot Moskva verlopen heerlijk rustig. Ik praat nog wat met Galina, met de Engelse buren en ik lees nog wat. De vertraging is eigenlijk niet zo heel erg, ik kan toch pas vanaf 1 uur inchecken in m’n hotel. Het is overigens wel te merken dat we een grote stad naderen. Langzaam maar zeker komen wel meer voorsteden en flats in zicht.

Landscape in Western Russia by Timon91, on Flickr
39. Geen goede foto, maar dit is zo’n beetje het gemiddelde uitzicht tijdens het inrijden in Moskva.

Entering Moskva by train by Timon91, on Flickr
40. Om 11:55 komen we na 3179 km en 38:27 uur met +153 aan op Moskva Belorusskaja, het eindpunt van de trein. Het was een heerlijke rit! Ik kan het, ondanks dat het wat duurder is en je er een extra visum voor nodig hebt, van harte aanbevelen om op deze manier naar Moskva te reizen en niet te gaan vliegen – gegeven dat het weer mogelijk wordt in de toekomst ;)

EuroNight Paris-Moskva/Москва at Москва Белорусская train station by Timon91, on Flickr
41. Deze machine heeft ons het laatste stuk van Vyazma naar Moskva gebracht.

EuroNight Paris-Moskva/Москва at Москва Белорусская train station by Timon91, on Flickr
42. Москва Белорусский вокзал is één van de negen hoofdstations van Moskva, vanaf hier vertrekken de langeafstandstreinen naar het westen van Rusland en de treinen naar Wit-Rusland, Litouwen, Kaliningrad en Polen en verder. Ook zijn er nog wat regionale treinen en verder vertrekt de Aeroexpress trein naar luchthaven Sheremetyevo vanaf hier.

Москва Белорусская train station by Timon91, on Flickr
Voor de volgende etappe moet ik nog wat vouchers inwisselen voor treinkaartjes, wat ik hier op het station doe en wat wonderwel in één keer lukt. Met de metro reis ik in ruim een half uur naar m’n hotel toe. Ik blijf drie dagen (twee nachten) in de stad, net als tijdens mijn vorige bezoek in 2010 slaap ik in hotel Izmailovo. Dit hotel is een beleving op zich, maar daar kom ik in het volgende deel nog wel op terug ;) Normaal gesproken zou ik in een hostel slapen, maar aangezien ik een goeie deal had gevonden op internet en het met de visumregistratie een heel stuk makkelijker is heb ik maar voor een hotel gekozen. Na een kwartiertje wachten in de rij kan ik inchecken en kan m’n visum geregistreerd worden. Daarna neem ik de lift naar de 17e verdieping, waar m’n kamer zich bevindt en waar ik een welkome douche neem :)
Dat was het voor nu, ik hoop dat ik jullie een beeld heb kunnen geven van één van de langste treinreizen die binnen Europa mogelijk is. In het volgende deel zal ik wat laten zien van Moskva en een stad in de buurt, in dit deel hebben jullie al genoeg tekst voor de kiezen gehad ;) Bedankt voor het lezen, reacties zijn altijd welkom! :)