Vroeger had je een nachttrein van Amsterdam naar Warschau. Vandaag niet meer, waardoor je overdag per trein meer dan 10 uur onderweg bent, weliswaar met slechts één overstap vanuit Amsterdam, alhoewel die meer dan anderhalf uur is. Op zich zou zo’n rit naar Polen per trein geen ramp moeten zijn voor een verlengd hemelvaartsweekend, maar tegen de tijd dat ik ging boeken (op 19 april) had ik geen zin om 90 euro of meer te moeten gaan betalen voor een enkele reis per trein, met in het achterhoofd dat de terugreis waarschijnlijk net zo duur zal zijn. Ik had zin in wat nieuws en wat avontuur, ik wou naar Polen en omdat een combinatie tussen vliegen en bus (heen en terug!) slechts 50 euro kostte, ging ik voor het eerst in mijn eentje vliegen. Ik ga niet eens beginnen over hoe belachelijk dat prijs- en tijdsverschil is, maar de dingen zijn zoals ze zijn.
Het plan is om vanuit Eindhoven naar Poznań te vliegen, met de trein naar Toruń te gaan en daarna met een andere trein naar Gdańsk. Voor de weg terug vlieg ik vanuit Gdansk naar Bremen, om van daaruit per bus naar Leer te gaan. Vanuit Leer neem ik een gewone streekbus naar Weener en van daaruit gaat alles in Nederland weer per trein. Nu zal je je wellicht afvragen: waarom vlieg je niet terug naar Eindhoven? Op het moment van boeken was alles naar Eindhoven al best duur geworden en Bremen + bus naar de grens was nu eenmaal goedkoper en dan helpt het natuurlijk dat Bremen best dichtbij is.
Een aperitiefje: beelden uit Nederland
Voordat ik begin: eerst even zeven plaatjes van allerlei OV dat ik in de afgelopen tijd ben tegengekomen, in Nederland.
1. Een verse, afgelopen vrijdag geschoten, zonder dat ik hier vanaf wist, zonder dat ik veel tijd had om de instellingen goed te krijgen: de 4601, de ICE 3 zonder naam, die nu wel een naam heeft gekregen: Europa, met bijbehorende speciale kleurstelling. Deze ging samen met stel 4684 als ICE 105 naar Basel SBB.
2. Arriva GTW 428, bijgenaamd “Beppie Kraft” vertrekt hier uit Hoensbroek.
3. Twee bussen van Syntus Gelderland, te Otterlo Rotonde, om aansluiting te geven op allerlei lijnen in allerlei richtingen. Hier hebben we in beide gevallen bussen met lijnnummer 108, richting respectievelijk Apeldoorn en Ede-Wageningen, terwijl elders, aan een andere kant van de rotonde bussen staan te wachten van de lijnen 105 richting Arnhem ofwel Barneveld.
4. Connexxion 5038, bijgenaamd “Conny Bieze”, te Amersfoort. Niet zo heel lang geleden waren hier nog Stadler GTW’s in Valleilijnbestickering die terecht kwamen op de Vechtdallijnen, om later uiteindelijk in Limburg te eindigen. Zo is er toch wel een divers scala aan treinen geweest die de Valleilijnbestickering gekregen hebben, waaronder zelfs Mat ’64.
5. Een voor mij wel bijzondere locomotief: DB Cargo 1615, bijgenaamd “Zandvoort” (naar mijn dorp), hier op een opstelspoor in Beverwijk, met spijtige graffiti. Achter deze loc stond de 189 050-8, in schonere toestand. Ik heb deze loc wel eens eerder gezien, maar het lijkt erop dat deze Beverwijk als thuisbasis heeft.
6. Nog steeds in Beverwijk: een enkele drieledige NS SGMm 2986 als sprinter naar Haarlem en verder naar Amsterdam Centraal.
7. In Rhenen deze VIRMm 8681 die net als sprinter 707345 in Rhenen is aangekomen. Deze hele 22 april werden deze dubbeldekkers uit Enkhuizen die Utrecht Centraal als formeel eindpunt hadden doorgetrokken als sprinter naar Rhenen, vandaar dit toch wel merkwaardige beeld van het toch altijd wel lastig fotografeerbare Rhenen.
De hoofdspijs: de trip naar Polen
Met een vlucht die zo vroeg vertrekt als de mijne (al om 09:40), moet ik wel van tevoren maatregelen treffen om dat mogelijk te maken. De dienstregeling op deze feestdag moet er helemaal voor uitgerekt worden, maar lukken zou het me.
Ik kan niet op tijd komen als ik vanuit Zandvoort vertrek met de eerste trein van de dag; het is hemelvaart, da's immers een feestdag en dat heeft invloed op de dienstregeling. Zodoende overnacht ik in Amsterdam om zo een paar treinen eerder te kunnen pakken en ruim op tijd in Eindhoven aan te komen. Ik moet ook wel, omdat ik met de eerste trein vanuit Zandvoort onmogelijk op tijd op het vliegveld aan kan komen en de vlucht kan halen. Vanuit Amsterdam is dat ook geen luxe, maar vanaf daar gaat het nog net. Het stomme is: pas om tien over zeven rijdt er een trein naar Eindhoven vanuit Amsterdam, wat moeilijk laat is, terwijl ik vroeger aan kan komen door helemaal via Schiphol en Rotterdam te rijden. Een voorbode voor de Kilometerkampioen over een week! Klagen zal ik niet, want ik hoef slechts eenmaal over te stappen na Schiphol en in deze vroege ochtend wil ik niets anders dan slapen... over slapen gesproken: ik verslaap me bijna, nadat ik me al verslapen heb toen ik naar Lille toe ging. :?
8. In het kader van ‘een buslijn vastgelegd die je normaal zelden tot niet te zien krijgt’: lijn 247 met bestemming Schiphol Zuid. De spitslijn die drie keer in de ochtend hele vroege ritten maakt naar de luchthaven. Terwijl deze bus rijdt, rijden ook nog nachtbussen die je nemen kunt tegen een veel duurder nachttarief. Voor deze bus geldt dat gek genoeg niet. Deze bus was dan ook, ondanks dat het vandaag een feestdag was en dat het zo vroeg is, nog best goed gevuld.
Het is aan het miezeren, maar de rust heft het ongemakkelijke daarvan op. Wat meer ongemakkelijkheid op deze vroege ochtend doet verdwijnen: mijn eerste klas Weekend Vrij is ook geldig op feestdagen, dus kan ik een afgezonderde stiltecoupé met daarin zes lege stoelen claimen om daar een extra tukje te doen.
Ik kom stipt in Eindhoven aan om 07:46, waarna een lange overstap wacht. Er staat best wat volk op de eerste bus van de dag van 08:09 te wachten en niet iedereen past in de enkele, eenzame gelede elektrische Citea. De volgende komt een kwartiertje later al, maar voor mijn vlucht zou dat mogelijk funest zijn omdat ik slechts een uur voor gepland vertrek aan kan komen in Eindhoven en het aanbevolen is je uiterlijk een uur voor vertrek de beveiliging door te gaan. Wat opvallend is: je kan blijkbaar aan de NS-kaartenautomaat een kaartje kopen voor naar Eindhoven Airport à 4,24 euro (vanaf Eindhoven) en met dat kaartje proberen mensen in te checken in de bus. Precies dat werkt in de bus niet…
9. In de bespiegeling van het luchthavengebouw, de luchthavenbus van lijn 400.
Over dat advies omtrent aankomst op Eindhoven: ik kom op zich vlot door de beveiliging heen, maar dan volgt de wachtrij aan de gate. Twee wachtrijen eigenlijk, omdat je vooraan priority-boarding hebt en dat valt het gros der mensen niet op. Het moment waarop de gate zou moeten sluiten volgens mijn boarding pass nadert tijdens het wachten en er staat nog altijd een lading volk die niet in beweging komt. Ik verlang nu al terug naar de trein, om dan nog over de beenruimte te zwijgen.
10. Vlak voor opstijgen…
11. …en vlak na landing. Wat een verschil toch, dat weer!
In Poznań pin ik mijn eerste Poolse geld. Ik weet dat de Polen in kleinere winkeltjes het niet zo waarderen als je met een groot biljet aan komt zetten, maar ja, je kan de automaat niet vertellen dat 'ie alleen maar biljetjes van 10 moet geven en liefst ook met muntjes. Dat wordt dus één biljet van 50 złoty. Daar kan ik dus helemaal niks mee, want in de bus die me vanaf het vliegveld naar Poznań Głowny moet brengen kan ik geen kaartje kopen omdat de automaten aan boord alleen maar muntjes slikken en de chauffeur ook niks verkoopt. Ze hebben hier een systeem met de naam PEKA-Kart dat qua werkwijze bijna identiek is aan de OV-Chipkaart, qua in- en uitchecken, maar zo'n kaart heb ik niet. Zodoende zie ik weinig andere opties dan zwart rijden. Moeten ze maar kaartautomaten op het vliegveld neerzetten bijvoorbeeld.
10. De eerste trein van de dag die ik te zien krijg: deze regionale trein met bestemming Kołobrzeg.
Na aankomst op het hoofdstation wil ik de tram nemen. Ik heb in de tussentijd wel muntjes tot mijn beschikking, omdat ik aan de kaartautomaat op het treinstation een kaartje heb gekocht voor de trein naar Toruń met dat 50 złoty-biljet, dat wisselgeld teruggaf in de vorm van muntjes. Toch kon ik in die tram ook niks… omdat daar überhaupt geen automaten stonden (het was zo'n heel oud type) en aan het perron bij het station stonden anders ook geen kaartautomaten. Met al die twijfel en al dat gelazer heb ik drie kwartier van de drie uur die ik in Poznań had verloren en heb ik uiteindelijk niet zo veel kunnen zien van de stad. Een valse start, zo wil ik het nog wel zien.
11. Loesje is overal: ook in Polen. Hier is de grap dat één letter van dit woord is weggelaten, dat de betekenis van dit woord rigoureus verandert. Przyszłość betekent toekomst, terwijl przeszłość weer verleden betekent.
12. Een beeld uit de binnenstad.
13. Een stukje verderop, van de binnenstad vandaan, bij de Sint-Petrus-en-Paulusbasiliek.
14. Dan een paar beelden van trams in Poznań. Wat ik kenmerkend vind, is het lettertype van de rijtuignummer. Dat lettertype is overal hetzelfde, ook op de bussen. Ergens vind ik het foeilelijk en oubollig, maar ook weer kenmerkend. Hier deze 422 van het stadsvervoersbedrijf MPK.
15. Nog een tram: de 549. In Poznań vindt de liefhebber nog een Amsterdams reliek terug, in de vorm van een oude Beijnestram die vroeger bij de GVB actief was. Naast de oude garde rijden ook Combino’s rond, die nog wel in Amsterdam rondrijden.
Ondanks de kortere tijd pers ik toch een stevige wandeling eruit en kom ik net op tijd aan op het hoofdstation om daar de TLK naar Olsztyn te nemen tot Toruń, de stad waar ik zal overnachten. Er zijn niet veel treinen naar Toruń, maar deze was de enige gunstige. De TLK is een toch aardig lange trein met allemaal coupés, zover ik kon zien geen wagons zonder coupés. Bij het kopen van een kaartje aan de automaat, of aan het loket, krijg je gewoon een wagon en een stoel toegewezen en in mijn geval werd ik naar een gedeclasseerde eersteklassewagon gestuurd. Ja, vergeleken met de reguliere tweede klas is de eerste klasse nog riant, met drie pluche brede stoelen. Alles ziet er oud uit en voelt ook oud aan met hout aan de wanden en ramen die helemaal open kunnen. Het is, vergeleken met de treinen in Nederland, een volkomen andere beleving.
16. Beelden van het station Poznań Główny in de avond kennen we allemaal, maar overdag wellicht niet zo heel erg goed. Wel, bij dezen.
17. Dan tijd voor mijn trein: TLK 35105 met eindbestemming Olsztyn, getrokken door deze EU07-325, of 5 140 114-7? Of beide?
18. Onderweg, met ramen die open kunnen: hier station Inowrocław.
19. Een impressie van de coupé van de gedeclasseerde eerste klasse. Stevige, brede zetels. Pluche!
De TLK stopt in Toruń op station Główny en op Miasto. Głowny is het grootst, dat ligt op een vertakking, met een serie aan grote stationsgebouwen die nog niet zo heel lang terug zijn gerestaureerd. Ik rij door tot Miasto, omdat dat – wat de naam ook suggereert – aan het centrum ligt. Het is ironisch genoeg echt zo’n voorstadshalte, met een dun perronnetje en/of twee sporen en een stationsgebouw of aanliggend bouwwerk van enig formaat. Denk aan Liège St-Lambert, Plzeň-Jižní předměstí, Zürich Enge… Wees wel: dit is Polen. In tegenstelling tot het hoofdstation heeft dit station nog geen structurele cadeautjes van de EU mogen ontvangen omdat het eilandperron nog steeds laag en aflopend is, de daken stevig afbladderend zijn en een gebouwtje, of eerder een hok, dat in het midden van het eilandperron staat, dat toegang biedt tot de sous-voies richting de centrale stationshal.
20. Diezelfde lok van diezelfde trein van een paar foto’s terug, maar dan op Toruń Miasto.
21. Geen roltrappen, maar toch is het station rolstoelvriendelijk, op z’n Pools. Hoe? Door deze rolstoellift. Ook op de kleinere trap omhoog naar de stationshal.
22. Het stationsgebouw van Toruń Miasto, met de nieuwe afdakking.
Die stationshal is op sterven na dood. De dienstregelingen zijn nog wel actueel, maar er gebeurt hier verder niks. Er is wel een loket, maar die is dicht. Eerste indruk: goh, pauper, maar eenmaal buiten tref ik een gloednieuw busstation aan met moderne zwarte daken langs de stoepen, LCD-aankomstdisplays en andere beeldschermen, met een brug over een drukke weg die leidt naar andere perrons van de plaatselijke tram. Ach, daar zijn cadeautjes van de EU naartoe gegaan! Die tram bestaat overigens niet op Google Maps, maar in werkelijkheid rijdt er echt wel een tram heen en weer met toch best divers spul, van rete-oud naar best wel nieuw.
23. Een enkele, eenwagonstram in Toruń.
24. En een tweede, langere tram, aan de halte nabij het station Toruń Miasto.
25. Effe voor de sfeer nog wat impressies van Toruń, de stad zelf, voordat ik hardcore naar de treinen alhier overschakel. Op deze foto: Brama Klasztorna (de Nonnenpoort).
26. Het raadhuis in de oude binnenstad.
Onderweg op een route plan ik graag een tussenstop in in een oord dat me interessant lijkt en tussen Poznań en Gdańsk lag juist Toruń. Het is een kek stadje met een leuk oude kern en een prima sfeer. Het is bekend om wat culinaire bekendheden en Nicolaas Copernicus komt hier vandaan, maar de stad heeft ook een stedenband met Leiden, wat te herleiden is aan een schildering aan een huis in het centrum met daarop het gedicht ‘Herinnering aan Holland’ in zowel het Nederlands als het Pools.
27. Denkend aan Holland…
28. En dan was ik weer terug bij het treinstation waar ik een paar uur terug nog uitstapte. Meer foto’s van de binnenstad staan trouwens in de link onderin deze post. Enfin, hier nog eens een blik op die ruimte in dat stationsgebouw, met nadruk op de rolstoelvriendelijkheid. De lift staat aan beide trappen trouwens beneden, maar ik vraag me af: wie neemt hier nu de trein met een rolstoel? Hoe moeten die mensen allemaal de trein in? Het zal wel per reservering gaan, maar ja…
29. Naar de perrons.
30. Eenmaal boven heb je wel een mooi, diep zicht op de spoorbrug die over de rivier de Wisła loopt.
Bij aankomst wist ik eigenlijk niets van deze stad en zo laat ik me graag ook verrassen, maar redenen voor mij om hier naartoe te komen – en in het bijzonder te overnachten – is omdat het minder groot en bekend is als die twee andere grote steden die ik bezocht, en omdat mijn verblijf vooral mij, maar vooral jullie ook zou moeten aanspreken: het ligt namelijk precies midden in het station (dworzec) Toruń Główny, letterlijk: het station heeft vier perrons, en precies tussen perron 2 en 3, tussen de sporen in, staat, naast het stationsgebouw met restauratie en loketten e.d. ook een heus hostel. Ik heb een tweepersoonskamer voor mezelf geboekt en dat resulteerde in een kamer die direct aan het perron ligt, met enig uitzicht op voorbijkomende treinen.
31. De kamer in kwestie. Het bed is te zien in de reflectie, maar het perron, de sporen en die ene trein daar ook.
Het interieur van de kamer doet menig kennis qua kleuren en inrichting denken aan een (weliswaar erg ruime) gevangenis en de krijsende kinderen van een school die tegelijkertijd het hele hostel hebben volgeboekt (op de dag waarop ik reisde waren overal kinderen te zien in groepen met leraren, dus dat was te verwachten) moet je negeren, maar het idee dat je steeds de diesel hoort (en voelt) ronken, goederentreinen hoort en voelt voorbij denderen en af en toe wat stationsomroepen hoort voorbijkomen heeft ergens wel iets aparts. Ik vroeg het personeel nog of ze iets wisten over de stad Leiden en wat Toruń daar nu in hemelsnaam mee van doen heeft, maar verder dan “Eigenlijk weten we niet veel over Toruń, behalve "dat het bekend is om gingerbread en pieroniki” kwam dat niet. Helaas. -o- In mijn kamer had ik wat aardigs ter consumptie met wat kielbasa en wat bijpassende hardbassmuziek om de herrie van de kinderen een beetje te overstemmen. Ik ben immers in Polen. Terwijl ik sliep stopten er twee nachttreinen vlak voor mijn raam, maar daar was ik me op dat moment niet bewust van omdat ik daar te diep voor in slaap was gevallen.
Nog voor het slapen gaan wilde ik nog een kaartje kopen aan het loket voor de trein van morgen. Ik kon dat ook nu aan een automaat doen, maar aan het loket verkopen ze een ander soort kaartje, dat net effe wat bijzonderder is dan een geprint Polregio-biljet. Er was één loket open en de rij was lang. Heel lang zou ik het niet willen noemen, maar lang genoeg om mij hier meer dan een half uur in te laten staan. Voor mij stond een groep waarvan het leek alsof ze honderd kaartjes wilden laten afdrukken voor hun hele godvergeten school, en daarbij moet je je bedenken dat het proces van de lokettist nu niet bepaald soepel en efficiënt verloopt. Het voelt als communistische bureaucratie met een oude computer waarin alles met één en dezelfde vinger per keer wordt ingevoerd, om goed te controleren of een trein überhaupt wel rijdt, om daarna de prijzen te berekenen met een rekenmachine (ook hier weer zorgvuldig met één en dezelfde vinger per toets). Als dat eenmaal gedaan is, wordt een gekleurd velletje gepakt van een stapel, om die in een oud uitziende printer te stoppen, die het velletje piepend en krakend met horten en stoten heel langzaam opzuigt, om die aan een andere gleuf weer op datzelfde trage tempo weer naar buiten te persen, met de reisgegevens erop afgedrukt. Alsof dat nog niet alles is: betalen (met de hand alles nauwkeurig tellen), en met een groene markeerstift aangeven wat de wagon is en welke stoel je plaats moet gaan nemen, met wat voorlichting over weet ik veel wat – ik kan beperkt tot geen Pools. Het ging, zoals je begrijpt, niet bepaald vlot, of laat ik het zo zeggen, hopeloos, mokertraag, want het was intussen tijd voor het loket om te sluiten en precies nadat de klok 20:50 aangegeven had en de laatste klant die nog geholpen werd klaar was, ging het rolluikje subiet, zonder verpinken dicht en heb ik meer dan een half uur van mijn leven weggegooid. Ach ja, altijd leuk voor anekdotes, toch? De dag erop ging ik ’s ochtends vroeg opnieuw nar dat loket, waar ook nu weer een redelijke rij stond, maar nu ging alles wat vlotter en kwam ik dan aan de beurt om iets dat moet lijken op “jedna bilet dla IC ‘Doker’ do Tczew, proszę” te bestellen. Dat begreep de lokettiste wel, maar wat ik als overduidelijke buitenlander nou in Tczew te zoeken heb moest ze wel even heel zeker weten. Eerlijk gezegd heb ik er ook niet zo veel te zoeken, maar het is een prima oord om treintjes te kieken, omdat daar zowel EIP’s als EIC’s stoppen, naast velerlei TLK’s en regionale treinen.
32. Lekker wachten…
Maarrrrr, genoeg geneuzel, ik ben op een station waar ik toevallig ook slaap en hoe kan het dan ook anders dan dat ik hier best wat uren gespendeerd heb en dat maakt dat ik ook her en der wat vast heb kunnen leggen. In chronologische volgorde!
33. Nog vóór aankomst aan het hostel: mijn eerste stappen op het perron van Toruń Główny, nadat ik met deze regionale trein van Arriva het korte stukje van Miasto naar Główny letterlijk en figuurlijk overbrugd heb. Alhier: SA106-001 / 2 810 038-6.
34. EP07-534 / 1 140 120-3 die de IC 57100 “Drueca” naar Poznań verzekert.
35. Een stoomtrein, zoals ze wel vaker staan aan middelgrote stations in de landerijen. Hier is het wel zo dat de bielzen maar met dezelfde stoepstenen gedaan zijn. Het plakkaat op de trein heeft staan: TKh49 5564.
36. Toruń Główny ligt wat ver weg van het stadscentrum en als je geen zin hebt om helemaal naar Miasto te lopen en daar te hopen dat je een trein kan nemen (terwijl je online geen kaartjes kunt kopen voor de TLK/IC’s omdat de afstand die afgelegd wordt te kort is…), kun je natuurlijk ook een stadsbus nemen, zoals deze oude rakker hier, die dit station als eindbestemming heeft van zijn lijn 27. Ik had alleen geen flauw benul hoe die dingen werkten, waar alles was etc., dus ben ik met de trein naar Toruń Główny gegaan vanaf Miasto, mede als onderdeel van de 'romantiek' om per trein aan te komen, van perron te wisselen en daarna direct bij wijze van spreken te gaan slapen.
37. Een vreemde eend in de bijt, deze regionale trein, vooral met zo’n klein venster t.o.v. de forse voorkant. Deze 2 140 421-0 / EN76-050 zal de toch nog wel flinke afstand af gaan leggen naar Bydgoszcz.
38. Een blik van de façade van het hoofdstationsgebouw. Het hostel bevindt zich niet in dit gebouw, maar juist in het gebouw dat achter dit gebouw staat, nog wel op ditzelfde perron.
39. Een TLK, getrokken door deze EP07-1051 (zonder ander nummer dit keer) ook met bestemming Bydgoszcz.
40. Een losse lok, die wel veel op de PESA Link lijkt qua front. Dat zal wel geen toeval zijn.
De volgende dag: tijd voor ontbijt.
41. Er zijn diverse regionale treinen in allerlei vormen en maten, zo ook deze EN 57-2066 / 2 122 892-4, welke uit de serie komt die het langst rondrijdt. Het zijn daarom precies dezelfde treinen met de grote ronde koplampen, ware het niet dat de trein op deze foto een nieuwe front heeft en voor de rest gemoderniseerd is.
42. Dan tijd voor een goederentrein. Hier de 3 630 256-7 van Rail Polska.
43. Wat het meest interessant was ergens: mijn trein, de IC ‘Doker’, die helemaal uit Łódź komt, met bestemming Gdynia, bestond uit een Flirt met nummer ED160-009 / 2 150 109-8. Enerzijds had ik direct toen ik die trein zag een gevoel van: verdomme, ben ik naar Polen gekomen om totaal andere treinen dan thuis te bekijken, krijg ik wéér een Flirt zoals ik er al tientallen verschillende van gezien heb! Dat gevoel is niet leuk, dat kan ik je verzekeren, maar dat gevoel ging eigenlijk net zo snel als zodra de trein aan het perron stond weer weg, want dit was geen ‘gewone’ Flirt: dit was er een met geen dubbele deuren, maar met een enkele deur, met daar ingebouwd een groot LED-koersbord. Binnen in de trein verder stopcontacten, een ruime tafel, een verstelbare, degelijke stoel (geen kleedje dat de indruk zou moeten wekken dat je zacht terecht gaat komen met je reet en ook geen rugleuning waar je voor je je rug veel plezier mee doet), voetsteunen, een rare hoofdsteun waar je je hoofd eindeloos in kan laten rollen en Wifi, alhoewel die – surprise, surprise – niet werkte.
De trein maakt na een totaal onverklaarbare planmatige halte in het midden van een bos bij een compleet gemoderniseerde stopplaats met de naam Przyłubie waar helemaal niets leek te zijn, een keer kop in Bydgoszcz Główna binnen een kwartier, waarna de tocht in tegengestelde richting verder ging. De lange rit van in totaal meer dan twee uur verliep lang in stilte maar die rust ging al snel verloren omdat twee koters een filmpje aan het kijken waren met daarin de cliché boze opa die voor het eerst GTA aan het spelen is en de hele tijd erop los aan het schelden is. Ik duldde het, want tegelijkertijd deden ze hun huiswerk dat ging… over Engels. Tussendoor lazen ze onder meer de dagen van de week voor. Ach ja, als dat de manier is om Engels te leren vandaag de dag, met in plaats van een ouderwetse schoolboek-stijl achtige "Could you move out of my way please?" eerder een bekender klinkende "Get out of my god damn way you moron!" The more you know!
Na anderhalf uur is het toilettijd en dat betekent een bezoek aan een krap hokje met een rare deurbediening. Niet lang nadat ik de deur op slot heb gedaan begint opeens iemand aan de deur te trekken. Ik roep iets van “Nie, nie!” en dat lijkt genoeg te zijn, maar een minuut later begint het getrek weer, maar ditmaal wat gewelddadiger. Ditmaal hoopte ik dat een “Eyo! Nie teraz!” soelaas zou brengen, maar nee hoor, nog veel gewelddadiger werd geprobeerd die deur zelfs open te breken en dat was toch voor mij – en het toilet – de spreekwoordelijke druppel. Ik begin nu doodleuk “Fuck off man idioot!” te roepen terwijl ik nog mijn handen moet wassen en afdrogen, maar ik kon nadien het toilet om de één of andere reden niet meer doorspoelen en de deur openkrijgen. Ja, door al dat getrek en geram ging het toilet kapot en zo moest ik met de noodbediening, ook met enig geweld, die deur openkrijgen en zo kwam het oogcontact des doods dat een boodschap zou moeten uitstralen van ‘Dafuq is mis met jou?’ nadien, nadat ik de deur weer doodleuk dichtdeed, terwijl dat toilet kapot was gegaan. Weer wat geleerd: zo kan het dus dat in al die GTW’s en Flirts de toiletten zo vaak defect gaan… Die dingen gaan schijnbaar uit zichzelf op slot en zo kon de man in kwestie niet meer in die wagon zijn behoefte doen. Gelukkig heeft de trein meerdere toiletten, verspreid over meerdere wagons, maar ik heb zo het idee dat de geheugencapaciteit van de man in kwestie dat besef niet heeft doen opwekken.
Eindelijk kom ik dan aan in Tczew. Even daar een uurtje treintjes kieken en wat eten en drinken halen. Het kopen van een kaartje voor een volgende trein naar Gdańsk was aan het loket ditmaal geen probleem. Dit station is opgeknapt geweest en zo is de stationsbuurt dat ook. Een winkelcentrumpje tegenover het station heeft een grote klok op het dak en omdat het net 11 uur was geworden begonnen opeens klokkenbellen te luiden, zij het op z’n Pools, want in plaats van echte klokken heeft men hier een luidspreker precies onder de klok gemonteerd, die het geluid van kerkklokken afspeelt… als de nostalgie te groot wordt, dan wordt men creatief, zal ik maar zeggen.
45. En uiteraard, de verplichte museumlocomotief met andere nummerbordjes: TKh49 11.
46. Een Pendolino met nummer 2 370 015-2 als EIP 5304 met bestemming Warszawa Zachodnia.
47. Nog een Pendolino, maar dan die als EIP 3510 die de andere kant op gaat, naar Gdynia Główna.
48. Een oude rakker dan eindelijk in beeld: de EN 57-1250 / 2 121 926-1 die overigens gesloten was, terwijl het voorste treinstel wel toegankelijk was voor de regionale trein 95955 naar Gdynia.
49. Diezelfde trein, maar dan het voorste rijstel.
50. Dan een PESA Link SA 139-025 / 2 720 160-1 als R 50777 naar Chojnice.
51. De laatste trein die ik heb vastgelegd in Tczew: de EIC 105 met bestemming Wien Hauptbahnhof, getrokken door de EP09-028.
Mijn trein, de TLK 85108 naar Gdansk, kwam bijna gelijk aan met de EIC naar Wien Hauptbahnhof. Mijn treintje was tamelijk kort, slechts twee rijtuigen en het rook er niet bepaald al te fris. Gelukkig duurde de rit van Tczew naar Gdansk maar een kwartier en dat gaf me een reden om de hele rit met het raam open tegen datzelfde raam aan te hangen. Terwijl het weer vanaf mijn aankomst goed was geweest, begon het nu te regenen.
52. Het koersvel van mijn trein.
53. Gdańsk Główny, met het van buiten majestueus uitziende statinsgebouw met aanliggende dependances.
Het station Gdańsk Główny was één grote bouwput: alle roltrappen waren buiten gebruik en er was maar één doorgang onder de sporen door beschikbaar die in ruwbouw aangelegd leek te zijn. Voor al het langeafstandsverkeer en het regionale verkeer waren van alle vier de perrons slechts één perron beschikbaar omdat twee toegewezen waren aan de SKM (soort plaatselijke S-Bahn), en de laatste niet in gebruik omdat het in verbouwing was en onbegaanbaar. Dat alles dan nog steeds kan functioneren is een klein wonder, vooral omdat de reguliere sporen die nog gebruikt werden ook door goederentreinen bereden worden.
Dan was het tijd om naar de halte Śródmieście te rijden met een trein van de SKM: een oud beest met een ouderwets tak-tak-takgeluid tijdens het rijden en een interieur met houten bekleding zoals dat ook het geval is in de Tsjechische retro-looking 451’ers en 452’ers, behalve dat nog niet alles rammelt en van alles van binnen van ellende uit elkaar lijkt te vallen. Met deze treinen is het goed mogelijk voor de conducteur om met de deuren open te vertrekken terwijl diezelfde conducteur half uit de trein hangt. Ondenkbaar hier, normale praktijk daar.
54. Hier zo’n trein van de SKM, de EN71-052 / 2 130 052-5, te Gdańsk Śródmieście.
55. Dezelfde trein, maar dan van de andere kant op bekeken met frontseinen ontstoken.
56. Een tram nabij dit station. Ik heb eigenlijk niet heel veel trams en bussen vastgelegd eigenlijk, maar deze vond ik zelf wel geslaagd.
57. Ook geslaagd vond ik deze, vanop het Sint-Gertrudisbastion (Bastion św. Gertrudy) genomen, met deze oude Mercedes-bus die het tegenoverstaande Zubr-bastion passeert.
Zo volgt een wandeling door het mooie oude centrum van Gdańsk.
58. Długa.
59. De beeldbepalende Kraanpoort (Brama Żuraw), alhoewel ik hem in het echt een foeilelijk ding vind met dat sterk contrasterende zwarte uitstekende deel met ook nog eens een andere kleur, soort en vorm dakpannen. Wie verzint zoiets?.
60. Grobla I, met op de achtergrond de Mariakerk (Bazylika Mariacka Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny).
61. Sterk.
Op een gegeven moment begin ik me ontzettend moe te voelen en zelfs ook wat ziek. Naast dat het stevig begon te regenen, was de hooikoorts toegeslagen en zo moest ik vroegtijdig, midden op de middag, een bezoekje brengen aan het hostel, om daar een tukje te gaan doen. Ik had nog een plan om naar Gdynia te gaan, maar daar had ik geen zin meer in. In de avond ben ik nog wel wat kleins gaan halen om te eten, maar echt veel trek had ik niet. Ik ben wel nog even, omdat dat op zich niet zo’n heel fysiek inspannende bezigheid is, nog naar Gdańsk Główny toegegaan om daar nog wat treintjes te kieken, het station wat van naderbij te bekijken en ongewild te luisteren naar willekeurige accordeontonen van een oude man die beneden op de trap naar het langeafstadsverkeerperron zat.
62. Gdańsk Główny opnieuw, maar dan met matige lichtomstandigheden vanaf de straatkant bekeken, met een oude Mercedes die voorbij stuift en een tram daarachter.
Het station heeft een zekere grandeur, maar die grandeur is stevig ondergesneeuwd door de vele werkzaamheden. Het is wel mogelijk om de hoofdingang te gebruiken, om naar de loketten te gaan, maar daar kom je niet door op de perrons. De perrons zijn alleen toegankelijk na een mokereind omlopen “via de KFC” (zoals dat aangegeven werd) en een tunnel onderdoor de drukke weg ernaast. Eenmaal op de perrons zijn er geen CTA’s die je informeren: die staan wel in het hoofdstationsgebouw, waar je weer precies niet op de perrons door komt. :? Lekker geregeld, maar het is wel dan weer zo dat je het perron voor de langeafstandstreinen moeilijk verkeerd kan hebben aangezien dat er maar eentje is die in gebruik is.
63. Het interieur van het hoofdstationsgebouw. Die vertrekstaat doet me een beetje denken aan Rusland, op de één of andere manier, ook al ben ik daar nog nooit geweest.
64. Eén van de perrons op Gdańsk Główny, alleen werd dit hele perron op het moment dat ik er was helemaal niet gebruikt en stond het er maar leeg bij.
65. Dan komen de treinen weer: een SKM S-trein, weer van het gemoderniseerde oude materieel: EN57AKM-1692.
66. EN90-005 als regionale trein 50620 met bestemming Elbląg.
67. In Gdansk was het druk wat betreft goederentreinen. Hier één van de velen die voorbij zijn gekomen, die op zich nog wel gelukt was, ondanks dat het alweer wat donker begon te worden. Het betreft de ET22-477 / 3 150 764-1 van CTL Logistics.
68. PKP Cargo kwam ook aan bod met deze ET22-906.
69. Dan, de dag erop ook nog maar eens in de ochtend wat treinen vastleggen. Hier de EC naar Berlin, met de EU44-001 in “niepodległa”-livrei (betekent “onafhankelijk”).
70. EN57 – 1316 / 2 122 028-5 als regionale trein naar Gdynia.
71. Pendolino 2 370 084-0 als EIP naar Gdynia.
Toen was het alweer tijd om te gaan. De luchthaven van Gdańsk heeft een eigen treinstation en die is te bereiken met onder meer de S10 en diverse regionale treinen. Vanaf Gdańsk Główny kom je daar niet: je zal eerst vanaf daar naar Gdańsk Wrzeszcz toe moeten, om daar op een trein te stappen die stopt in “Port Lotniczy”. In tegenstelling tot de directe route van Gdańsk naar Gdynia is dit traject niet geëlektrificeerd.
72. Een trein die ik niet kon herleiden, maar ik vermoed dat dit een regionale trein naar Slupsk is.
Het dieseltje naar de luchthaven ziet er wel nieuw uit, alhoewel ik een indruk heb dat ik hier eerder in heb gezeten, een paar jaar terug, maar zeker ben ik daar niet van. Alle stationnetjes op die lijn zien er modern uit, en ook alsof daar veel geld in is gestoken, mede om ze een lekker design te geven, dat fijn mag contrasteren met de rest van de omgeving, alhoewel vandaag de dag dat contrast best klein is.
73. Onderweg naar de luchthaven passeren we een tramopstelplaats met enkele museumstukken, waaronder trams met bestemming ‘Danzig’.
74. De dieseltrein S10 die me naar de luchthaven gebracht heeft. De trein rijdt nog verder om naar Gdynia.
De luchthaven oogt ook modern, nieuw. Ik ben niet bekend met luchthavens, maar hier heb je vanaf de gang naar de toiletten (nog voor de beveiligingscontrole) een blik op het geautomatiseerde bagagesysteem achter ramen en da’s wel grappig om te zien, met al die rondzoevende bakken. Ik maak kennis op de luchthaven met de kneitergoedkope taxfree afdeling, alvorens is naar mijn gate toeloop.
75. De enige reden waarom deze foto erin zat is omdat ik het versterkende effect van het roze stuk op de vleugel ten opzichte van het water gewoonweg episch vond.
Mijn vlucht is vertraagd met meer dan twintig minuten en met zulke vertragingen heb ik al rekening gehouden, omdat mijn aansluitende langeafstandsbus naar Leer met de nodige marge vertrekt. Met +14 landen we en dan, na de douaneruimte, sta je praktisch gelijk alweer buiten. Je kan zo naar de tram toe lopen en dan sta je zo in het centrum. Onderweg laadt de hogevloerstram een roelstoelrijdster binnen middels een zakkend stuk vloer.
76. BSAG 3123 op tramlijn 6 naar Universität, aan de halte Domsheide.
77. Een andere tram, BSAG 3064, op lijn 3 richting Weserwehr.
In Bremen is op de grote markt een klein concertje aan de gang van een groep Zweden om mensen te enthousiasmeren om naar een concert van hen te komen die avond. Ik beluister het gebeuren aan een tafel in de schaduw met een curryworst met patat en een drankje, om zo de tijd te doden tot het moment waarop mijn bus naar Leer komt en dat gat beslaat iets meer dan een uur.
De bus komt op tijd aan bij de Breitenweg, niet heel ver weg van het Hauptbahnhof en zo kan ik rekenen op een aansluiting op de streekbus naar Weener. In de bus kom ik er echter achter dat mijn weekendkaart verdwenen is uit mijn jaszak en ik vrees dat die uit mijn jas is gevallen bij die bushalte omdat ik daar op zoek was naar mijn paspoort, die wat onhandig verstopt zat tussen oortjes en mijn telefoon. Dat zou betekenen: de hele rit van Weener naar huis met 40% korting afleggen omdat ik mijn trajectkaart ook heb meegekomen, die ik wel teruggevonden heb. Die 40% korting maakt het geen ramp, omdat het tenminste 40% korting is, maar het is hoe dan ook vervelend. Later vond ik mijn weekendkaart terug in mijn paspoort, van alle plaatsen waar ik die normaliter precies niet in zou doen…
78. De Flixbus uit Bremen, te Leer (Ostfriesland). Na aankomst vertrok de bus weer, ruim een kwartier vroeger dan volgens dienstregeling. Daarom: altijd reserveren.
79. Buslijn 620 met eindbestemming Bunde, hier aan het station van Weener, om de treinvervangende dienst mede te verzorgen met overstap, richting Groningen.
80. Station Weener, met een Spurt. Een haastfotootje, maar vooruit: het is de trein naar Nederland!
Enfin, de rit naar huis is een lange, maar het is rustig in de trein omdat het al avond was geworden. Nog met het laatste restje schemer ben ik thuis aangekomen.
81. Stilleven in de trein naar Almere, waar een overstap op de trein naar Amsterdam zal gaan staan te wachten.
Naborrelen: conclusie en wat gepeins
De conclusie? Polen is me goed meegevallen. Het is nog niet onvergetelijk, daar was ofwel dit bezoek te kort voor, ofwel heb ik te weinig gedaan/kunnen doen. Polen is onvergelijkbaar met de landen die rondom Nederland liggen qua treinen en om dat verschil te begrijpen moet je die beleven. Hier nog een linkje naar meer en andere foto's van dit tripje. De volgende keer? Geen idee, ik dacht aan Interrail in augustus maar eigenlijk heb ik daar dit jaar niet zo heel veel zin in, omdat, los van het ontdekaspect, ik niet veel voldoening meer haal uit alleen maar rondreizen en ik het dan zonde begin te vinden om veel geld te spenderen aan iets dat maar half-half is. Bijvoorbeeld: als ik ergens kom heb ik geen idee wat ik er aan moet. Simpel antwoord daarop is: dan zoek je maar uit van tevoren wat je doen wilt, maar als je dan al niet weet waar je het zoeken moet en je al geen lol haalt uit gewoonweg drinken en losgaan tijdens een feest zonder dat je mensen kent: dan houdt het voor mij al op. Ik ga niet zomaar met willekeurige mensen een gesprek aan en dat maakt dat 'mensen leren kennen' al wat lastiger. Ik ga normaliter in mijn eentje op reis en ik zou eigenlijk met iemand ergens naartoe moeten gaan, die alles op bestemming geregeld heeft en dat soort keuzes maakt, maar mijn kenniskring is wat klein en het aantal daarvan dat mee zou willen is nagenoeg 0. Als ik dan zou gaan, zou ik naar de oorden toegaan waar ik dan weer wel mensen ken, om daar wat langer te blijven of iets dergelijks, wat ik in voorgaande edities eerder tot een kort bezoek gehouden heb. Hoe kijken jullie daar tegenaan?
Een latere post over Interrail 2019 staat hier.