Na de vorige post die van alles en nog wat liet zien van Noord-Frankrijk en België, is het nu alweer tijd voor de tweede post op rij, die uitgeweid is over het Ierse eiland. Tenminste, het noordelijke deel.Stations zijn als havens
van de dolende ziel
(onderdeel van een gedicht van wijlen Jules Deelder over Rotterdam Centraal)
Eigenlijk wilde ik aan het begin van het jaar al naar Ierland, maar ik deed dat niet, zoals wel vaker. Dan heb ik een bestemming op het oog, twijfel ik een week lang en dan ga ik alsnog niet, om daar vaak spijt van te krijgen. In die gevallen doe ik het uiteindelijk alsnog na een jaar of zo. Nu heb ik voor de verandering eens besloten om ditzelfde kalenderjaar alsnog naar Ierland te gaan. Omdat werk een tamelijk veeleisend iets is, heeft het voor een klein weekje weg niet veel zin om alles met de trein en de boot te doen. Daar is de logische optie om - als met Polen - het vliegtuig te nemen. Directe vlucht vanuit Amsterdam, lekker lekker, en terug idem dito.
Dit verhaal begint laat in de avond wanneer ik aangekomen ben op de luchthaven van Dublin, na de hele vlucht geschreven te hebben in een boekje en classic Linkin Park geluisterd te hebben en bijna alles is dicht op de luchthaven. Ik kan op zoek naar een verkooppunt van Leap Visitor Cards en de enige winkel waar ik terecht kan, is de Spar in terminal 1, die 24 uur geopend is. Een Leap Visitor Card is een dagkaart voor de hoofdstedelijke zone van Dublin en deze is letterlijk vanaf het moment van ontwaarden 24 uur geldig. Daarmee bespaar ik me een redelijk prijzig ritje naar het centrum en dan kan ik de volgende dag ook nog met de tram, trein en bus. Eerst maar een naar mijn verblijf, welke vlakbij de eindhalte van lijn 16c is. Het is een hostel en de ruimte is een duistere, met meer dan 16 bedden. Het is moeilijk om het bed te vinden dat aan mij is toegewezen, maar tussen het een der wat gesnurk door claim ik mijn lage bed.
Een kaart van de route staat hieronder.
- Spoiler: show
De eerste ochtend in Ierland begint een matig ontbijt, of just voor 'Britse'/'Ierse' begrippen en redelijk of prima ontbijt met toast en spontane adervernauwingen. Ik praat met een Franse vrouw die in Ierland werkt op het vliegveld, waar ze broodjes maakt voor op vluchten. Dat schijnt een nauwgezet werkje te zijn, waarbij ieder broodje één plak kaas mag hebben, één plakje ham, twee schijfjes komkommer en een schijfje tomaat, zodat alles hetzelfde is. Zo maakt zij dan zo'n 160 broodjes op een dag. "Dus als je zo'n broodje krijgt in het vliegtuig, is de kans heel groot dat ik dat gemaakt heb!" Wat ze dan als lunch eet? Geen broodjes, nee. Wel iets met gepofte, gegratineerde aardappelen.
Ierland kennen we als het land van de regen en inderdaad, het zou regenen. Deze eerste dag hield de regen simpelweg niet op, waardoor mijn eerste verkenning van Dublin deels in het water viel. Een rondje lopen ging nog wel, maar de regen was ik wel redelijk vlot beu. In de tijd dat ik hier rondliep, kreeg ik wel een indruk van Dublin dat het een stad is waar alles langzamer gaat dan bij ons. De lichten doen er langer over om groen te worden na een tijd van rood en de trams staan langer stil bij een halte.
1. Een tram, in Dublin. De kleur in de lijnfilm laat zien op welke lijn deze rijdt, namelijk op de groene lijn.
2. Los van wat trams zijn hier in de hoofdstad zo veel bussen dat het wel lijkt alsof er een muur aan bussen rondrijdt.
Met het vooruitzicht dat de regen niet op zou houden, ben ik uiteindelijk gewoon een tram ingelopen en uitkomen op Heuston Station, één van de centraal stations van Dublin. Vanaf dit station vertrekken treinen naar het zuidwesten, waar onder meer Cork en Limerick liggen.
3. Heuston Station, waar trams, treinen en bussen samenkomen.
4. Ook hier zijn de poortjes de normaalste zaak van de wereld geworden.
5. Het station oogt oud en het valt op dat niets hier geëlektrificeerd is: het staat vol met diesels die luidop aan het grommen zijn en het dak bruin aan het blazen zijn. Die daken zijn inderdaad niet bepaald schoon meer, van al het roet.
6. Deze treinen, Hyundai Rotems, zijn het dominante materieel dat hier rondrijdt. Op een enkele intercity na met getrokken materieel op de relatie met Cork en de Enterprise na, rijdt er op lange verbindingen niet veel anders.
Ik wil ergens naartoe, maar vanaf Heuston kun je met een Leap Visitor Card niet echt naar interessante bestemmingen. Daarvoor moet je naar Connolly, het tweede centraal station van Dublin. Je kan vanaf dit station niet direct naar het andere centraal station Connolly Station, waardoor dit een beetje lijkt op Parijs, maar indirect kan dit wel, al dan moet je overstappen op Park West & Cherry Orchard of Clondalkin / Fonthill, stationnetjes die redelijk ver weg liggen, in the middle of nowhere, met eigenlijk alleen parkeerterreinen en verder wat industrie op een zekere afstand, om dan dezelfde route grotendeels weer terug te rijden en dan vlak langs Heuston een boog te maken om Dublin heen, richting Connolly.
7. Op het station Clondalkin / Fonthill ben ik overgestapt op de trein terug richting Connolly. Deze trein heeft me van Heuston Station hier naartoe gebracht.
8. Ondanks dat hier niks is, is het wel rolstoeltoegankelijk.
Hoewel Heuston een kopstation is, is er een perron op de vertakking richting Connolly, maar daar stopt gewoonweg niks. Ik neem aan dat het eigenlijk niet de bedoeling is om zo van Heuston naar Connolly te gaan met de grote omweg, omdat je daar beter een bus of tram voor kan nemen, maar het kon toch en zodoende deed ik het ook.
Net als Heuston is Connolly ook een old-fashioned station met een machtig groot stationsgebouw, een grote hal en groot dak boven de sporen. Dat dak is helemaal vies geworden door de dieseltreinen die luidop in stilstand aan het ronken zijn en zodoende allerlei kwalijke gassen richting het dak blazen.
9. Je zou hier maar elke dag mee moeten rijden zeg, in de herrie en in de uitstoot. Poe!
10. Deze trein, maar dan van voren, met Gaelic opschrift, dat de ene keer Gaelic toont en de andere keer Engels.
11. Buiten de stationskap staat deze Enterprise klaar voor vertrek over een kwartier, richting Belfast in Noord-Ierland.
Vanaf hier kun je naar andere uiteinden van het land en je kunt vanaf hier met de Enterprise naar Belfast. In Ierland heb je naast deze Enterprise en intercity's ook Commuter-treinen, die simpelweg dienen als een soort sprinter binnen hun eigen regio. In Dublin heb je ook nog Dart-treinen, die dienen als een soort van S-Bahn, met oude, maar elektrische (!) treinen.
Zonder plan of wat dan ook heb ik in Connolly een Commuter-trein naar Maynooth genomen. Het was één van de eerste treinen die vertrekken zou en ik koos dat oord, omdat het binnen de hoofdstedelijke zone ligt en omdat de naam Maynooth me bekend voorkwam: het is eens voorbij gekomen in Great British Railway Journeys toen ze een uitstapje maakten naar Ierland. Omdat ik verder toch geen andere plannen had na Dublin, ben ik maar daarheen gereden om mij te laten verrassen. Verrassend was het wel alhoewel initieel het stadscentrumtje nou niet bepaald magisch te noemen is.
12. Wat het bezoekje uiteindelijk toch wel waard maakte, was Maynooth Castle, Maynooth University en het daarin gelegen St. Patrick's College en aangelegen kerk.
13. Ik had geen idee of ik er naar binnen mocht, maar ik ben gewoon 's voor de nieuwsgierigheid door de hoofdingang (een klein houten deurtje in de grote poortdeur) naar binnen gegaan en er wat rondgelopen. Inderdaad, dit zou zo een abdij kunnen zijn, met allemaal schilderijen en beeltenissen van rectors en andere geestelijke figuren. Niemand zei iets, dus zou het wel ok moeten zijn.
Terug op het station, weer door de poortjes van het krappe stationsgebouw, op naar de volgende bestemming. Terug naar Connolly met de Commuter en met de Dart naar Malahide, waar ook een kasteel staat. Het is intussen harder gaan regenen. Het stationnetje is pittoresk te noemen, het kasteel wat minder als je het terrein op komt. De kant bij de ingang is één en al lelijke aanbouw, terwijl verderop aan de 'tuinkant' het kasteel er dan weer wel oorspronkelijk en mooi uitzag. Wat ook mooi was, was dat je er in de buurt gratis drinkwater kon tappen.
14. Het kasteel van Malahide, aan de mooie kant.
15. Op station Malahide komt deze Enterprise voorbij stormen, in voor een foto ronduit baggeromstandigheden.
16. Een Dart-treinstel, in Malahide. Ik was vroeger weggegaan, maar een paar stationnetjes verderop zag ik een ouder treinstel staan en ik ben subiet uitgestapt om die te nemen, ondanks dat die weer terug reed. Alleen maar om van het oude, zalige, klassiekske- of Plan V-gelijkende geluid te genieten.
De dag eindigde nadat ik nog een voorstadstationnetje bezocht had met de naam Pearse, wat er ook wel mooi en oorspronkelijk uitzag, alhoewel het in de beginfase van verbouwen stond. De dag erna zou de lijn niet in gebruik zijn tijdens het weekend wegens werkzaamheden.
Zaterdag, 26 oktober
Na nog een nacht in de donkere bunker is het tijd om te vertrekken richting het noorden. Ik heb de dag ervoor mijn kaartje, die ik van tevoren online al gekocht heb, al opgehaald aan de automaat, dus hoef ik in principe niets extra's te doen. Ik ga naar Sligo vandaag en ik ben alvast in goeden doen: het is droog, maar wel wat mistig in de stad en omdat mijn trein pas ergens om 11 uur vertrekt, heb ik nog wel even de tijd om nog wat rond te lopen hier.
17. Een graafmachine op de spoorbrug, die Connolly met Pearse verbindt.
Ik neem een kijkje bij het Busáras, het centrale busstation in Dublin. Mwja, wat je ervan zeggen moet? De ingang schittert van verlatenheid, waarbij alle loketten gesloten zijn met de rolluiken toe, met allerlei beeldschermen die defect zijn en voor de rest is alles oud, vergane glorie. Verderop is een enorme wachtruimte te vinden met een hoop reclame en en een aantal automaten met een oud systeem en oude UI, die alleen maar tickets verkopen vanaf Dublin. Ik wil met de bus van Sligo naar Derry en dat kan ik nu dus nog niet kopen. Er is ook niemand om iets te vragen of je al iets kan kopen met een vertrekpunt elders.
18. Een gesloten loket op Busáras.
19. Een Bus Éireann VDL, met het stuur vanzelfsprekend aan de verkeerde kant, wat wat raar is om te zien op een VDL-bus.
Ik hoef nu nog niet met de bus, maar ik vind het prettiger om van tevoren een kaartje te hebben, zodat ik de dag erop me er niet druk om hoef te maken. Dat feest gaat nu niet door, maar vooruit, ik ga nog niet met de lange-afstandsbus vandaag of morgen, het wordt nu een lang-afstandstrein die drie uur en een kwartier doet over de tocht, over een traject dat ik gisteren al deels heb afgelegd (via Maynooth). Ik heb een uur te doden hier en terwijl ik wat proviand zoek voor onderweg (wat zijn supermarkten hier duur zeg, overigens), probeer ik stiekem door een raam van een pub de halve finale van de Rugby World Cup te zien, tussen Engeland en Nieuw-Zeeland. De pub in kwestie heeft toegang voor mensen in trainingspak en joggingbroek verboden en toegegeven, toen ik dat las viel het me inderdaad op dat hier héél veel volk rondloopt in zulke paupergemakskleding. De Engelsen rugbyploeg ging op dat moment overigens lekker, ze stonden dik voor en dat zouden ze uiteindelijk ook blijven. Nog voor het laatste fluitsignaal moest ik alweer naar mijn trein toe.
20. Vlak voor het grote stationsgebouw van Connolly Station komt deze luchthavenbus van lijn 747 (hoe toepasselijk) voorbij gereden.
21. Op het station worden reizigers door deze losse papiertjes die geplakt worden aan de kaartautomaten geïnformeerd dat het treinverkeer tussen Connolly en Bray eruit ligt. Supermodern natuurlijk, en enorm efficiënt.
Voor de trein in kwestie geldt een reserveringsverplichting en dat is nodig, want de trein is in Dublin gewoonweg vol. Ik krijg reisgenoten die de drie uur durende tocht wel licht zullen maken. Vlak voor vertrek komt een vrouw langs of iemand van ons een vuurtje heeft, en zodra ze deze heeft, steekt ze haar peuk aan in de trein, om dan pas naar buiten te lopen. Wij zitten elkaar raar aan te kijken, vooral ook omdat er verder niks gebeurt, maar ja... Mijn reisgezelschap komt uit Ierland, de VS en Luxemburg, waarbij de laatstgenoemde eigenlijk Amerikaanse ouders heeft, waardoor het eigenlijk ook gewoonweg een 'Amerikaan' is, die toevallig daar niet geboren is. We hebben het over wat we hier allemaal doen, over het volk hier, the Troubles, over het studentenleven en ik vertel ze wat aardige wetenswaardigheden over Nederland en introduceer ze met de New Kids Turbo, wat ze ronduit fascinerend vinden. Cultuurverrijking, zeg ik maar.
Geleidelijk wordt de lucht blauwer wordt het landschap interessanter en neemt het aantal schapen zienderogen toe. We zijn in de landerijen, met her en der wat quaint stationnetjes. Ierland heeft m.i. niet echt een imago van een land met schilderachtige dorpjes en stationnetjes, maar onderweg zie ik toch wel wat aardige stationnetjes en stopplaatsen voorbij komen. Dan komen we in Sligo aan. Mijn reisgezelschap moet hier ook in de buurt zijn, ze gaan hier wat rondfietsen of zo, ik ga hier in Sligo rondwandelen, maar voordat ik dat doe, even wat noties over het station Sligo.
22. Het station ziet eruit als een machtig fort van een afstandje, met een enorm gebouw, maar op het perron ziet het er armoedig uit met een dak dat verrot danwel gesloopt is.
23. Het is een kopstation en hier moet je door één uitgang met een schuifdeur, die leidt naar een kleine wachtruimte met een (gesloten) loket met Ierse en Europese vlag en een bord dat zegt dat de trein niet klaar is om te betreden te worden.
24. Eenmaal buiten kom ik een krap trappetje tegen dat virtueel tenminste twee verdiepingen omlaag gaat naar het busstation, dat gebouwd is in een inham aan de heuvel waarop het 'fort' gebouwd is.
25. Het busstation is ook niet zo indrukwekkend, dat ook schittert van veroudering en verlatenheid. Er lopen wat chauffeurs rond, maar verder zijn ook hier alle loketten dicht, maar is er ook hier weer een automaat die alleen maar kaartjes verkoopt vanuit Sligo.
26. Een paar Expressway-bussen die hun vertrek staan af te wachten.
Ik koop alvast een kaartje voor morgen, niet naar Derry, waar ik uiteindelijk wel naartoe ga die dag, maar in plaats daarvan naar Cliffoney, een paar haltes verderop, waar ik nog wat rond wil wandelen voordat ik de lange tocht naar Noord-Ierland aanvang. Dat allemaal morgen dus, eerst Sligo eens verkennen.
27. Sligo is vrij klein, het laat zich prima bewandelen voor nog net geen twee uur of zo, met zijn bekende kathedraal, een ruïne en her en der een leuke scène met toch wel meer leven dan ik dacht.
Ik koop hier wat in voor de dagen erna in de supermarkt in het centrum, maar ik weet weer dat ik op een eiland zit: het gezonde eten is moeilijk te vinden en het is voornamelijk twijfelachtig spul waarvan gezegd wordt dat het vers is, maar ja, zonder wettelijke richtlijn op wat vers is of niet kan je van alles roepen dat het vers is zolang het er maar goed uitziet. Op zich betwijfel ik niet dat het ok is, maar ik associeer de supermarkten in het VK en daarmee toch ook Ierland met plaatsen waar je veel gezonds vinden kunt. Hoe dan ook, ik koop wat koekjes, wat drinken en een pak karnemelk en dat laatste zorgt voor wat lichte opschudding. De cassière begroet me verplicht en vraagt hoe het met me gaat, waarna ik uiteraard met vergelijkbare bewoordingen beantwoord en hetzelfde terugvraag, maar nadien ziet zij het pak karnemelk voorbij komen. Ze houdt het pak schuin vast, kijkt er wat scheef naar en zegt: "Hm, er zijn altijd een speciaal soort mensen die dit gewoon zo opdrinken. Vaak zijn dat Duitsers. Ben jij...?" waarop ik antwoord: "Ik mag dan wel de Duitse taal machtig zijn, maar ik been geen Duitser!" waarop wat gelachen wordt. Dat breekt de routine, dat is leuk.
Om bij mijn verblijf te komen, moet ik met de bus. Hier in Sligo rijden wat lange-afstandsbussen, onder meer naar Galway, naar Dublin en naar Derry, en er zijn twee stadsdiensten. Eén zo'n stadsbus moet ik nemen om bij mijn verblijf te komen: dat wordt een bus van lijn S2, naar Strandhill, een oord aan de Atlantische kust, en dan valt het op dat de deuren van de bus aan de verkeerde kant zitten, en dat zit best raar ergens. Het went vast wel, maar het blijft gewoon gek.
28. Bus S2, in Strandhill.
Het begint te druppelen na aankomst, maar een korte wandeling naar de oceaan wil ik wel maken. De zon gaat net onder, het is vloed, dikke prima. Ik check in in het hostel aldaar en ik tref in mijn kamer twee kamergenoten, met wie ik lang doorbabbel en met wie ik wat ben gaan eten/drinken. In de tussentijd tref ik degenen weer die bij mij in de trein hebben gezeten. Het is een kleine wereld en uiteindelijk willen we allemaal hetzelfde: een goedkoop onderkomen in de buurt van waar we zijn moeten
Dat zegt wat over hoeveel er beschikbaar is, hier in de regio... Het is er wat koud, er is geen verwarming en het is wat gehorig, maar ja, het uitzicht is prima en voor de rest ziert het me niet zo, het vriest tenminste niet.29. The Atlantic coastline.
Zondag, 27 oktober
In de ochtend word ik wakker en meteen zet ik met de matige wifi een stream op om de andere halve finale van het rugby te zien, tussen Zuid-Afrika en Wales. Het is zondag en eigenlijk zou ik met een vroege bus al de tijd nemen om te gaan wandelen, maar ik kwam erachter dat ik mijn plan zoals ik die uitgestippeld had, had gebaseerd op een zaterdag, wat maakt dat de bus die ik had genoteerd niet rijdt: pas om 11 uur rijdt er pas een bus naar Sligo, wat vrij laat is. Des te meer tijd om te ontbijten en nog wat langs de rotsige kust te gaan lopen en om een deel van de halve finale te zien.
S1 komt weer aangeprutteld en op tijd komen we op het busstation van Sligo aan. Eigenlijk is het een weg die vlak langs het feitelijke busstation loopt, maar vooruit, het dient hetzelfde doel. Ik haal wat foldertjes van mijn lijn uit het kaartenrek voor de verzameling en ik wacht mijn bus af. De bus in kwestie is een Expressway lijn die 10 jaar terug vast supermodern is geweest met verstelbare stoelen, stopcontacten, wifi en zelf een beeldscherm voorin waarop je kan zien wat de chauffeur ziet omdat het zo'n gestroomlijnde bus is waar de voorkant naar beneden afloopt en je niet proper kan zien wat er voor je gebeurt. Alleen werkt dat alles vandaag de dag niet meer. Het beeldscherm werkt eigenlijk nog wel, maar de kleuren zijn half geïnverteerd en de helderheid is zo laag dat je praktisch gewoon niets ziet. De stopknopjes werken ook niet. Je vertelt gewoon bij het instappen waar je naartoe gaat en daar zet de chauffeur je af. Natuurlijk kan je dat zelf ook herleiden met GPS en een kaart-app, maar vooruit.
In Cliffoney ga ik eventjes naar Ben Bulben, een berg, ergens bij Sligo in de buurt, die al van ver te zien is. Het is een berg die out of nowhere er opeens staat, met een stevige rotsformatie. Het is een half uur lopen tot halverwege en tot halverwege ga ik ook, want ik heb niet alle tijd. Ik moet uiteindelijk nog naar Derry en dat duurt nog wel een tijdje. Ik heb ook geen zin om het hele stuk in het donker te moeten rijden, dus is het een rondje lopen in de buurt, onderweg een kasteel passeren en dan meteen de bus weer in.
30. Ben Bulben, of een andere rots daar in de buurt.
31. Idem dito.
32. Aan de andere kant van de weg waar bus 64 over rijdt: Classiebawn Castle.
33. De zon gaat langzaam onder, mijn bus komt aangereden met een lichte vertraging.
Ik moet wel zeggen dat deze bus typisch voor Ierse maatstaven is gemaakt met een erg krappe beenruimte en een beperkte wifi. De route is wel mooi in het begin, later wordt het donker en wordt het allemaal uitzitten geblazen. Bij het grote busstation vóór de Noord-Ierse grens krijgt de chauffeur de sensor niet aan de praat om de slagboom open te krijgen, wat een gedoe is met achteruit rijden en weer opnieuw aanzetten, maar de chauffeur zet de bus er steeds nèt niet dicht genoeg tegen aan, waardoor een medewerker zelf maar een pasje ervoor moet houden. Dan gebeurt wat raars: zodra de laatste bushalte vóór de grens voorbij zijn gereden en we ons in Noord-Ierland bevinden, gaan de lichten in de bus allemaal uit. We rijden nu volkomen in het donker, zonder wat dan ook. Moet dit soms reizigers een indruk geven dat Noord-Ierland één en al horror is?
34. We komen uiteindelijk in complete duisternis Derry binnen. Het is een klassiek busstation zoals zo vele hier, met alleen maar haltes waar bussen niet verder kunnen rijden en altijd achteruit moeten rijden om hun halte te verlaten. Er zijn best wel wat blauwe dubbeldekkers en streekbussen, met zelfs wat andere langeafstandsbussen, aan dat alles heb ik weinig.
Ik wil wat eten en ik wil naar mijn verblijf, maar eerst moet ik maar eens wat ponden pinnen. Ik doe dat aan een automaat van Ulsterbank en die print ponden uit die er ergens toch best frauduleus uitzien, zo op het eerste gezicht. Het ziet er wat maf uit en er staat meerdere keren vri simpel en m.i. tamelijk lelijk het logo van Ulsterbank afgedrukt. Dat de naam van de bank van de pinautomaat op een geldbiljet staat, dat heb ik nog nooit bewust zo meegemaakt. Natuurlijk hebben Britse ponden Bank of England erop staan, maar stel nu eens dat een ABN Amro, een Rabobank of een ING zijn eigen biljetten mag ontwerpen en zijn eigen logo erop mag plakken? Dat is realiteit in Noord-Ierland en zodoende heeft Noord-Ierland zijn eigen Noord-Ierse pond, in allerlei variëteiten. Je mag ermee betalen elders in Groot-Brittannië, maar ik denk niet dat veel winkels dit zullen accepteren omdat ze bang zijn dat het geld nep is. Een beetje hetzelfde met de Luxemburgse frank en de Belgische frank vroeger, waarbij je in België met de Luxemburgse frank mocht betalen en in Luxemburg met de Belgische frank, met daarbij genoeg mensen die niet weten dat, ondanks de afkomst, beiden toch wettig betaalmiddel waren. Het moet wel gezegd dat de pond van bijv. Isle of Man weer niet gebruikt mag worden in Groot-Brittannië, maar ik hou verder over dat geldgelazer op, aan de statutaire toestand van de Crown Dependencies is sowieso geen touw vast te knopen. Hoe dan ook: geld heb ik, voor het geval dat, maar eten betaal ik wel met een betaalpas.
Maandag, 28 oktober
Mijn verblijf in Derry is vlak bij de binnenstad, vlak bij de middeleeuwse stadsmuur, welke één van de best intact gebleven en bewaarde middeleeuwse stadsmuren is van heel Europa. Naast de stadsmuren van de vesting zijn er ook een ander soort muur in het centrum, namelijk the Peace Walls: muren van nieuwere datum die zijn gebouwd om het nationalistische/republikeinse/katholieke deel van de bevolking te scheiden van het unionistische/loyalistische/protestante deel van de bevolking. Een rare gedachte: er is een vesting gebouwd om de vijand buiten de stad te houden, vroeger Engelsen en Schotten, en nu is er dus een nieuwe muur om de eigen bevolking uit elkaar te houden.
35. Deze Peace Wall bij het centrum is niet de enige muur in het centrum, want deze zijn ook gebouwd buiten het centrum en elders in Noord-Ierland. Het is een rare verschijning: vlak naast een vesting nog eens een twee keer zo hoge muur te zien met een hekwerk er bovenop.
Buiten de muur ziet alles er nog redelijk normaal uit en aan de andere kant ook nog wel, maar toch voelt het anders.
36. Om aan de andere kant te komen aan de Bisschopspoort moet je een soort corridor door met een dikke stalen deur. Eens er doorheen staat er dan een normale woonwijk met de naam 'The Fountain' met een apart kleurenschema. Hier zijn de stoepranden rood-wit-blauw en de lantaarnpalen ook.
37. Meer van dit soort beschilderingen zijn hier te vinden.
38. Er zijn straten in The Fountain waar op de huizen gewoon stickers zijn geplakt op plekken waar je deuren en ramen zou verwachten om het er levendig en opgeknapt uit te laten doen zien, terwijl dat alles erachter gewoon leeg en verlaten is. Toegegeven, wie zou in godsnaam hier in dat hellhole willen wonen? Nou, als The Fountain in Derry al confronterend genoeg is, heb je Belfast nog niet bezocht. Dat zou ik precies gaan doen hierna.
Daarbuiten, aan 'The Bogside', waar 'Free Derry' is, zijn de stoepranden en lantaarnpalen weer groen-wit-oranje. The Fountain is vol met verwijzingen naar het Verenigd Koninkrijk en allemaal glorie aan de Britten. Ik was hier niet op mijn gemak, het kwam allemaal wel intimiderend over, mede met het idee dat in deze buurt The Troubles zijn begonnen, de burgeroorlog vol terreur en dergelijke die Noord-Ierland in zijn greep hielden. Nu is het dan nog vredig, maar twintig jaar terug was het vrij 'normaal' dat cafés op werden geblazen en mensen omgelegd werden. Een zieke bedoening. Nog zieker is dan The Bogside waar overal verwijzingen naar de IRA staan, met gemaskerde figuren met raketwerpers en molotovcocktails. Volkomen gestoord.
39. The Bogside met de terreur nog overal zichtbaar.
40. 'Free Derry'.
41. Rode dubbeldekkerbussen op de stadsdienst Foyle Metro.
42. Deze dingen kennen wij wellicht ook in een iets andere vorm...
43. Naast rode, ook wit-blauwe Ulsterbussen, met ook hier Wrightbus-carrosserieën.
In de binnenstad zelf, binnen de vestingmuren, merk je van al die herinneringen aan terreur verder helemaal niets. Er is naast een Peace Wall ook een Peace Bridge, die een van oorsprong protestantse wijk (The Waterside) verbindt met de binnenstad, waar veelal katholieken zitten (met daarbinnen de enclave The Fountain). Aan Waterside ligt het treinstation, welke derhalve ook wel 'the Waterside Station' wordt genoemd, en vanaf dit station vervolg ik mijn reis naar Belfast.
44. Ik ga niet over de Peace Bridge naar het station toe, maar over de Craigavon Bridge, welke één van de weinige dubbeldeksbruggen van de Europa is. Deze brug is dubbel zo dol, want over deze dubbeldeksbrug rijden ook dubbeldekkerbussen!
Derry heet officieel niet Derry, maar Londonderry, om de Britse aanwezigheid te benadrukken. Katholieken noemen het echter Derry en Derry klinkt ergens ook neutraler en makkelijker, zodoende noem ik het Derry. Het district waar Londonderry in ligt heeft apart genoeg dan weer wel Derry, maar de county weer Londonderry. In het Gaelic heet het dan weer Doire. Precies omdat ze zelf niet weten hoe ze die stad moeten noemen, hebben ze maar de stad veelal geafficheerd als 'Derry ~ Londonderry', met zo'n tilde (stroke) ertussen. Dit heeft de stad ook wel de bijnaam 'Stroke City' opgeleverd... Het treinstation wordt in de dienstregeling gewoonweg Londonderry genoemd, en het 'nieuwe' stationsgebouw heeft ook 'Londonderry' op de gevel staan. Dit 'nieuwe' stationsgebouw dat dateert van 1980 is echter gesloten en staat op de nominatie om gesloopt te worden, omdat een paar dagen voor mijn komst het station verplaatst is naar de locatie waar het gebouw van het oorspronkelijke treinstation staat, dat gerenoveerd is.
45. Het 'nieuwe' treinstation.
46. Het 'oude nieuwe' treinstation.
Toen ik daar was hingen nog overal ballonnen van de opening en was er nog van alles en nog wat onder constructie. Apart is dat hier, ondanks dat het 'nieuw' is, geen kaartautomaten staan, noch een functioneel loket. Er loopt wel personeel rond van NI-Railways, waar je kaartjes kopen kunt, maar voor de rest is het nog beperkt. Ik besluit om niet meteen direct naar Belfast te gaan, maar tussendoor nog op Castlerock uit te stappen. Een enkeltje Derry - Castlerock kost 10 pond; een ritje Derry Castlerock iets van 17 pond. Dat wordt een duur grapje, maar zodra ik een personeelslid met pinautomaat vertel waar ik heen wil, kijkt hij en collega aan en verkoopt hij me simpelweg een enkeltje Derry - Belfast waarbij hij zegt 'Niemand die daarover wat gaat zeggen.' Lekker zo, dat bespaart me wel 10 pond. Hier zijn geen poortjes, maar vanaf Coleraine zijn die er wel. Castlerock, wat er vlak voor ligt, heeft deze dus ook niet, dus kan ik inderdaad vrij het station verlaten en betreden.
47. De ballonnen van de opening, die hingen er nog, alhoewel ze ook voor de halloween geweest zouden kunnen zijn.
48. Op het station van Derry, staat hier een trein te wachten totdat 'ie weer rijden mag.
49. Deze doet de dienst naar Belfast.
50. Castlerock, met diezelfde trein, maar 'k snap niet waarom die frontseinen ongelijk staan.
Ik besluit hier wat rond te lopen, over het strand en over de heuvels met rotsformaties om wat foto's te nemen van een ruïne van een kasteel (Downhill Demesne), Mussenden Temple bovenop een heuvel met zicht over de Atlantische Oceaan en onderweg ook de treinen die hier langsrijden op idyllische fotopunten. Met een uurdienst is een wandeling uit te stippelen en ze doorkomsten waren precies goed!
51. Een keer kwam de trein toevallig langs een klif met een kleine doorkijk en ik had op dat moment nou net mijn camera gereed. Ik had geen tijd om erover na te denken, ik schoot en voilà, daar was 'ie.
52. Een tijdje later had ik het kasteel en de tempel gedaan en met wat rennen naar het plaatsje Downhill, waar het strand is, kon ik nog twee treinen vastleggen die langs de rots voorbij kwamen stormen. De eerste tram kwam al aanrennen toen ik net het strand betrad, dus ook hier viel er niet veel na te denken, dus was daar weer een paniekschot.
53. Voor deze foto wilde ik eigenlijk aan de andere kant van het water staan, maar die stroom was zo breed, dat ik helemaal terug moest lopen tot het begin van het strand om ook daar te komen. Met de trein die aankwam, was dat ruimschoots te laat, maar toch vond ik dit schot wel aardig.
54. Een foto vanaf de 'goede' kant van het water.
Na die treinen gezien te hebben op deze plek (er zijn betere momenten hiervoor, want tegen die tijd ging de zon al hangen), volgt de weg terug naar boven, terug naar Castlerock. Alleen maar over het strand naar Castlerock lukte niet door de vele rotsformaties die bezaaid waren met glad zeewier en het vloed van de oceaan.
55. Een trein naar Derry, foto genomen op de voetgangersbrug op het station van Castlerock.
56. Diezelfde trein van achteren gezien en ik toon deze eigenlijk alleen omdat ik het wel grappig vond dat te zien is dat hier twee sporen gelegen hebben, met de lantaarnpalen van het toenmalige perron die er nog steeds staan.
Ik drink op het station het laatste restje karnemelk op en zo volgt een anderhalf uur durende tocht naar Belfast. Opeens volgt een omroep: "We are sorry that the 16:08 NI-Railways service to Belfast Great Victoria Station is running 10 minutes late. We apologise for the delay and inconvenience that this might cause you." Verontschuldigen voor vertragingen is iets dat in de automatische omroepen in Nederland niet bestaat.
Echt alle treinen hier zijn diesels en zijn er maar drie smaken qua variatie aan materieel met één vervoerder in het hele land (Translink): class 3000, 4000 en dat wat op de Enterprise rijdt. Vroeger hebben ook hier Leyland railbuses (RB3) gereden die dezelfde gedachte hebben van de Pacer en toegegeven, deze dingen lijken echt op bussen, nog meer dan, dus dat wat tot nu toe te zien is geweest, is ook echt het enige, wat passagierdiensten betreft.
Eenmaal in Belfast Lanyon Station, waar ik de Enterprise nog 's zie, besluit ik fish & chips te eten en loop ik naar het centrum, naar mijn verblijf. De stad valt me op het eerste gezien nog wel mee, het voelt erg als Londen aan, behalve dat de dubbeldeksbussen hier roze zijn.
In het Verenigd Koninkrijk is heel veel anders dan thuis. Het eten is anders, er wordt gemeten in mijlen in plaats van kilometers, gewogen in ponden en stones in plaats van grammen en kilo's, de auto's rijden er links (in Ierland overigens ook), treinen rijden links, toetsenborden hebben een poiuytrewq layout ipv qwertyuiop (met enter links), maar men stemt hier echter eerder rechts dan links. Ja ok, dat met dat toetsenbord is onzin.
Ik heb onderweg naar Belfast een berichtje gekregen van mijn verblijf dat er een storing is aan de kaartautomaten, waardoor betalingen voor het verblijf alleen nog maar met contant geld kon. Ik had dat contant geld nog, maar het was niet genoeg, zodoende moest ik bij een andere automaat wat extra tappen. Dat was van de Deense staatsbank Danske Bank, en ja hoor, ook hier hadden de biljetten een Danske Bank logo en zelfs een compleet ander ontwerp. Geen wonder waarom men op Groot-Brittannië zo terughoudend is met het accepteren van die dingen. Hoe moet je nou geloven als buitenstaander dat zoiets echt is?
57. De twee verschillende Noord-Ierse bankbiljetten.
58. Ik kon het hostel niet zo makkelijk vinden. Ik moet ervoor door het notoire Protestantse Sandy Row lopen en onderweg kom ik een bekende tegen. 'Onze' Willem III, stadhouder, die hier aan de muur staat vanwege de Slag aan de Boyne, waarbij hij in Ierland troepen versloeg van Jacobus II, een katholieke koning. Jacobus werd verdreven, Willem III werd koning en dat leidde tot the Glorious Revolution. Dat moment heeft hier veel symbolische waarde, met parades tot gevolg en uiteraard veel geweld, brand en bloed, want Noord-Ierland zou Noord-Ierland niet zijn zonder zulk soort ongein.
Eens ik in het hostel ben, is het er druk en duurt het tien minuten voordat ik aan de beurt kom. Ik betaal mijn verblijf cash, ik ontvang een Brits 5 pondbiljet aan wisselgeld en ik ga naar mijn kamer. Ik tref daar iemand aan die geen gesprek wil voeren en een figuur met overal tatoeages die me vrij provocerend en extreem eruit zien. Ik ga maar meteen slapen, er is verder niemand om verder mee te praten.
Dinsdag, 29 oktober
Nou, de dag erna loop ik wat rond in Belfast en wederom is de binnenstad in tegenstelling tot wat ik zou verwachten een prettige plek met wat muziek her en der en een zootje roze dubbeldekkerbussen (die onder de naam Metro rijden).
59. Bussen van de Belfast Metro rijden overal. De lijnnummers op de stadsdiensten hebben een laag nummer, voorzien van een letter om de variant aan te duiden.
60. In het centrum is er een rechthoek waar alle bussen die het centrum aandoen, omheen rijden alsof het een grote rotonde is. Aan de zijstraten en aan de zijkanten van die grote 'rotonde' staan de bushaltes, waar deze stadsdiensten hun eindpunt hebben.
61. Ik vind het ergens wel wat hebben, dat roze. Het doet je wat beseffen dat je je niet in Londen bevindt.
62. Deze Wright-bussen heb je in dubbeldeksvariant, maar ook...
63. ...in enkeldeksvariant. Ook in de stadsdienst overigens, deze bus is dat niet. Deze foto is gekanteld, omdat dat verkeersbord anders ook omver gereden was.
64. En ja hoor, ook hier: Optare.
65. Ook rijden er paarse Van Hool ProCity's rond (die ook in Metz rondrijden, waarover later meer) die onder de naam Glider een HOV vormen binnen de stad. Vreemd genoeg heb ik nauwelijks foto's van deze dingen, maar deze heb ik wel. Dat paars laat zich lastig vastleggen.
Dan nu taaie kost die niets met OV te maken heeft, maar wel hoort bij Belfast. Anders zou dat ook maar en nietszeggend oord zijn en blijven. Ik koop een dagkaart voor Metro + Glider en ga er eens mee rondrijden, met als eerste bestemming een buitenwijk waar veel muurschilderingen zijn en een enorme, hallucinante Peace Wall.
Ik ben wel eens eerder in Doel geweest, een Vlaams dorp aan de Nederlandse grens bij Saeftinghe, dat bekend is van de gelijknamige kerncentrale, dat eigenlijk moest wijken voor een uitbreiding van de Antwerpse haven, maar uiteindelijk toch bleef (be)staan, ondanks dat de meerderheid van de ooit ca. 1300 inwoners van Doel uitgekocht werden om te verhuizen, omdat de resterende ca. 18 inwoners een trein aan rechtszaken hebben aangespannen en acties hebben gevoerd om het verdwijnen van Doel te stoppen. Ja, dat lees je goed: 18 inwoners zijn overgebleven van de 1300 en dat betekent dat het dorp gewoonweg verlaten en leeg is. De huizen die er staan zijn allemaal vernield en/of hevig gevandaliseerd met graffiti waardoor het eigenlijk gewoon een spookdorp is met 1 bus per dag en een kroeg die nog wel open is... en die kerncentrale. Ergens vind ik het deels vergelijkbaar met The Fountain in Derry. Dat was vroeger een levende wijk, maar vandaag de dag is de meerderheid van de inwoners aldaar verhuisd naar elders en staat het grootste deel van de huizen gewoonweg leeg. Niet omdat ze daar weg moesten, maar omdat ze vluchtten uit de prominent katholieke omgeving. Zalig zijn de onnozelen van geest, maar een wijkje in Derry is vergeleken met Belfast een voorproefje. De scheiding van buurten en wat er in die wijken te zien is aan propaganda is toch wel het meest bizarre, angstaanjagende en ridicule wat ik gezien heb. Dan heb ik nog niet eens 'het ergste' in Europa en de wereld gezien (ik ben nog nooit buiten Europa geweest ter referentie). Eigenlijk lijkt de stad met z'n buitenwijken een normale verzameling aan huizen in diverse wijken (zoals zo vele steden plegen te zijn), behalve dat het, puur omwille van dat alleen, er ronduit deprimerend uitziet. Het is er monotoon, laag, bruinig/grijzig, weids. Terwijl ik dieper de buitenwijk inrijd, door Divis St., beginnen er murals op te doemen. Opeens staat er een hele rij van murals, vol met (extreem-)linkse leuzen, dito figuren, pro Palestijnse en republikeinse afbeeldingen die langs Northumberland St. verder loopt.
66. Murals langs Divis St.
67. Ach, Fidel Castro. 't Was alweer een tijdje geleden.
68. En Mandela staat er ook gezellig tussen.
Na een tijdje staat er dan een dik stalen hek met een poort die gesloten kan worden met 'Road closed' erop, en daar vlak achter een gebied waar het neutraal lijkt te zijn.
69. Ze staan overdag open.
70. The Gates to Hell zeker?
Nog een dik stalen hek volgt en daarachter weer een woonwijk met plots unionistische, pro-Britse en pro-Israëlische afbeeldingen. That for ya, een enorm contrast dat gescheiden wordt door twee muren die een corridor vormen. Die hekken zijn niet hoger dan 3 meter of zo, maar beeld je in dat door die hele stad zulke hekken en muren hele wijken opdelen.
71. En zo sta je in een heel ander deel, dat zonodig opgescheiden moest worden met hekken en muren.
72. Na pro-Palestinabeschilderingen, is het wel apart te noemen dat niet veel verderop de vlag van Israël prominent te zien is.
In de buurt, verderop, staan meer hekken die gedurende mijn wandeling steeds hoger werden en forser tot zo'n 8 meter, met heuvels/terrils (?) op de achtergrond.
73. De hekken worden muren.
Langs Cupar Way is zo'n muur in vol ornaat, met aan de ene kant gewone huisjes met koters met Britse koppies in 'gemakskleding' en aan de overkant gewoon een muur die tenminste een halve kilometer doorloopt met uiteindelijk weer een poort om de boel 's avonds waarschijnlijk af te sluiten.
74. Langs deze muur is een expositie met enorme foto's met beschrijvingen die ironisch genoeg gaan over muren over de hele wereld, van Berlijn tot Israël, de Verenigde Staten (met Mexico) en Ceuta (Spanje, bij Marokko). Langs deze muur is het een komen en gaan van allerlei Britse witte en zwarte taxi's vol toeristen die een tourtje maken langs deze gebieden in een 'beschermde omgeving', want stel je toch eens voor dat je wat overkomt in deze 'probleemwijk'!
75. Volkomen gestoord.
76. De muren waren zo hoog gemaakt, om te voorkomen dat de mensen dingen als molotov-cocktails bij elkaar op de daken of in de achtertuin gaan werpen.
Ik liep dan nog rond in mijn eentje, maar mij is niks overkomen. Niemand die mij lastig viel en niks dat gebeurde tijdens die hele tocht. Mensen wonen, werken en doen gewoon hun ding in een omgeving die ze simpelweg niet anders kennen, in relatieve vrede. Het is verzuiling, zoals we die in Nederland hebben gekend, behalve dat het hier in Noord-Ierland op standje fucked-up is geraakt. Ik loop verder naar Shankhill Rd., een bekende naam waar traditioneel veel unionisten wonen, waar ook een zootje muurschilderingen zijn te vinden.
71. Koningin Elizabeth II komt her en der prominent in beeld, de ene foto in goede kwaliteit, en de andere... mwja, niet zulk goede.
72. Ook is er een mural met een overleden Noord-Iers politicus die geciteerd wordt, waarbij hij het zou hebben over unionistische politici die hun electoraat wijsmaakten dat ze 'first class citizens' waren en republikeinse politici die hun electoraat wijsmaakten dat ze 'second class citizens' waren en dat ze allebei respectievelijk zonder twijfel dat geloofden, terwijl ze "allemaal, protestant en katholiek, 'third class citizens' waren, en dat niemand zich dat realiseerde". Ach ja, vergeleken met hoe wij in Nederland leven met een 'paar' tuigjochies is het bij ons een paradijs te noemen.
73. Lekker uitgesneden, maar de 'offers' worden uiteraard flink weergegeven om te herdenken.
Enfin, ik heb genoeg van dit alles en ga per Metro weer richting de binnenstad, richting Titanic, op de locatie van de werf waar de Titanic ooit is gebouwd, en later nog eens naar Stormont, het grote, statige, losstaande gebouw op een heuvel, waar het parlement van Noord-Ierland in gehuisvest is, dat echter sinds januari 2017 opgeschort is door voortdurende politieke ruzie en onderling wantrouwen over van alles en nog wat. De vorige keer was dit parlement opgeschort voor bijna vijf jaar. Leden moeten daarnaast ook nog eens veplicht aangeven of ze nationalist, unionist of 'anders' zijn. Gezellig zootje daar. Ik heb genoeg gezien.
74. Stormont.
Het wordt avond en ik wil idealiter wat eten met een kamergenoot of zulks, maar dat is niet van toepassing dit keer. Ik heb geen zin om in mijn eentje te moeten gaan eten in een restaurant, hoewel ik wel zin heb ik een stevig maal, maar ja, dan komt de intussen wel bekende negatieve spiraal in werking, word ik knorrig, gaat mijn maag harder knorren en ga ik maar een supermarkt binnen om een kant-en-klaar voorverwarmd maal te kopen en die in het verblijf op te peuzelen met een plastic lepel die ik nog bewaard had van dat plastic bestek op feestjes, dat ik vaak meeneem als reservespul voor het geval dat. Dit is zo'n 'geval dat' dus. Het was curry met kip, overigens. Matig, maar ok, het vult. Voor de rest is er niemand om mee te praten hier, ik ga maar alleen in de tvkamer zitten om de finale van The Great British Bakeoff te kijken dat toevallig op dat moment op tv was. Het is wel een apart hostel, met één toilet op de hele verdieping voor alle kamers dat verstopt zit in een ruimte waar de douche is. Ook is er maar één toilet in de receptieruimte, met een gebrek aan toiletpapier, een handdoek en een toilet dat verstopt raakt. Happy days!
Woensdag, 30 oktober
De dag erna ga ik weer naar huis en ik vlieg weer terug vanaf Dublin. Ik raak niet in Dublin met de Enterprise, maar met een bus van lijn X2a die me direct van het Europa busstation (bij Great Victoria Street) afzet aan de - voor mij - verkeerde terminal van de luchthaven van Dublin. Veel sneller en veel goedkoper (8 pond voor de bus versus 11 pond met de trein en dan nog eens 7 euro voor een veel te dure expressbusverbinding, of 3 euro nog wat voor reguliere bussen.
75. In busstation Europa staat een vertrekbord, maar die heeft wel wat aandacht nodig...
76. Veel bussen, met een leuk bedacht hoger stoepje zodat de opstap in de bus niet zo moeilijk is.
77. Geïntegreerd in het busstation is het treinstation Great Victoria Street en dat treinstation is nou ook niet echt uitbundig gebouwd.
78. Mijn bus uit Belfast, hier in Dublin Airport.
79. "I'm Dutch."
80. De vlucht verloopt op zich zonder geschiedenis, maar ik herken voor het eerst mijn eigen dorp terug, daar beneden. "Daar woon ik!"
Ik ben na iets meer dan anderhalf uur in mijn boekje geschreven te hebben tijdens de vlucht weer thuis, ditmaal niet tegen middernacht, alhoewel ik natuurlijk weer het uitgeleende uur terugkrijg. De dag erna ben ik, zoals wel vaker, weer aan het werk. Zodra de volgende, voorlopig laatste post ook afbeeldingen heeft, zal ik die ook plaatsen. Tot dan... tja, tot dan ben ik nog aan het werk, maar dat is spoedig voorbij voor de rest van het jaar. Ik heb nog niet al mijn vakantiedagen verbruikt tot aan de kerst, dus die gaan er wel aan met de kerst.
Het volgende deel over kerstmarkthoppen in Frankrijk, Duitsland en Luxemburg staat hier.
