Omdat Plan-V444 en ik beiden wel zin hadden om de lockdown ietsjes voor ons uit te schuiven, trokken we in oktober 2021 naar het hoge noorden, naar Zweden. In het vorige deel bereikten we Göteborg, Zweden, na een reis via Berlijn, Rostock en Trelleborg. In dit deel gaat de reis verder, en zien we wat van de grootste steden van Zweden. We beginnen op 17 oktober 2021, aangezien we in Zweden zijn hoeven we feitelijk geen coronaregels te volgen.
Waar waren we gebleven? Oh ja, Göteborg Centralstation.
In Göteborg komen verschillende treinmaatschappijen, naast de Zweedse ex-staatsspoorwegen SJ komen ook de Noorse ex-staatsspoorwegen Vy (voorheen) NSB, Flixtrain, en het van origine uit Hong Kong afkomstige MTR. Die laatste maatschappij rijdt met Flirt-sneltreinen naar Stockholm, zoals deze Trainy McTrainface.
Göteborg Centralstation zelf is prachtig, en tegelijkertijd onze slaapplek voor vanavond.
En als ik zeg onze slaapplek voor vanavond bedoel ik dat letterlijk: het hotel boven het station bleek naast verrassend luxe ook nog eens prima betaalbaar. Dan maar een hotel mét uitzicht.
Nadat we bij de lokale Kiosk een netkaart voor het stads- en streekvervoer hebben gescoord, pakken we een tram ergens de stad in. En zo staan we ineens in een buitenwijk in het westen van Göteborg.
Niet ver hiervandaan is de Göta Alv, een rivier die even buiten Göteborg de Noordzee instroomt. Göteborg is hierdoor een echte havenstad, wat goed opvalt als je hier rondloopt.
En als dat niet duidelijk genoeg is helpt Stena Line een handje, deze maatschappij runt vanuit Göteborg een veerdienst naar Kiel (Duitsland). Wij wanen ons echter in Mokum, en reizen met de
De Älvsnabben is de naam voor veerbootlijn 285, die een waterbusdienst over de rivier uitvoert. En dat is erg fijn, want naast een toilet heeft deze dienst verrassend goed uitzicht over de stad.
Terug in de stad lopen we in een paar minuten naar Lilla Bommen (letterlijk Kleine knallen), waar we op de eerst de beste tram stappen.
Onderweg bevalt het uitzicht wel, en dus blijven we maar zitten.
En toen stonden we op de halte Dokter Sydows in Guldheden, eindpunt van tramlijn 10.
We pakken de tram terug de stad in, maar op een bepaald moment merken we dat de tram niet dezelfde route neemt als op de heenweg. De trambestuurder roept wat om in het Zweeds, en plots rijden we een andere kant op. De verklaring blijkt best complex:
Zweden is natuurlijk een land met 'echte' winters, en daarom wordt de voetbalcompetitie niet volgens de elders gebruikelijke kalender gespeeld: het voetbalseizoen loopt van de lente tot de herfst. De lokale voetbalclub Göteborg is een van de grotere clubs in Zweden, en speelt deze middag een voetbalwedstijd, waardoor op de gewone route van onze tram een mars van voetbalfans plaats vindt. Als gevolg hiervan worden veel lijnen omgeleid via het Hammkanalan (Havenkanaal), waaronder lijn 3:
In het kanaal ligt kunst, waar ongetwijfeld een grotere boodschap achter zit.
Wij besluiten terug te lopen naar het station, via de Botanische tuinen van de universiteit van Göteborg. Plots waan ik mij eventjes in Utereg.
Op het station zien we nog een bakbeest van de Zweedse ex-staatsspoorwegen SJ: een getrokken sneltrein naar Kalmar. Vier uur kust-naar-kust door Zweeden in een trein van 40 jaar oud, naast alle moderne treinen heeft Zweden ook nog oud materieel.
Voor het avondeten steken we nog even de Göta Alv twee keer over (gewoon omdat het kan).
En daarna lopen we terug het centrum in. Kudos voor de ondernemer die dit bedacht heeft:
Het eten zelf doen we in een studentenkroeg in het centrum, het eten is simpel maar goed, en met een biertje erbij wordt het later goed slapen. Na het eten lopen we terug naar het station, waar we nog een X2000 zien, die hierna naar bed gaat.
Niet veel later duiken we onze bedden in, het was een lange, lange dag.
En als je 's ochtends wakker wordt, en het zonlicht brandt in je ogen, dan is er maar één ding aan je hoofd, dat is echt niet te geloven: Koekblik in 't station!
Vanuit de ontbijtzaal hebben we niet alleen uitzicht over de treintijden, ook kunnen we de route van vandaag in bladgoud zien. Göteborg Centralstation is écht prachtig.
Na het ontbijt lopen we op ons gemak naar beneden, en zien we gelijk vier generaties regionale treinen op het station.
Wij gaan nu echter eindelijk mee met de X2000, de originele hogesnelheidstrein van de Zweedse spoorwegen. Stockholm, we komen eraan!
Het eerste uur van de rit bestaat uit mist, bos, meer, en mist in het bos. Af en toe is het anders, station Norsesund ligt aan een mistig meer.
Gedurende de ochtend klaart de mist op, en krijgen we ook meren in een bos te zien.
Ondertussen kachelen we met 200 km/h door, de reistijd van Göteborg naar Stockholm is circa 3 uur voor 450 kilometer.
Nog voor de lunch bereiken we Stockholm Centralstation, het was een hele goede reis!
We laten er geen gras over groeien, want het is Fikatijd. Snel de stad maar in!
Het centrum van Stockholm is vrij statig, met veel grote gebouwen. In de zijstraatjes vind je echter af en toe een kleine oase van rust, en waan je je eerder in Italië:
We laten Stampen maar even naast ons liggen...
... want we wouden Fika. Nice.
Na de lunch gaan we verder, we willen meer zien van de stad. En dus staan we weer eens op een boot.
Ik heb geen behoefte in popbands die zingen over verliezende Fransen...
Dus lopen we niet veel later door de Kungsträdgården (Koninklijke bomentuin).
Onder het mom van "Stenen gebouwen vergaan langzamer dan 40 jaar oude treinen" duiken we snel onder de grond, dit bijna Sovjet-aandoende koekblik voert ons verder vanaf station Kungsträdgården.
Snelle side note: advertenties op het OV in Stockholm. Dat zijn kartonnen bordjes, die in klemmen hangen bij de ramen. En niet alleen dat is fantastisch, wie bedenkt dat dit een reclame is?
De metrostations van Stockholm zijn vaak pareltjes, zoals hier op T-Centralen.
Wat niet een pareltje is: station Slussen. Dit wordt een decennium lang (letterlijk) verbouwd, en dus is het een zooitje.
Met een bus reizen we verder naar station Henriksdal, tijdelijk eindpunt van de Saltsjöbanan vanwege de werkzaamheden in Slussen.
De koekblikken die hier rondrijden zijn 45 jaar oud, en dat is te merken: grote kachels, comfortabele stoelen, opengaande ramen, en Plan-V geluid. Tijd om naar de kust te rijden, met deze vreemde voorstadlijn.
De voorsteden ten oosten van Stockholm zijn rijk, en liggen vlak langs de zee. Het uitzicht is onderweg prachtig.
Igelboda, wij stappen hier in 1 minuut over richting Solsidan.
En daar zijn we 5 minuten later ook, eindpunt van deze lijn.
De Saltsjöbanan heeft hier ten oosten van Stockholm twee takken, met de bus reizen we van Solsidan naar Saltsjöbaden.
We zijn ondertussen in de avondspits beland, en voor het avondeten moeten we ook nog even in ons hotel inchecken. Gelukkig is er nog genoeg tijd om Z2N-jeugdherinneringen naar boven te halen:
Tussen 2003 en 2009 reden tussen Alphen aan den Rijn en Gouda trams, als pilotproject voor de RijnGouwelijn, een project voor een tramlijn tussen Gouda en Katwijk/Noordwijk, via Alphen a/d Rijn en de Leidse binnenstad. Na 2009 zijn de trams verkocht aan Stockholm, waar soortgelijke voertuigen al rondreden. En dus zijn er hier voertuigen gereden, die door de jeugdplaatsen van Z2N en Suus hebben gereden.
Opnieuw zit ons hotel vlak naast het centraal station (misschien boek ik te vaak hotels, ik krijg ietsjes teveel korting). Dus hebben we de kans om de Bro-trein te pakken...
En even later lopen we door een donker en koud Stockholm. Met de ondergaande zon is het echt prachtig.
Avondeten voor vandaag, Suède oblige: gehaktballen. Maar Eland had ik nog nooit op, en kan ik stiekem best aanbevelen.
Na het avondeten bewegen we nog wat (goed voor de spijsvertering enzo), we willen nog een stukje reizen met de Roslagsbanan: een forenzennetwerk naar het gebied ten noorden van Stockholm, op smalspoor. Ook hier geldt: oude treinen hebben voorrang, de komende jaren komen hier nieuwe treinen te rijden die erg lijken op de nieuwe Capricorn-treinstellen van de Rhätische spoorwegen.
We reizen mee tot station Mörby, en lopen daarna terug naar Danderyds sjukhus om vanaf daar de metro te pakken naar bed. Verwarrend genoeg heet de wijk hier Inverness, Fáilte gu Alba.
Om 21:15 komt de dag ten einde, en gaat de route via de stationshal naar bed. Truste Stockholm.
En hiermee eindigt deel 2. In het volgende deel gaat de reis terug zuidwaarts, verlaten we Stockholm, pakken we sindsdien uitgestorven dieseltreinen en halen we 180. Tot dat deel er is (en hopelijk is dat er dan wat eerder dan dit deel, reisverslagen schrijven duurt stiekem best lang) worden op- en aanmerkingen zoals altijd gewaardeerd!