Mikos op Reis: Avontuur in de Balkan (deel 4)

Dit is het forumdeel voor jouw mooie foto's. Plaats dus al je reisverslagen hier. Ook overige foto's zijn welkom, mits ze voorzien zijn van een omschrijving waarom je die foto graag wil laten zien.
Plaats reactie
Gebruikersavatar
Mikos
Berichten: 5808
Lid geworden op: wo 26 mar 2008, 19:04
Contacteer:

Mikos op Reis: Avontuur in de Balkan (deel 4)

Bericht door Mikos »

“Het hoort allemaal bij het avontuur...”

Dit is het reisdagboek dat ik heb bijgehouden in de afgelopen zeven weken. Ik heb uiteindelijk negen verschillende landen bezocht, het een langer dan het andere. Oorspronkelijk heette deze reis “De Zon Ophalen” en dat is achteraf heel aardig gelukt. Maar met elke dag die erbij kwam, kon ik er beter “Mike maakt praatje met...” van maken. Ik heb 2253 foto’s gemaakt, waarvan ik een select aantal in het reisdagboek zal delen. Het eerste deel is hier te lezen, het tweede deel staat hier, het derde deel staat hier.


Avontuur in de Balkan: Montenegro

Afbeelding

Dag 33, vrijdag 20 mei 2022
01.04 uur. Tien minuten voor de wekker gaat word ik wakker. Om half elf heb ik het licht uitgedaan om deze gekke nacht toch een beetje te kunnen overleven.

Oorspronkelijk was het idee van deze gehele reis alles over land af te leggen. Dat bleek nogal een uitdaging te zijn toen de plannen behoorlijk ver in de steigers stonden; de trein van Griekenland naar Macedonië rijdt wel, maar vanwege Covid alleen tussen 01 juni en ergens eind september. Daar had ik al niks aan, vandaar dat ik ben gaan vliegen vanaf Athene om in Skopje te kunnen komen. Vooruit, één vlucht op zo'n reis moet toch wel kunnen. Maar de plannen hielden na 5 weken op; alles tot en met mijn terugkeer in Skopje stond vast, omdat de auto weer terug naar Skopje moest. Maar dan?

Vanwege de oorlog in Oekraïne en ook het onduidelijke verloop van het Corona-virus, heb ik de laatste drie weken met opzet leeg gelaten, zodat ik zo flexibel mogelijk zou zijn voor het geval de situatie een deel van de plannen zou doorkruisen. En omdat ik ook geen flauw idee had waar ik na Skopje naar toe zou kunnen en willen. Maar gaandeweg heb ik veel op internet gekeken naar de mogelijkheden. Toen ik bij Sarandë aan het strand zat, bedacht ik me dat ik na vijf weken reizen eigenlijk wel even rustig aan wilde doen en het liefst ook nog op een mooi plekje. Griekse eilanden kwamen voorbij maar bleken ietwat lastig inpasbaar en vooral ook onnodig veel vliegkilometers te veroorzaken, de mogelijkheid naar Albanië terug te reizen om daar een auto te huren en aan het strand te gaan zitten ketste al snel af op de prijs (ik ga echt geen 100 euro per dag betalen om een auto te huren) en de mogelijkheden om vanuit Skopje weg te komen zijn momenteel ook vrij beperkt.

Ik had al besloten mijn reis voort te zetten in Montenegro, wat grenst aan Albanië. Sterker nog: in Shkodër zat ik op maar 40 kilometer afstand van de hoofdstad, Podgorica. Maar met de auto mocht ik er niet komen en bussen rijden nog steeds maar mondjesmaat. Er rijdt momenteel één bus per dag tussen Skopje en Podgorica: vertrek om 21.00 uur en aankomst rond 4 uur 's nachts. Maar 7 uur in een bus zitten mag dan heel avontuurlijk zijn, midden in de nacht door het Balkanverkeer tuffen op wegen waar ze ook zonder verlichting rondfietsen gaat me toch echt iets te ver. En dus kies ik voor de tweede mogelijkheid, die comfortabeler is, maar uiteindelijk nog rottiger. Air Serbia biedt een reismogelijkheid via Belgrado. Twee korte vluchten die met anderhalf uur overstap in Belgrado een rappe mogelijkheid bieden. Alleen vertrekt dat toestel vanuit Skopje om 04.05 uur...

Afbeelding

En dus rol ik mijn koffer het hotel vlakbij de luchthaven van Skopje uit, terwijl boven mij net het vliegtuig uit Belgrado aan komt gevlogen. Ik breng de auto naar de luchthaven, parkeer hem na iets meer dan 2000 kilometer gereden te hebben op het grote parkeerterrein en breng de papieren van de auto en de sleutels naar het inleverbakje bij de balie waar ik ze drie weken geleden heb opgehaald en wandel naar de incheckbalie.

Daarachter zit een vriendelijke man die mijn paspoort aanneemt en me incheckt. Hij print twee instapkaarten voor me uit en dan loopt de labelprinter vast: er komt geen bagagelabel voor mijn koffer uit. Een keer uit, een keer aan, nog een keer proberen. Weer niks. Hij zegt een keer sorry en ik schiet in de lach. Ik weet precies wat er gebeurt: toen ik op Schiphol werkte gebeurde mij dat ook regelmatig. Label er net niet goed in, label loopt vast, printer heeft geen zin, label op, verzin het maar. Dat zeg ik hem ook en dat vindt hij dan wel weer grappig. Hij belt de techneut. En net als bij ons destijds komt er kort daarna een mannetje van de luchthaven die het apparaat ook uit- en weer aanzet. Nog steeds niks. Ik vind het prachtig. De man van de balie gaat naar de balie ernaast om het te proberen. Ook niks.
'Ik denk dat het aan jouw reservering ligt,' grapt hij. Heerlijk.
'Ik ben blij dat je weet hoe dit werkt...' zegt hij verontschuldigend.
Zeker. De computer afsluiten en opnieuw opstarten, het label nog eens opnieuw aan de printer aanbieden en verdomd: daar komt een label voor mijn koffer uit de printer!
'Zul je zien dat hij maar tot Belgrado wordt gestuurd,' grap ik. De check-in agent controleert het:
'Nee, echt tot aan Podgorica,' zegt hij lachend.
Hij labelt de koffer, ik grap dat hij nu naar Beijing wordt gestuurd. Ook mooi. Dan rolt de koffer de grote band op en verdwijnt.
'Dat is de laatste keer dat ik die koffer ooit nog zie,' zeg ik lachend.
'Dat mag ik toch hopen van niet...' is zijn reactie.
Ook aan hem vertel ik dat dit allemaal bij het avontuur hoort. Hij is blij dat ik het zo goed opvat. Het incheckproces heeft alles bij elkaar vijftien minuten geduurd. Maar ik heb de tijd en ik weet dat ik mijn vlucht hierdoor niet ga missen.

De paspoortcontrole en veiligheidscontrole verlopen soepel. Het zakmes dat me in Athene bijna in de problemen bracht heb ik in de koffer gestopt, dus dat zit al goed. Om toch iets gegeten te hebben, loop ik langs de Duty Free-winkel, waar doodleuk de Europese prijzen worden gevraagd: 12 euro voor een doosje chocola. Maar bij het barretje iets verderop is dat niet anders. Ik bestel een burek met gehakt, die omgerekend net geen 3 euro kost.
'Ah, we zijn niet meer in Macedonië, dit zijn gewoon Europese prijzen,' zeg ik bij het afrekenen.
De jongen achter de bar beaamt het:
'Maar dat is overal op luchthavens, toch?'
Inderdaad. Ik zie een papier hangen dat ze hier geen 2 euro-munten accepteren.
'Want die zijn nep?' vraag ik.
'Er wordt inderdaad mee gefraudeerd, dus we accepteren ze gewoon helemaal niet meer.'
Wat mensen allemaal niet verzinnen...

Afbeelding

Aan de gate loopt het allemaal gesmeerd; het instappen begint op tijd en omdat het wederom een klein vliegtuig betreft, een ATR72-500 van Air Serbia, worden we met de bus gebracht. Maar op het moment dat ik aan de beurt ben om mijn instapkaart te laten zien en in de bus te stappen, staat dezelfde man als van de incheckbalie er en zonder dat hij doorheeft dat ik het ben, wuift hij dat ik even moet wachten. Dan kijkt hij me aan en zegt:
'De bus is vol.' Dan herkent hij me, waarop ik zeg:
'Ah, ik krijg een privébus!'
Hij lacht en zegt:
'Zo optimistisch!'
De deuren van de bus sluiten en die rijdt vervolgens weg. Ik maak een grapje en zeg:
'Maar ik dacht dat ik ging vliegen in plaats van met de bus?'
Hij lacht. Het duurt een paar seconden en dan zegt hij:
'Weet je dat dat serieus een veel gestelde vraag is hier?'
Nu schiet ik in de lach. Ik heb ooit eens een aflevering van een docuserie gezien over de luchthaven van Brussel. Daar was een Surinaamse vrouw te laat voor haar vlucht, dus ze werd gemaand op te schieten, want de bus stond op haar te wachten. Ze keek ronduit verbaasd en vroeg oprecht met zwaar Surinaams accent:
'Bus? Welke bus? Ik ga toch met het vliegtuig?!'
Heerlijk. Maar het schijnt dus inderdaad een veel gestelde vraag te zijn. Dat vind ik alleen nog maar mooier.
Er komt een tweede bus, die me naar het kleine toestel brengt. Drie minuten voor vertrektijd rollen we vanaf de standplaats weg en vliegen we de opkomende zon tegemoet. Na een vlucht van 54 minuten staan we op het vliegveld van Belgrado, de hoofdstad van Servië. Het zal een kort bezoek zijn; anderhalf uur na aankomst vertrek ik met hetzelfde toestel naar Podgorica.

Afbeelding

Afbeelding
Belgrado van boven.

Afbeelding

We komen precies op tijd aan in Podgorica, hoofdstad van Montenegro. Het vliegveld is erg klein, met als voordeel dat als je om 07.55 uur landt, je om 08.15 uur met koffer en al het gebouw uit kunt lopen (ja, ook mijn koffer heeft de overstap gehaald). Bij de paspoortcontrole kreeg ik zowaar een stempel in mijn paspoort. Een leuk souvenir. Ik heb een hotel vlakbij het vliegveld geboekt, want na zo'n nacht met twee uur slaap nog een stuk rijden in een onbekend land zie ik net niet zitten, dus het wordt een rustige dag. Het hotel was vooraf al heel vriendelijk; ze konden me op het vliegveld op komen halen en deden absoluut niet moeilijk over het wel erg vroege inchecken. En inderdaad, er staat een knul met een A4-tje met mijn naam erop voor de deur te wachten. Hij neemt me mee naar een auto en zodra ik ben ingestapt vertrekt hij meteen. Hij rijdt het parkeerterrein af en dan vraag ik hem in het Engels hoe het verkeer hier is. Hij draait zich half om en zegt:
'Ja.'
Goede conversatie! Hij spreekt dus geen Engels. Maar alsof hij de vraag wel begreep, geeft hij een dot gas en weet hij in de anderhalve kilometer naar het hotel de 115 kilometer per uur aan te tikken. En hoewel ik niet op de borden heb gelet is dit echt hooguit een 80-weg. Dus ik heb meteen een antwoord. Opletten geblazen.

Afbeelding

In het hotel kan ik zoals beloofd direct inchecken wanneer we twee minuten na vertrek aankomen. De kamer is uitnodigend, het spoor ligt vlakbij, het vliegveld is niet ver weg. Vandaag moet een erg rustige dag worden.

Om een uur of twee word ik wakker, vrij duf en ik heb zoals verwacht weinig zin om wat te doen en dus blijft het bij een rustige middag. Tegen een uur of zes wandel ik eens naar de dichtstbijzijnde supermarkt om water in te slaan, want ook dat kun je hier beter niet drinken uit de kraan. Daarna schuif ik aan in het restaurant. De serveerder is een grappenmaker. Ik wijs hem op de prijzen op de kaart, die na zoveel weken Macedonië en Albanië toch even schrikken zijn: 9 euro voor een bord met spaghetti. Dat zijn de prijzen die ik thuis ook betaal.
'Ha, maar hier krijg je grote porties!'
Dat ik in Albanië voor 9 euro een complete maaltijd krijg wuift hij weg.
'In Albanië zijn ze gemaakt van hout.'
Wat dat ook moge betekenen. Ik bestel een soep en die spaghetti van 9 euro.
Ik krijg een enorm groot bord vol geschept met soep.
'De mensen hier bestellen trouwens een bord soep en dat is het.'
Ik snap wel waarom, met dit soort enorme hoeveelheden. Het bord spaghetti dat er op volgt is inderdaad een stevige portie.
'Misschien voor drie personen,' grapt de serveerder. Ik krijg het dan ook niet op.

Na het eten wandel ik nog even naar de spoorlijn op honderd meter afstand. Aan de andere kant van de weg moet een station liggen en ik heb al een enkele trein voorbij zien en horen komen. Het station heet 'Aerodrom', naar het vliegveld 800 meter verderop. En ik heb al heel wat stations van vliegvelden gezien; denk aan Schiphol, de luchthaven van Copenhagen, het metrostation van Athene en San Francisco, maar dit slaat echt alles. Het is dat ze er een gebouwtje hebben neergezet dat dient als wachtruimte, want anders zou je niet eens kunnen zien dat hier een station is: er is geen perron, alleen een opstaande bakstenen rand. En een stopbord voor de machinist. Wel handig, want ik heb treinen voorbij zien komen van zes rijtuigen met een loc ervoor, maar langs deze opstaande rand past nauwelijks één rijtuig. Erg vermakelijk om te zien. En ook meteen het einde van deze aparte dag...

Afbeelding

Dag 33
Na het ontbijt wandel ik naar de receptie om te vragen naar een shuttle naar de luchthaven na het uitchecken. Ik zeg dat ik weet dat dat niks anders is dan dat ze een van de obers aanwijzen om iemand naar het vliegveld te rijden, waarop gelachen wordt.

Ik word rap naar het vliegveld gebracht en afgezet voor de deur. Eerst wandel ik naar de lokale kiosk, om een simkaart te kopen. Ik heb wat huiswerk gedaan en vraag om een bekend merk, maar dat schijnt niet meer te bestaan. Toch mijn huiswerk niet goed genoeg gedaan. Het tweede merk ik dat ik opnoem heeft ze wel: het toeristenpakket bestaat uit maar liefst 500 Gigabyte internet voor een maand. Wat ik daarmee moet is me een raadsel.
'De hele dag YouTube-filmpjes kijken?' vraagt de verkoopster. Zeker, naar Montenegro gaan voor vakantie, de hele dag op het strand gaan liggen en dan alleen maar op internet zitten. Dat klinkt mij nou eens als een echte vakantie!

Vervolgens haal ik mijn huurauto op. Van een ander verhuurbedrijf als de laatste keer gelukkig, want met Europcar ben ik voorlopig wel even klaar. Dit bedrijf zit meer op mijn golflengte. Er wordt een Skoda Fabia voorgereden waarmee ik de laatste weken van deze reis op pad mag. Ik stel de GPS in en begin aan mijn wereldreis naar de andere kant van dit land. De weg begint al snel te stijgen en een van de dingen die me hier opvallen is dat de wegen er perfect bij liggen.

Wanneer ik bij een verkeerslicht in Cetinje sta en ik wil optrekken, valt de motor stil. Oei, opnieuw starten wil niet. De auto achter me begint te toeteren. Het blijft natuurlijk de Balkan. Wanneer hij dan om me heen rijdt, vol door rood, gooit hij al zijn ergernis er vloekend uit. Nou nou, de auto sloeg af, wat een probleem... Gelukkig krijg ik het apparaat weer aan de praat, ik denk dat hij per ongeluk in z'n drie stond...

Dan rijd ik een echte bergweg op, die slingerend omhoog voert. De weg wordt steeds smaller en geeft met elke bocht een mooier uitzicht. Tot nu toe heb ik volledig zicht op het binnenland, wat aardig tussen de bergen ligt maar vlak is. Over de bergpas heb ik zicht op de andere kant van Montenegro: de kustlijn. En zeg nou zelf, wie dit ontworpen heeft, had verstand van romantiek. Ik kijk uit op de baai van Kotor, die ik straks voor iedere meter zal gaan zien. Ik moet namelijk helemaal naar de andere kant van de baai.

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Eerst die bergweg af. Een Duitser in rode camper voor me treft een lokale in een Mercedes die niet achteruit wil op een plek waar het echt heel krap is, dus dat duurt even. Daarna kunnen we weer een heel eind verder. Totdat... er een file ontstaat op de weg. Mensen voor me stappen al uit de auto om te gaan kijken wat er is. Na vijf minuten besluit ik dat ook maar eens te gaan doen. De weg blijkt afgezet door de politie en niet zonder reden: er wordt een rally gereden over de weg die wij willen volgen naar Kotor. Er rijdt elke minuut een rallyauto de kruising op, om het parcours te beëindigen, waarna ze zich op de weg opstellen. Erg gaaf om te zien, vooral ook omdat ze met erg typische auto's rijden: echte rallywagens, omgebouwde Lada's en ook Volkswagen Kevers. Na een half uur oponthoud worden de auto's weggereden en mogen wij met een kleine omweg weer verder.

Afbeelding

Afbeelding

De volledige Baai van Kotor rijd ik af om aan het einde van de wereld in Herceg Novi uit te komen. Al met al een rit van ruim drie uur. Maar het is de moeite, want het uitzicht onderweg is fantastisch, maar dat is het op de eindbestemming van vandaag ook. Ik heb voor vier nachten een all-inclusive hotel geboekt. Dat is helemaal niks voor mij, maar toen ik in Sarandë een appartement aan het strand had, merkte ik dat ik dat toch wel heel fijn vond. En na vijf weken rondreizen ben ik eerlijk gezegd ook echt wel een beetje toe aan een paar dagen wat rustiger aan. En dus zet ik mijn koffer hier voor vijf dagen neer en gaat de rem er even op. Echt vijf dagen helemaal niks doen is ook niet wat voor mij, dus er zijn wel plannen, maar die koffer blijft even staan.

Afbeelding

Zodra ik aankom op het terrein van het hotel, word ik opgewacht door een bewaker.
'You are guest of hotel?' vraagt de man op bijzonder Russische manier. Ik zeg ja.
'Where is bracelet?'
Alsof ik het Kremlin weer in probeer te komen. Mijn antwoord dat ik die bij het inchecken moet krijgen is te veel Engels voor hem, hij haalt zijn collega erbij. Die wijst me naar de receptie. Daar tref ik een alleraardigste jongedame die meteen op viersterrenhotel niveau begint. Ik krijg iemand in een golfkarretje mee die me de weg wijst naar mijn kamer en op het balkon met zeezicht vraagt of het 'Oké' is. Ik schiet in de lach; nee, natuurlijk niet, ik heb liever een kamer met bergzicht aan de andere kant. Hij twijfelt heel even of ik serieus ben en begint dan te lachen. Een beste knul. Met het golfkarretje brengt hij me terug naar de auto. Althans...

Er staan twee Britse dames die door een medewerkster van het hotel naar de receptie worden verwezen voor strandhanddoeken. Ze nemen plaats, waarop de ene vrouw zegt:
'Maar we moeten toch naar het strand om de handdoeken op te halen?'
De jongen van het hotel bevestigt dat.
'Waarom stuurt ze ons dan naar de receptie?'
'Ah, maar zij komt uit Spanje, zij snapt het niet helemaal,' antwoordt de jongen. Waarna ze uitstappen.
Ik schiet in de lach en moet denken aan Manuel van Fawlty Towers:
'I know nothing, I'm from Barcelona!'

Nadat ik nog even tot mijn enkels in het koude zeewater heb gestaan is het tijd voor het buffetdiner. Dat is verrassend uitgebreid en ziet er goed uit, alleen is het eten koud. Na het eten meld ik dat aan de, blijkbaar, assistent-manager die bij de ingang staat. Die reageert meteen op viersterrenniveau dat hij graag mijn naam en kamernummer wil weten, dat het hem spijt dat het zo gelopen is en dat hij belooft dat ze het morgen beter zullen doen. Dat zal mij benieuwen... Vriendelijke vent verder, die Nederland op zijn bucketlist heeft staan en nog wat lokale tips geeft voor mijn bezoek aan Montenegro. Laten die tips nu al in het reisplan zitten!
'Dat gaat je zeker bevallen!' belooft hij. Ik laat me verrassen. Net als met het diner voor morgen...

Dag 36
Na een dag met helemaal niks, nada, noppes op de planning en eigenlijk ook erg weinig gedaan te hebben, ging de wekker vanochtend wel heel vroeg... Om 07.15 uur ging de wekker, zodat ik als een van de eersten van de dag aan het ontbijt kon zitten. Ik lijk wel gek...

Om 08.15 uur word ik voor de deur van de receptie opgehaald voor een dagtrip. Althans... Om 08.10 uur staat het busje er al, ik mag van de chauffeur al gaan zitten. Ik betaal hem voor de trip en daarna verdwijnt hij. Hmm, oké, wat is dit? Na een kwartier komt hij terug, zegt sorry en dan vertrekken we. Hij spreekt over de gehele dag genomen net 10 woorden Engels en heeft het nu over 'twee gasten'. Een kilometer verderop staan er twee langs de kant van de weg. Dat blijken degenen te zijn die mee moeten.
'Sorry,' verontschuldigt de vrouw van het oudere stel zich, 'bij de receptie hadden ze ons verteld dat we hier opgepikt zouden worden.'
Het hoort allemaal bij het avontuur, vertel ik ze, waarna ze gerustgesteld zijn. We pikken bij een ander hotel nog twee stellen op en rijden dan naar de grens.

Ik heb een dagtocht geboekt naar Dubrovnik in Kroatië. Het ligt op slechts een uur rijden en leek mij een goed idee om dat te combineren met mijn vrije dag in Montenegro. Dubrovnik ligt heel ongelukkig ten opzichte van de rest van Kroatië, dus mocht ik daar eens heen gaan dan hoef ik nu niet meer allerlei capriolen uit te halen om in Dubrovnik te komen.
Bij de grens valt het gelukkig mee met de drukte en om een uur of tien staan we bij de ingang van de oude stad van Dubrovnik. Dit stadje werd bekend omdat de serie Game of Thrones hier werd opgenomen. Daar teren ze hier heel erg op, want je kunt complete tours boeken die je de belangrijkste plekken uit de serie laten zien. Ik heb nog nooit een aflevering gezien en ga dus op mijn eigen gevoel af.

Afbeelding

De oude stad wordt ommuurd door de oude stadswal, die je kunt bewandelen. Het geeft het ook meteen een bepaalde sfeer mee; vanaf een uitkijkpunt mochten we al foto's maken van de stad op afstand. Ik heb kort mijn huiswerk gedaan en gezien dat het geen goedkope bestemming is, dat hier niet met Euro's betaald kan worden (ondanks dat Kroatië een land van de Europese Unie is) en dat ik er slim aan doe een toeristenkaart aan te schaffen. Daarmee betaal ik net zoveel als voor alleen de stadswallen, maar mag ik ook nog wat musea en galeries binnen voor niks extra. En dus schaf ik een Dubrovnik Card aan voor 1 dag, voor ruim 33 euro. Daarmee beklim ik meteen de stadsmuur, die rondgaat langs het hele stadje. De hele rondwandeling is 2,5 kilometer en bevat aardig wat traptreden. Maar niets dat mij niet kan tegenhouden.

Afbeelding

Afbeelding

Daarna wandel ik het stadje zelf in en dompel me onder in de drukte.
'In augustus is het hier een gekkenhuis, nu valt het echt ontzettend mee,' hoor ik een groepsleidster aan haar groepje toeristen vertellen. Ik moet er niet aan denken...

Afbeelding

Afbeelding

Vervolgens wandel ik het maritiem museum binnen, een aardig museum met de nodige verhalen over de geschiedenis van het zeewezen van Kroatië. Ooit was het onderdeel van Italië, net als Montenegro daar ooit onderdeel van uitmaakte.

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Er is ook een oud klooster dat bezocht kan worden, evenals het cultureel historisch museum. Beide wel leuk om even binnen te wandelen omdat het niks extra kost. Wanneer ik het oude klooster uit loop en door de souvenirwinkel loop, zie ik stropdassen liggen waar 450 Kuna voor wordt gevraagd, 60 euro. Ik vraag de verkoopster met grote ogen of dat mensen dat er echt voor over hebben.
'Sommigen... Maar het is zijde en ze zijn met de hand geschilderd,' is haar antwoord. Dat overtuigt me niet.
'Ik weet het, ik vind het ook belachelijk. Sterker nog; je hebt zijde en je hebt zijde. Dit is het verkeerde soort.'
We hebben een heel gesprek over hoe het er in dit land aan toe gaat.
'We willen hier snel geld verdienen. Niet morgen, maar vandaag. We kijken niet naar de lange termijn. Met prijzen zoals voor die stropdassen jaag je mensen weg,' zegt ze.
'Ik heb hiervoor in een souvenirwinkeltje gewerkt van een ouder stel dat handgemaakte souvenirs verkocht. Dat kostte 8 euro om te maken, maar gingen voor vier, vijf keer over de kop de toonbank over. Maar ze moesten wel, want de huur is hier schrikbarend hoog. Ze konden het uiteindelijk niet bolwerken en gingen failliet...'
Ze komt achter haar toonbank vandaan en toont me de andere prullaria die ze verkopen.
'Deze hanger is van zilver, deze is van zilver maar met een goudcoating. Daar durven ze 600 euro voor te vragen. Dat koopt toch niemand?!' wijst ze de waren in haar eigen winkeltje aan.
We zijn het over dat wegjagen van mensen door dit soort prijzen te vragen wel eens. Ook dit gesprek geeft me een aardig inkijkje in dit land.
Ik kan me herinneren dat een vriend van mijn vader ooit eens vertelde over Kroatië en dat alles er in vergelijking zo spotgoedkoop was. Natuurlijk had hij het niet over Dubrovnik en gaat dit over twintig jaar geleden, maar dit is heel iets anders.

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Net buiten de stadswallen ligt Fort Lovrijenac, dat geweldig uitzicht geeft over de stad vanaf de andere kant.

Afbeelding

Afbeelding

Daarna wordt het tijd om even iets te eten. Ik heb aan het begin van de ochtend geld gepind, omdat er niet met Euro's betaald kan worden. Ik had al het vermoeden dat het aardig duur zou zijn, dus heb ik voor ruim 40 euro gepind. Onderweg heb ik al eens staan neuzen in de menukaarten van de vele restaurants die hier gevestigd zijn en me bescheurd om de prijzen: 10 euro voor een simpele hamburger. Hetzelfde bedrag voor een alcoholische drank. Dus met de verwachting dat ik niet heel ver ga komen voor de lunch, wandel ik langs het busstation. Het restaurant met terras vraagt hier 36 Kuna voor een Fanta, omgerekend 4,78. Schandalig, natuurlijk. En dus loop ik voor de lol de stadswallen nog eens binnen. Bij het eerste restaurant dat ik tegenkom, staat een meisje naast de menukaart. Ik meld dat ik kom lachen om de prijzen die ze durven te vragen. En ja hoor, een Fanta kost hier 42 Kuna, omgerekend 5,58. Knettergek. Ze is vriendelijk en lacht met me mee. Ik vraag haar of ze hier vandaan komt.
'Nee, ik kom uit Noord-Macedonië,' zegt ze. Laat ik daar recent nog geweest zijn. Dat maakt het een vermakelijk praatje. Ze bevestigt dat het hier duur is om uit eten te gaan.
'Maar hoe verder je die kant op blijft lopen, hoe duurder het wordt,' zegt ze als ik de Fanta-prijs vergelijk met die van het andere restaurant buiten de wallen.
Ik sta in de tussentijd uit te rekenen of ik het ga redden met mijn zakgeld om hier wat te eten en kom tot de conclusie dat het wel moet lukken. En dus neem ik plaats. Naast de Fanta neem ik een bord met Kroatische worstjes en wat patat. Het smaakt prima, maar dat mag ook wel voor omgerekend 21,50. Geweldig dit. Dit is totaal de omgekeerde wereld ten opzichte van Albanië. En dat weet ik natuurlijk ook wel, maar het enorme verschil blijft me verbazen.

Afbeelding

Afbeelding

Via het etnografisch museum loop ik terug naar het busstation, waar we om 16.00 uur weer worden opgehaald om terug gebracht te worden naar Herceg Novi. Aan de Kroatische grenspost staat een enorme rij auto's en is er maar één grenspost open, dus het duurt allemaal nogal. De Kroatische radiozender die we kunnen ontvangen speelt ondertussen een liedje met heel veel Halleluja af. Typerend. Om half zes sta ik weer voor de receptie van het hotel.

Dubrovnik is leuk om bezocht te hebben; er is genoeg te zien en te doen voor wie geïnteresseerd is. Wie Game of Thrones heeft gevolgd zal er misschien nog dieper ingezogen kunnen worden. Maar na deze dagtrip heb ik genoeg gezien. Leuk om van de lijst af te kunnen strepen, in de wetenschap dat ik er niet speciaal naar toe hoef te vliegen. Wat dat betreft een heel goede keuze om als dagtrip te ondernemen vanaf een paar kilometer over de grens.

Dag 38
Na nog een uiterst rustige dag met allerlei plannen en mogelijkheden, maar uiteindelijk het besluit het eens een keer lekker niet te doen, is het de dag van vertrek uit het All Inclusive-hotel. Het personeel is uiterst vriendelijk, de voorzieningen top, maar het is na vier dagen echt wel meer dan genoeg geweest voor mij. Dit hotel drijft op massa; alles en veel tegelijk. Op de dag dat ik aankwam, kwam er ook een groep van 150 Fransen aan. Die overspoelen alles, zelfs de voertaal van het personeel ging over op het Frans. Het leuke meisje van het entertainment sprak me zelfs in het Frans aan. Doe dat maar tegen een ander...
'Het probleem met de Fransen is dat ze in een groep opdraven, dan heb je ineens het hele restaurant vol zitten. Zie daar maar tegen op te koken. Ze hebben zelfs hun eigen Franstalige entertainment. Het is een flinke uitdaging,' aldus de barman.
De ligging was ideaal; direct aan het strand, heerlijk rustig aan het eind van de baai. Het gemak van All Inclusive, dat ik er achteraf echt niet uit heb gehaald qua prijs, maar vooruit, in combinatie met de ligging maakte dat ik hiervoor koos. Prima voor een paar dagen uitrusten, maar nu wordt het weer tijd voor avontuur!

Afbeelding

Eerst tanken. De auto was voor 5/8e gevuld toen ik hem meekreeg en dan weet ik dus niet hoe ver ik er mee kan komen. Dus bij het eerste tankstation vul ik de tank. Wanneer ik naar de kassa loop zie ik een bekend gezicht: Bogdan, de chauffeur die me twee dagen geleden heen en weer naar Dubrovnik heeft gereden staat in een shirt van het tankstation te assisteren. We herkennen elkaar, ik vraag hem of hij twee banen heeft en dat dan afwisselt. Hij zegt 'yes', ik was alweer vergeten dat hij tien woorden Engels spreekt... Een fles met ruitensproeiervloeistof gaat er ook wel in - geen probleem hoor, dat hoeft natuurlijk niet voorzien te worden bij een huurauto...

Dan rijd ik een stukje langs de Baai van Kotor terug, om bij een rotonde de andere kant op te kunnen en te klimmen met de auto. Hoog boven de baai kom ik langs een uitkijkpunt. In de verte liggen de twee meest gefotografeerde eilandjes van heel Montenegro; Sveti Dorde en Gospa od Skrpjela. De eilandjes liggen voor het dorpje Perast. Elk cruiseschip dat door de Baai van Kotor vaart zal hier een korte stop maken voor foto's.

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Ik klim verder en ontdek wat ik op de heenweg van Podgorica naar Herceg Novi ook al heb gezien; Podgorica ligt op vlak land en wordt volledig omgeven door bergen. Mijn verwachting was dat je vanaf daar op een bepaald punt op de kust neer zou kijken, maar je moet eerst door de bergen om aan het dunne randje kust aan de Baai van Kotor te komen. Nu klim ik dus wederom door de bergen, om erachter op vlak land terecht te komen, omgeven door bergen. De geografische term hiervan is 'karstgebergte': een gebied met vlakke bodem met steile randen en ontstaan door karst. Erg mooi om te zien. Bovendien ideaal voor de inwoners: kilometers land zijn zo bewoonbaar. Het plaatsje Grahovo ligt op zo'n stuk vlak land, Polje geheten in het Macedonisch, Grahovsko Polje. In het plaatsje woedde de Tweede Wereldoorlog volop toen de Oostenrijkers en Duitsers binnen vielen. Een groep lokale bewoners vocht echter terug en ter ere daarvan is hier een enorm monument gebouwd. Met 278 vierkante grafzerken eromheen ter nagedachtenis van de omgekomen lokale inwoners.

Afbeelding

Afbeelding
Polje, ook wel karstgebergte.

Afbeelding

Na een kort bezoek vervolg ik mijn weg. Het is 30 graden, de zon schijnt volop en dit is een van de twee dagen waarop ik 3 uur moet rijden om op mijn bestemming te komen. De afstanden in dit land zijn heel goed te behapstukken en met een centraal punt waarvandaan je dagtrips onderneemt kun je heel gemakkelijk overal komen. Maar ik blijf rondtrekken van punt naar punt en daarbij zal de afstand tussen die punten vrij kort zijn. In de afgelopen dagen heb ik de rest van de planning omgezet in boekingen en daarbij kwam ik erachter dat het efficiënter in elkaar gezet had kunnen worden. Maar dat is achteraf en het geeft me eigenlijk ook weer wat om te doen. Zo rijd ik vandaag naar het noorden, naar Pluzine. Onderweg is het landschap erg mooi; bergen rondom. Maar vooral kilometers niks, heerlijk.

Oh, en een agent midden op de weg. Of ik maar even wil stoppen, net als de auto voor me. Prima, joh. Deze stop is er wederom een van het type 'Oh, een toerist, wat moet ik hier nou weer mee?'
'Turist?' vraagt de agent nadat ik mijn rijbewijs overhandig. Jup.
'Rent-a-car?' vraagt hij wanneer hij snel naar de kentekenplaat heeft gekeken. Daar staat in het geel onder "Hertz". Wederom jup.
Ik krijg mijn rijbewijs terug en wordt weggewuifd.

Ik heb vandaag geen haast, ik geniet onderweg volop van het uitzicht. Nabij Nikšic liggen er een aantal meren. De weg voert langs het Slansko Jezero. Met de zon er volop bij is het een prachtig uitzicht over het strakblauwe water.

Afbeelding

Voorbij Nikšic staat er ineens een agent midden op de weg. Of ik maar even wil stoppen. Nouja, dat heb ik daarstraks ook gedaan, dus waarom niet?
'Turist?'
Waar ken ik dit gesprek van?
'Ja, rent-a-car!' zeg ik lachend.
'Lights on, day.' En hij wuift me door.
Kennelijk is mijn dagrijverlichting niet voldoende, dus ik zet mijn koplampen ook aan.

Afbeelding

Letterlijk vijf kilometer verderop staat er een agent midden op de weg. Aha. Die spreekt nog minder Engels en wijst me door. Maar ik heb niet het idee dat hij me al doorlaat, dus ik luister nog eens goed naar wat hij nou eigenlijk zegt. Hij noemt tijdens het wijzen volgens mij plaatsnamen op, dus hij zal wel vragen waar ik naartoe ga.
'Pluzine,' is mijn gok.
'Ah, Pluzine. Six kilometer,' zegt hij, tellend op zijn vingers.
Ik laat met mijn vingers zien hoe klein geschapen ik ben en hij zegt:
'Yes, small!'
Lachend rijd ik weg wanneer hij me doorwuift. Wat een heerlijk land!

Kort erna kom ik aan in het dorpje waar ik een kamer heb geboekt. Na een kleine lunch stap ik toch nog even in de auto. Pluzine ligt aan het Pivsko Jezero, het grootste drinkwaterreservoir van de Balkan; 45 kilometer lang, op het diepst 188 meter diep. Het meer is ontstaan na de bouw van de Mratinje-dam, waar ik ook nog even langs ga. Ook hier is een dorp opgeofferd om het stuwmeer aan te kunnen leggen: het oude Pluzine ligt op de bodem. Ook het Piva-klooster lag ooit op de bodem, maar is tussen 1969 en 1982 verplaatst naar een nieuwe locatie.

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

De weg slingert langs de rand van het stuwmeer, gaat door tientallen tunnels. Voorbij de dam blijft er een diepe geul over, waar de rivier de Piva doorheen stroomt. Vanaf de brug over de Piva is er mooi zicht op. En een Geocache. Mike blij.

Afbeelding

Afbeelding
‘Voorbereid op de toekomst!’

De dam is indrukwekkend. De diepte maakt je heel klein.

Dag 39
Vandaag is een dag waarop ik een korte afstand rijd, maar heel veel zie. Een dag waarop ik heel veel woorden kan schrijven, maar waarop de beelden eigenlijk veel meer zeggen...

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Vanaf Pluzine rijd ik de Nationale Panoramaweg nummer 1 op, die voert door Nationaal Park Durmitor. Slingerend gaat de weg de hoogte in, om een vlak landschap te tonen dat al snel overgaat in echt berggebied. Sneeuw op de toppen en op het laatste stuk zelfs sneeuw op de weg. Gelukkig al wel aan de kant, zodat de weg vrij is gemaakt, maar wel twee meter hoog. Tijdens een van de vele stops valt me ineens op dat ik winterbanden onder de auto heb zitten, met drie sneeuwvlokjes. Niet dat ik ze nodig ga hebben...

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Nadat ik de parkweg af heb gereden, breng ik mijn spullen naar het hotel en eet ik een lunch. Ik heb plannen om een wandeling te maken en dat doe ik graag met gevulde maag. De salades op het menu staan me niet aan, dus kies ik voor de gevulde paprika, maar die hebben ze niet. Dan maar de goulash. Die is stevig, maar lekker.

Vervolgens rijd ik naar een parkeerplaats van het nationale park. Ik koop een kaartje van 3 euro om het park in te mogen en wandel naar Crno Jezero; het zwarte meer. Ook hier zeggen de beelden meer dan ik met woorden zou kunnen bereiken.

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

De wandeling langs de oever van het meer is ontzettend rustig; hier en daar is het pad overstroomd doordat het voorjaar is en er veel smeltwater de bergen uit komt. Bankjes staan in het meer in plaats van ernaast. Ik kom maar weinig mensen tegen. Tot bij de watervallen aan de andere kant van het meer. Daar stroomt het water over het pad en is het bijna onmogelijk om met droge voeten aan de andere kant te komen, maar een aantal probeert dat toch; die staan te prutsen met hun schoenen om op blote voeten over te steken. Daar heb ik geen zin in; ik heb goede wandelschoenen die nu al 6 weken onderweg zijn en wel een keer schoongespoeld mogen worden. De wandelsokken die ik aan heb gaan toch in de was, dus gaan met die banaan. Dan maar natte voeten, want het loopt er aan de zijkant niet in omdat mijn schoenen voor vertrek zijn ingewaxt, maar het water komt zo hoog dat het er aan de bovenkant wel inloopt.

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Op driekwart van de wandeling vind ik een bankje met uitzicht. Daarop neem ik plaats en dan valt er een geweldige rust over me heen; er is hier niemand, het enige dat ik hoor zijn wat vogeltjes in de verte en het zoemen van de insecten om me heen. Hier kan ik de hele dag wel zitten...

Afbeelding

Na een half uur loop ik echter verder terug richting de auto. Na ruim 6 kilometer en ruim twee uur tijd ben ik weer terug bij de auto. Bij het bezoekerscentrum koop ik nog een kaart van het nationaal park en dan breng ik mijn schoenen terug naar het hotel. Wat er in die goulash heeft gezeten, ik weet het niet, maar mijn maag rommelt en ik ben ineens heel erg moe. Dan maar een half uurtje op bed gaan liggen om bij te komen. Aan eten heb ik vanavond geen behoefte meer, ik maak er een rustige avond van.

Dag 40
Na het ontbijt start ik de auto en rijd eerst nog een stukje richting het oosten, om de Vallei van de Tara te zien, de rivier die hier meandert richting Bosnië. Eroverheen ligt een brug, de Durdevica Tara-brug. Een mooie boogbrug met ernaast een zipline, voor de avonturiers. Die sla ik een keer over. Na een tijdje gekeken te hebben naar een raft die door het wilde water van de rivier voert, loop ik terug naar de auto om weer een stukje terug te rijden naar Zabljak.

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Daarvandaan rijd ik verder naar het zuidwesten. Nikšic is mijn bestemming vandaag en om er te komen moet ik een ander dal door. De weg slingert met ruime bochten omlaag en voert dan helemaal onderin door het dorpje Šavnik, waar ik een korte fotostop maak en meteen wat bumperklevers voorbij laat. Nu ben ik zelf echt wel van het doorrijden, maar het moet wel veilig blijven.

Afbeelding

Afbeelding
Šavnik.

Daarna slingert de weg weer net zo hard omhoog. Om weer naar beneden te voeren en me terug te brengen naar de weg waarlangs ik eergisteren heen ben gereden. In Nikšic sla ik af naar een van de twee meren die er omheen liggen, het Jezero Krupac. Ik parkeer de auto en zie dat de temperatuur is opgelopen tot 30 graden. Mooi weer om een wandeling langs het meer te maken en een Geocache bij te kunnen schrijven.

Afbeelding

Daarna rijd ik Nikšic in, om bij de voormalige vesting te kijken. Die valt eerlijk gezegd een klein beetje tegen, want ze laten het erbij liggen zoals het is en dat vinden ze wel prima zo. Om de hoek ligt het station. Zowaar een mooi gebouw, uit 1938 en 10 jaar geleden volledig gerenoveerd. Met vijf treinen per dag naar Podgorica is het een nogal groot station, want er is maar één trein die vijf keer op en neer pendelt. En laat ik de middagtrein op een half uur hebben gemist... En ik ga echt geen twee uur wachten om een trein te zien, dus wandel ik de stad in om ergens wat te gaan lunchen. Het is ondertussen 33 graden en ik teer nog altijd op het ontbijt van vanochtend, dus het wordt tijd ergens te gaan zitten en iets te eten en drinken. Ik vind een tentje waar ze tortilla's met kip verkopen, dus die bestel ik in mijn beste Montenegrijns. Die tortilla en Fanta wil nog wel, maar wat ik nou precies op die tortilla wil? Ik lees het nog een keer voor en net op het moment dat ik een kip na wil gaan doen zegt het vrouwtje achter de balie met een grimas op haar gezicht:
'Chicken?'
Eh, ja...

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Na het eten wandel ik nog honderd meter verder naar het grote plein, waar een standbeeld staat van een vriendelijk lachende man waar iemand een bos bloemen tussen de armen heeft gestopt. En er staat een standbeeld van een man op een paard. Het lijkt in niks op het grote standbeeld in Skopje, maar veel meer heeft het plein, op een kleine fontein na, niet te bieden. Eromheen liggen de nodige bars en cafés met terras. Een ervan draait Fix you van Coldplay. Het mag dan 33 graden zijn, ik heb even kippenvel. Wat een apart nummer om te draaien op een terras, maar toe maar.

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Daarna stel ik de GPS in op het hotel waar ik verblijf, op een half uur rijden vanaf Nikšic, in de bergen. Ik stop voor een zebrapad waar een klein meisje van een jaar of tien staat te wachten om over te steken. Terwijl ze dat doet, zie ik de automobilist achter me wegsturen om me in te halen. Ik toeter een keer flink en maak een gebaar door het open raam om hem tegen te houden. Ik krijg een boze blik terug en hij rijdt doodleuk door. Het meisje heeft het getoeter gelukkig opgemerkt als 'gevaar!' en rent dus van de auto weg. Het gaat gelukkig goed. Altijd maar dat ongeduld in het verkeer in de Balkan, daar ben ik wel een klein beetje klaar mee...

De oude weg voert me over de Carev Most, een oude stenen brug uit 1896. Na een fotostop daar rijd ik verder de bergen in, over de oude, smalle slingerweg. Na kilometers rijden kom ik aan bij het hotel. Kamer 2 heeft, net als de andere 8 kamers, een balkon met uitzicht over de vallei. Daar zal ik vanavond vast van kunnen genieten. Onder het balkon ligt ook de spoorlijn met daaraan station Ostrog. En kijk, daar komt dan ook nog de vijf keer per dag pendelende trein aan. Zowaar een modern ding.

Afbeelding

Afbeelding

Waarom er hier, in the middle of nowhere, een station ligt kun je je natuurlijk afvragen. Net als het station van het vliegveld dat ogenschijnlijk nergens ligt, is er ook hier over nagedacht. De naam komt namelijk van het 'nabijgelegen' klooster Ostrog, dat via een kronkelend zandpad in slechts dertig minuten lopen te bereiken valt. Over de ruim driehonderd meters hoogteverschil hebben we het dan even niet.

Afbeelding

Ik vraag aan de receptionist wat het beste moment is om het klooster te bezoeken.
'Nu, als je daarmee wacht tot morgen sta je achteraan in de rij. Morgen is het zaterdag en dan komen ze van heinde en verre hierheen, want het is het belangrijkste klooster van heel Montenegro.'
En dus stap ik in de auto en rijd ik erheen. Het klooster bestaat uit twee delen; het benedenklooster en het bovenklooster. Drie keer raden waarom die zo heten. Ik ga voor het bovenklooster, dat is de topper hier.

Een ontzettende slingerweg voert naar boven. Ik had ook trappen kunnen lopen vanaf het benedenklooster, maar met nog altijd 29 graden op de thermometer ga ik natuurlijk niet lopen. Goede smoes, uiteraard, ook met 18 graden was ik met de auto naar boven gereden. Het laatste stukje moet ik alsnog met wat trappen naar boven, maar dat is nog wel behapbaar.

Afbeelding

Het bovenklooster is gebouwd in een bergwand en heeft inderdaad iets indrukwekkends. Ik beklim de interne trap om ook van bovenaf naar het uitzicht te kunnen kijken. Vervolgens weer naar beneden, om even in de heilige ruimte helemaal achteraan te kijken. Wat daar nu precies gaande is, is me onduidelijk, maar ik sta tussen een buslading van wat ik vermoed dat lokalen zijn en die worden de krappe ruimte ingeleid. Ik kan geen kant op en loop dus maar met ze mee. En kom dan in een nog krappere ruimte terecht waar een kist open ligt. Ehm, wat doe ik hier en waar ben ik terecht gekomen? Is dit een afscheid van iemand die is overleden? Huilende vrouwen om me heen, de begeleider die erbij hoort begeleidt me zachtjes de deur uit. Geen idee wat dit nu weer is...

Afbeelding

Even later ben ik terug in het hotel.
'Dat is de heilige waarnaar het klooster is vernoemd,' legt de receptionist me lachend uit. Later op internet vind ik uit dat het lichaam van de stichter Vasilije hier in een reliekschrijn verankerd ligt. Dat zal dan wel zijn wat ik gezien heb...
We hebben een uitgebreid gesprek over Montenegro en de omliggende Balkanlanden. Hij bevestigt wat ik in eerdere gesprekken ook al heb gehoord; vandaag is geld belangrijk en wat er morgen gebeurt zien we dan wel weer.
'Daarom hebben wij juist een klein hotel gebouwd; een paar kamers, zodat we goede kwaliteit kunnen bieden.'
Ik vertel hem over het all inclusive-hotel waar ik eerder heb gezeten, dat heeft 238 kamers. Daarbij fronst deze receptionist al. Wanneer ik hem vertel dat ze dat willen verdubbelen naar 500 of 600 kamers begint hij zijn hoofd te schudden.
'We bouwen alles vol en hebben geen eerbied voor de natuur. En of jij volgend jaar weer terugkomt kan ons ook weinig schelen, want we hebben nu jouw geld gekregen, dat is het belangrijkst.'
Ik houd hem voor dat het ook geen zin heeft om volgend jaar terug te komen als er dan ineens een hotel bijgebouwd is en het uitzicht van dit jaar volkomen verdwenen is.
'En dat is iets dat we hier nog moeten leren, om ook naar de langere termijn te kijken. Ooit komt dat omslagpunt, ik weet alleen niet wanneer...'
Laten we hopen snel.

Afbeelding

Tijdens het eten gaat de zon onder achter de bergen en valt er ineens een kwartje; de dagen gaan nu ineens wel heel snel. Misschien iets om wat meer bij stil te staan. Eerst nog maar even genieten van het uitzicht vanaf het balkon...

Afbeelding

Dag 41
Na nog eens goed gekeken te hebben naar het mooie uitzicht vanaf het balkon, rijd ik terug naar Nikšic. Gelukkig heb ik een bypass gevonden, waardoor ik niet weer over de krappe slingerweg hoef en de gewone autoweg kan gebruiken. Bij Nikšic sla ik af en rijd ik over dezelfde weg terug richting de Baai van Kotor.

Afbeelding

Kotor is naast de naamgever van de baai waaraan het stadje ligt ook een oude vestingstad die op de Unesco werelderfgoedlijst staat. Het oude centrum wordt omringd door een oude vestingmuur. Vanwege de ligging is het enorm populair bij toeristen en het is vanuit de wereld goed bereikbaar, want het vliegveld van Tivat ligt 5 kilometer verderop.

Afbeelding

Na twee uur rijden kom ik terug in de drukte. Het hotel heeft beloofd een parkeerplaats voor me vrij te houden en dat is maar goed ook. Wanneer ik aankom, staat er een pylon op de enige vrije plek. Ik parkeer mijn auto ernaast, blokkeer daarmee enigszins de doorgang en heb meteen de buurvrouw op mijn dak. In het Montenegrijns, wat nog maar een paar jaar bestaat en feitelijk een variant op het Servisch is, roept ze me van alles toe, daarbij gebarend naar mijn auto. Ik steek 2 vingers op en zeg '2 minuten, dame'. Ze loopt tierend weg. Ik loop naar binnen en vraag de receptioniste naar een parkeerplek.
'Ah, ja, jij had contact met ons gezocht, toch? We hebben hier naast de deur een plekje voor je vrijgehouden,' zegt ze, terwijl ze voor me uit loopt naar buiten en de pylon voor me weghaalt. De buurvrouw zit al in haar auto te wachten. Net op het moment dat ik de auto wil verzetten zodat ze er uit kan, blokkeert ze mijn bewegingsruimte. Ik gebaar wat de bedoeling is, waarna ze gelukkig een stuk achteruit gaat.
Ik parkeer mijn auto op de juiste, maar krappe parkeerplek, waarna ze langszij komt en me nog eens een heel verhaal in het Montenegrijns ophangt.
'Ik versta er geen zak van, maar ik vind het een mooi verhaal!' is mijn reactie. Daarna rijdt ze weg. Houdoe.

Afbeelding

Ik leg mijn spullen in de kamer en zie dat ik nog een uur heb voor de kwalificatie van de Formule 1 in Monaco begint. Dus heb ik nog wel even de tijd om het oude centrum te bekijken. Het ligt om de hoek, op nog geen 3 minuten lopen. Eerst de vestingwal binnenkomen en dan zijn er de bekende, krappe straatjes. Het doet me nogal denken aan Dubrovnik. Of Dubrovnik deed me heel erg aan Kotor denken, zo je wilt. Het stikt hier van de toeristen, evenals van de souvenirwinkeltjes en de restaurantjes. Ik loop langs wat kerken en kijk hier en daar om de hoek naar binnen. Ik mag niet naar binnen, want ik heb een korte broek aan omdat het vandaag wederom 30 graden is. Al snel heb ik alle drie de stadspoorten van het stadje gezien. En daarmee een groot deel van het oude centrum.

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Ik wandel rustig terug naar het hotel en kom daarbij voorbij aan de supermarkt. Morgen is het zondag en dan zijn de supermarkten dicht en ik wil nog heel even wat inkopen doen voor onderweg. Ook zie ik dat de tandenborstels in de aanbieding zijn en ik kan wel een keer een nieuwe gebruiken in mijn toilettas. Ik reken af en zie op het bonnetje een ander bedrag staan. Daar wijs ik de caissière op, die een collega inschakelt. Zij loopt met me mee en ziet dat inderdaad de prijzen op het schap anders zijn; de 1+1 actie hangt boven de tandenborstels die ik heb uitgekozen. Dat schijnt niet te kloppen, dus na even goed gekeken te hebben geeft ze me de juiste set die in de aanbieding is en hangt het door mij gekozen setje terug. Aan de kassa krijg ik het verschil terug. Maar niet meer mijn bonnetje. Als ik vraag om mijn bonnetje is dat onmogelijk. Geen idee waarom, maar ik krijg het niet mee. Maar voor mijn eigen overzicht wil ik wel graag een bonnetje, dus blijf ik staan en vraag om een bonnetje. Alsof de wereld vergaat loopt de medewerkster met het bonnetje de winkel uit naar het magazijn en komt met een kopietje terug. Het gaat allemaal ontzettend van harte hier.

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Na de kwalificatie bekeken te hebben en vervolgens gegeten maak ik een praatje met de receptioniste, een vriendelijke vrouw van in de veertig. Ze bevestigt alles wat ik al eerder heb gehoord over dit land; ze werkt al 20 jaar als receptioniste, maar heeft er ook al jaren een tweede baan bij als schoonmaakster in een appartementencomplex. Alles bij elkaar verdient ze 800 euro per maand.
'En daar blijft onder aan de streep niks van over,' vertelt ze. De oorlog in Oekraïne is daar debet aan;
'De prijzen zijn omhooggeschoten, maar we hebben hier ook heel veel Russen en Oekraïners en die hebben meer te besteden dan wij. En wat doen de huizeneigenaren dan? Die nemen liever die 650 euro van een Rus of Oekraïner dan die 250 van mij.'
Dat is nieuw voor me. Het laat wel zien hoe erg men hier om geld zit te springen op de korte termijn, maar niet naar de langere termijn kijkt.
'Want waar blijven wij? Ik ben al dagenlang de hele dag aan het kijken naar een goedkoper appartementje dat ik kan huren in de omgeving, maar ik vind helemaal niks betaalbaars.'
We hebben het over de cruiseschepen die hier aanmeren, waarvan de toeristen door het historische centrum worden gejaagd en waardoor het er enorm druk wordt.
'Twee, drie van die cruiseschepen op een dag, waar laat je al die mensen? En kopen doen ze vrijwel niks, want dat hebben ze in het vorige stadje waar ze aangemeerd zijn ook al gedaan. Maar waar blijven al die inkomsten die we ervan zouden moeten hebben? Havengelden, toeristenbelasting? Dat geld verdwijnt ergens en komt niet bij de lokale mensen terecht. Wij profiteren er niet van. Ik werk al 20 jaar voor exact dezelfde 450 euro per maand, op die manier kan ik niks opbouwen, is er geen geld om iets te gaan doen.'
Ook dit land heeft de achterliggende infrastructuur helaas niet op orde.

Wanneer het donker is loop ik nog een klein rondje door de mooi verlichte stad. Ook het fort met vestingmuren dat langs de rotswand is gebouwd is mooi verlicht. Het centrum is druk; op zaterdagavond zitten alle terrassen vol en spelen de cafés luide muziek. Zien en gezien worden is op dit moment belangrijk. Dat is niet zo mijn ding. Ik wandel terug naar het hotel voor een rustige avond.

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Dag 42
Na het -erg rijke- ontbijt is het tijd om Kotor te verlaten. Al de hele week is me elke dag regen beloofd door de weersvoorspellingen en ik heb nog geen druppel gezien. Maar vandaag kon daar wel eens verandering in komen. Ik verlaat het licht bewolkte Kotor met 28 graden. Er zijn twee manieren om op de bestemming van vandaag te komen; via dezelfde slingerweg die ik vorige week nam om van Podgorica naar Herceg Novi te komen en waarbij ik tegen de rally aanreed. Maar de smalle weg lijkt me op zondag nog populairder en aangezien de mogelijkheden elkaar te passeren vrij beperkt zijn, kies voor de 'gewone' weg via Budva.

Afbeelding

Nog geen enkele Montenegrijn die ik heb gesproken is te spreken over Budva. 'Ontwijken', 'beter niet' en meer van dat soort reacties komen terug als je die plaatsnaam noemt. Wat Chersonissos is voor Kreta, is Budva voor Montenegro; zand, zee, zuipen. Budva is de plek om ‘goedkoop’ op vakantie te gaan voor mensen uit landen van over de hele wereld. Bars, cafés, restaurants, dansclubs, hotels in alle soorten en maten; als je er niet van houdt kun je Budva beter overslaan. Bij het rijden door het stadje valt het me op zich nog wel mee, maar hier zou ik in juli of augustus absoluut niet willen zijn. De weg voert de bergen in om naar Cetinje te komen. Een uitzichtpunt laat een groot deel van de Montenegrijnse kust zien; van Budva tot bijna aan Bar is hier te zien. Met een klein eilandje tegen de kust; Sveti Stefan. Maar daarover later meer.

Afbeelding

Na een uurtje rijden kom ik aan in de voormalige hoofdstad van Montenegro; Cetinje. Op weg naar Herceg Novi vorige week passeerde ik hier ook al en sloeg de auto af bij een verkeerslicht. Het hotel ligt in de voetgangerszone en dus parkeer ik de auto op de nabijgelegen parkeerplaats waar net een plekje vrijkomt. Een half uur later eet ik op het terras een lunch, waarna ik terug ga naar de kamer. Ik sta naar buiten te kijken wanneer de eerste regendruppels vallen. Cetinje ligt op 690 meter hoogte en de wolken hangen al sinds ik hierheen reed vrij laag. Er zijn verschillende mogelijkheden voor vandaag en morgen, maar de weersvooruitzichten zijn slecht. Ik wilde op zich wel een bezoek brengen aan het nabijgelegen Nationaal Park Lovcen met bovenop de berg een mausoleum. Dat is op maandag, morgen, gesloten, dus als ik er heen wil moet dat vandaag. Maar het stopt met zachtjes regen en er is onweer voorspeld, dus dat plan gaat de prullenbak in. Dan zet ik de Formule 1-race in Monaco maar aan.

Halverwege de race is het regenen overgegaan in een moessonregen; een waterval ontstaat naast de regenafvoer. Een flits met een seconde later een flinke knal onweer bevestigt mijn gevoel dat het beter is om vandaag de berg niet op te gaan. Dan maar een rustige middag met een verregende race in Monaco.

Afbeelding

Tegen een uur of half zeven is de rust buiten wedergekeerd. De vogels tsjilpen weer en hoewel het ietwat blijft dreigen, ga ik toch nog even een rondje lopen door de stad. Nouja, stad, er zijn hier 15.500 inwoners, de helft van Raalte... Ik heb de receptionist eerder al gevraagd om een kaart van de stad.
'Die hebben we niet, maar die heb je ook niet nodig. Als je hier voor op het plein gaat staan, ligt alles in een cirkel van 200 meter.'
Duidelijk. En inderdaad, op het plein staat een wegwijzer naar de toeristische hoogtepunten. Die liggen binnen 500 meter, dus alles is te lopen en goed te volgen. Naast het hotel ligt het Koning Nicholas museum. Ernaast het Billiard Palace, ertegenover de Geboortekerk van de Heilige Maagd Maria. En daar schuin tegenover ligt het klooster van Cetinje. In één overzicht praktisch alle hoogtepunten bij elkaar.

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Daarna wandel ik nog even verder over de autovrije boulevard, langs de voormalige Franse ambassade, gebouwd in 1910. Het is zo stil in de straten, dat de lokale jeugd er gerust een balletje kan trappen zonder iemand in de weg te staan. Even later vraag ik aan de ober in het restaurant of dat dat komt doordat het zondag is en slecht weer. Zijn Engels brengt hem een eind, maar niet ver genoeg voor een uitgebreid gesprek. Hij maakt me duidelijk dat het morgen wat drukker zal zijn en wanneer vanaf woensdag de zon weer gaat schijnen hier, het uit zijn voegen zal barsten. Jammer van de regen, maar dan ben ik toch blij dat ik er nu ben...

Afbeelding

Afbeelding

Dag 43
Wanneer ik wakker word en naar buiten kijk, is de lucht iets minder donker dan gisteren, maar er hangt nog altijd veel bewolking. Ik vrees dan ook dat het een rustige dag gaat worden. Maar ik gok het er toch op en stap in de auto om de berg op te rijden. Naast Cetinje ligt Nationaal Park Lovcen. Hoe hoger ik de berg waarnaar het park is vernoemd oprijd, hoe bewolkter het wordt.

Dan kom ik bij de afslag naar het mausoleum. Zoals gisteren opgezocht is dat vandaag dicht, maar ik ga lekker eigenwijs toch kijken. Er staat een mannetje bij de slagboom die open staat en hij vraagt 2 euro om het Nationaal Park in te mogen. Ik vraag hem of het mausoleum open is en hij zegt van wel. Als ik hem vraag naar het weerbericht, want alles wat op internet staat spreekt elkaar tegen, zegt hij:
'It will turn and become sunny! I looked it up on internet.'
Nou ja, laten we het dan maar hopen.

Bovenaan de berg is een kleine parkeerplaats die vol staat met motoren. Ik mag van de man die het reilen en zeilen hier regelt parkeren langs de kant van de weg. Dan begint het avontuur naar boven, want vanaf hier zijn er liefst 451 treden naar het mausoleum. Wel eerst 5 euro betalen bij het mannetje aan het begin van de tunnel naar boven. Daardoor zijn de trappen tegen elk weer beschut. Ik haak halverwege de trap af en sla linksaf om een Geocache te vinden. Daarna klim ik via het zandpad verder naar boven.

Afbeelding

'Er is de tombe, het monument en het panorama. Nou ja, panorama...' zegt de man die bij de ingang van het mausoleum zit. Inderdaad, er is geen hand voor ogen te zien. Terwijl ik op het gebouwtje af liep, deed het me al denken aan mijn bezoek aan Cape Reinga in Nieuw-Zeeland; de vuurtoren was nog net te zien door de dikke mist, eromheen was alles wit.

Afbeelding

Maar wanneer ik het aparte mausoleum, Mausoleum van Petar II Petrovic-Njegos die van 1748 tot 1830 de Heerser van Montenegro was, heb bezocht en naar het uitzichtpunt ga is er inderdaad vrij weinig te zien. Als er dan een stukje uitzicht te zien is, slaan de toeristen om me heen druk aan het fotograferen. Ik zie het niet snel opklaren en dus loop ik terug naar de auto. Ik heb een wandeling gevonden in het Nationale Park die de moeite zou zijn en niet al te zwaar.

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Dus ik parkeer de auto om kwart voor twee en begin aan de cirkelwandeling van 11 kilometer. Het eerste stuk nogal een eind de hoogte in ('easy hike' heb ik al eens eerder behandeld; easy hier is anders dan easy bij ons...), alles door het bos, tot ik na 4 kilometer bij de afslag de berg op sta. Het laatste stuk stijgt nog eens een meter of 80 extra via een zigzag-pad. Maar ik kom boven! Jammer dat de bewolking laag hangt en een groot deel van het uitzicht blokkeert. Maar ik heb er ruim een uur over gedaan om boven te komen, dan kan ik ook wel even afwachten. En dat loont zich; na tien minuten trekt de bewolking weg en heb ik ineens een grandioos uitzicht over een groot deel van de kust: links vanaf bijna in Bar tot aan rechts in Tivat. Een vliegtuig van het Belgische TUIfly vliegt mooi voor mijn neus langs naar de landingsbaan van Tivat.

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Na een tijd lang naar het uitzicht te hebben staan turen, trekt de bewolking wat meer mijn kant op. Tijd om af te dalen en de cirkel te vervolmaken. Na drieënhalf uur sta ik weer bij de auto, in de stralende zon. Vervolgens rijd ik terug naar Cetinje, waar de zon ook schijnt. Het was een onverwacht mooie en actieve dag!

Afbeelding

Dag 44
Tijdens het ontbijt komt de receptionist bij me langs.
'Ik wil je even informeren dat er problemen zijn met de betaling van de kamer,' zo meldt hij.
Dat is apart, want die heb ik via Expedia al betaald.
'Ik heb alleen een digitale creditcard waarvan ik geen betaling kan innen,' legt hij uit.
Nu weet ik uit de korte periode dat ik in een hotel heb gewerkt hoe dat zit; er wordt een creditcard opgegeven aan het hotel, omdat ze een onderpand voor de betaling nodig hebben, maar het is geen echte kaart, zoals ik die in mijn portemonnee heb zitten.
'Ik heb ze een mail gestuurd om uitleg te vragen, maar dan weet je er in ieder geval van.'
Ik kan er verder weinig mee, want ik heb al betaald, dus het zal verder wel. Ik zoek nog wel het telefoonnummer van Expedia voor hem op, zodat hij kan bellen.
Mijn gedachten verspringen als er een heel brutaal vogeltje luid piepend bij mij op tafel komt zitten in de buurt van het mandje brood dat er staat. Ik werp een stukje brood toe, waar hij zich helemaal op gooit. Heerlijk om te zien. En heel stil, want tijd om te piepen is er nu niet meer.

Afbeelding

Bij het uitchecken valt het voor mij allemaal mee:
'Ze hebben een mail gestuurd dat er problemen zijn en dat ze morgen betalen,' krijg ik te horen.
Mooi, mijn probleem niet meer.

Vandaag is een korte reisdag; op 40 minuten rijden ligt Sveti Stefan, wat op de foto's van de vorige dagen al voorbij is gekomen. Het eilandje ligt heel dicht voor de kust en bestaat uit een voormalig vissersdorp dat er sinds de 15e eeuw werd gevestigd. In de jaren '60 werd het omgebouwd tot een hotelresort. Het gehele eiland is nu dus een hotel. Overnachten kan hier vanaf de luttele prijs van 1000 euro per nacht (nee, geen typfout, duizend euro per nacht). En hoewel ik sommige dingen soms wel eens de belachelijk hoge prijs waard mag vinden, sla ik hier toch echt even over.

Afbeelding

Afbeelding

Ik verblijf op letterlijk tweehonderd meter van het eiland, dichterbij kan niet. Daar is de prijs ook naar; ik betaal bijna het dubbele van wat ik normaal aan een overnachting uitgeef (buiten de Balkan gerekend, dan), maar voor één keer kan dat er wel vanaf.

Ik had me overigens een inschatting gemaakt van hoe het hier zou zijn; aan dé kustlijn van Montenegro, een 'landmark' voor de deur, aan het strand; dat zal wel volkomen volgebouwd zijn, geen doorkomen aan tussen de mensen, ...
'Nou, in juli en augustus is het hier ook helemaal vol, hoor,' reageert de receptioniste op mijn opmerking dat dit land me blijft verbazen. Dat geloof ik ook wel, maar het laatste stuk voor het hotel was er gewoon een groen park waar ik doorheen reed. Niks gebouw aan gebouw, stervensdruk of wat dan ook. En gelukkig maar.

Afbeelding

Nadat ik mijn spullen in mijn kamer heb achtergelaten wandel ik naar het eiland voor de deur. Middels een korte dam is het verbonden met het vasteland, eromheen alleen maar strand. Ik wandel er eerst even voorbij om een Geocache te vinden en maak dan nog wat foto's van het eiland. Alles kost me een kwartier, ik heb alles hier gezien en nu kan ik doen wat ik eigenlijk wil doen: niks.

Afbeelding

Ik kleed me om, kies een strandbed uit en wandel de zee in om te zwemmen. En daarna op het strandbed te puzzelen. En om me heen te kijken. Er loopt hier een vrouw rond, helemaal opgedoft, zoals we thuis zouden zeggen huidkankerbruin en van ver weg te zien dat ze siliconenborsten heeft. Dat mag iedereen zien trouwens, want ze wil ook nog wel even topless zonnen. Zien en gezien worden...

Afbeelding

Voor de rest is het een ontzettend rustige middag. Ik ben een beetje gewaarschuwd door de reviews op internet over dit hotel; het is nogal duur (waarvan akte), maar het restaurant is helemaal speciaal: stervensduur en ook nog eens niet echt de moeite. Maar ik heb helemaal geen zin om nog ergens heen te lopen op deze luiwammesdag. Dus vraag ik een ober om een menukaart voor ik ga zitten. Inderdaad een bord pasta voor 19 euro. Ik gooi het op een compromis en kies het goedkoopste gerecht; een hamburger van 16 euro.
'Budva-prijzen?' vraag ik de ober voor ik mijn bestelling plaats
'But worth it,' zegt hij nog.
Mwoah, dat viel ook wat tegen. Ja, het was een hamburger. Daar hebben we alles wel weer mee gehad.
Het entertainment was beter; aan een tafeltje nabij zit een dame van 28 (dat zegt ze hardop) te telefoneren met haar vriendje. Haar bij-vriendje, want er worden vragen gesteld als
'En als ik nou over anderhalf jaar besluit dat ik met hem wil trouwen, wat dan? Ga je hem dan slaan?'
Vermakelijk.

Dag 45
Ontwaken met het geluid van de zachte branding, het uitzicht over het strand en een strakblauwe hemel en veel zon. Geniet er maar van, want het is een van de laatste dagen aan de kust. De wifi wil vanochtend niet en bij het uitchecken verontschuldigt het meisje achter de receptie zich voor het feit dat het haar eerste dag is. Dat zijn de leukste! En dus ga ik op mijn gemak zitten en wacht af hoe het allemaal verloopt. Haar inwerkster verontschuldigt zich ook nog eens:
'Moeilijke dag vandaag...'

Na het vertrek uit Sveti Stefan rijd ik richting Bar. Daar bezoek ik het (bijna-) einde van de spoorlijn Belgrado-Podgorica-Bar. Het spoor loopt nog iets verder naar de haven van Bar, maar voor reizigers houdt het hier echt op. Momenteel rijdt alleen de nachttrein van Bar naar Belgrado en terug, maar de dagtrein schijnt sinds vandaag, 1 juni ook weer te rijden. Ik heb het allemaal in ogenschouw genomen bij het plannen, maar besloten de trein niet in de planning op te nemen. De dagtrein zou hele mooie stukken laten zien, met de nachttrein zou het al donker zijn en vooral 's morgens heel vroeg interessant. En op dat tijdstip is het toch echt nog vakantie en draai ik me nog een keer om als het kan. Bovendien zie ik met de auto eigenlijk al zo veel dat ik er voor de verandering de meerwaarde niet van zie.

Afbeelding

Afbeelding

Het station is uitgestorven; ik heb het weer voor elkaar om de trein op een half uur te hebben gemist en de volgende die binnenkomt doet er nog ruim een uur over. Wel staat er een oude loc met een even oud rijtuig. Met een Geocache. En er staan drie rijtuigen te wachten op... ja, waarop eigenlijk? De lokettiste heeft niet door dat ik een foto maak van de kleine hal met wachtruimte. Mooi, tijd om verder te gaan.

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Stari Bar is een gebied met overblijfselen van wat ooit Bar was; kasteel, kerk, huis en nog wat meer. Leuk om even een rondje te lopen en te kijken. De parkeerplaats zorgt voor meer entertainment; de automaat bij de slagboom geeft kaartjes af met een tijdstip dat vijf minuten eerder ligt dan de daadwerkelijke tijd. Maar wel elk uur 60 cent rekenen. Wat dus in feite maar 55 minuten is. Als ik de parkeerwachter daar bij terugkomst op wijs, doet hij alsof hij het niet snapt. Dus laat ik hem een nieuw kaartje bij de slagboom halen en laat op zijn horloge zien dat het tijdstip niet klopt. Zijn reactie dat hij 'maar de parkeerwachter is' zegt me genoeg: Balkan.

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Vervolgens rijd ik door naar de bestemming van vandaag: Ulcinj. Daar tank ik de auto die zo goed als leeg is na ruim 700 kilometer heen en weer rijden. Daarna rijd ik naar een plekje waar je maar net van moet weten; in Ulcinj liggen namelijk zoutpannen. Hier werd jarenlang door Ulcinj Salina zout geproduceerd werd sinds de jaren '30. Sinds 2013 is de productie gestopt en laten ze de zoutpannen over aan de natuur. En je mag er wandelen. Moet je het wel weten te vinden, want aan het einde van de weg is er ineens een groot stuk asfalt, een wit gebouwtje en een blauw hek. Je moet je registeren in het logboek dat bij het gebouwtje ligt en de man die voor beheerder speelt wijst je de weg. Die is heel simpel; rechtsaf, er is één weg van twee kilometer lang. Dat is het. Het is hier uitgestorven en bovendien heel stil. Je kunt hier en daar wat vogels horen en uitkijken over het vandaag dorre gebied. De gebouwen die aan hun lot worden overgelaten dragen bij aan de sfeer. Ik vind nog een hal met daarin een behoorlijke berg wat zand lijkt. Op de vloer lijkt het nog wit en het smaakt heel zout, dus dit is een overgebleven berg zout die helemaal versteend is door de jaren heen.

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Daarna rijd ik de weg af naar het zuidelijkste puntje van de kust van Montenegro; Bojana Island. Een kilometer vooraf staat er al een bord dat waarschuwt: stiltegebied. Er is helaas niks te zien. Alleen een hek met een bord dat Ada Bojana een nudistengebied is en dat er per auto 5 euro wordt gerekend. In beide ben ik niet geïnteresseerd. Dus keer ik terug. Tussen deze plek en de stad Ulcinj ligt overigens het langste strand van de gehele Balkan: 12 kilometer lang maar liefst. Daar wilde ik op zich ook nog wel naar kijken, ware het niet dat er hier alleen maar kilometerslange hobbelpaden liggen vol met gaten. En ik heb geen zin om mijn banden daar op kapot te rijden, dus na twee pogingen om er via een normale weg te komen haak ik af.

Ik heb een hotelkamer geboekt in een hotel en ben op de positieve reviews afgegaan. Ik heb niet gekeken naar de locatie en dat had ik misschien toch wel beter kunnen doen... Het hotel ligt in een buitenwijk van de stad Ulcinj, dat tegen de heuvels ligt aangeplakt. Steile straten omhoog, zo smal als je auto en maar hopen dat er geen tegenligger aankomt. Maar het lukt me het hotel te vinden. Ingecheckt en wel blijkt het dichtstbijzijnde restaurant op 20 minuten lopen te liggen en dus zal ik wel met de auto op pad moeten. Daar gaan we weer...

Ik rijd de nauwe wijk uit, beland in de drukke stad waar het overal betaald parkeren is middels SMS, maar waar überhaupt nergens parkeerplek te vinden is. Dus na een beetje toeren gooi ik het over een andere boeg; ik rijd wat verder van de stad weg richting het zuiden en vind een restaurant dat ik eerder vandaag al ben gepasseerd. Dat bevalt prima. Daarna rijd ik nog een keer terug naar het hotel, waar het de rest van de avond rustig zal blijven op het balkon met mijn laatste zeezicht deze reis. Buiten is het 28 graden, de jacuzzi die er staat is echter niet gevuld, want 's avonds is het nog te koud, aldus de eigenaar. Nou, mijn definitie van koud is toch echt héél anders..!

Dag 46
Zonder aankondiging gaat het licht in mijn kamer aan, ik ben in één klap klaarwakker. De schoonmaakster dacht dat de kamer leeg zou zijn. Zonder wat te zeggen vertrekt ze weer. Fraai, bedankt. Mijn dag begint dus niet lekker.

Buiten is het 33 graden, ik ben slecht wakker geworden en mijn maag doet vandaag moeilijk; dat kan alleen maar een topdag worden! Ik vertrek lichtelijk geïrriteerd uit het hotel, door de krappe woonwijk en de normale weg op. Er zijn twee manieren om naar de hoofdstad Podgorica te rijden vanaf hier; de toeristische route over een smalle slingerweg langs het Meer van Shkoder of de normale autoweg en dan met een toltunnel dwars door de bergen heen. Ik kies gezien de omstandigheden voor het laatste. Ik heb vandaag geen zin in constant opletten of er een tegenligger aankomt, dus dan maar het gemak van de toltunnel. 2,50 wordt aan het poortje afgerekend en daarna ben ik definitief bij de Montenegrijnse kust vandaan.

Eerste stop: net buiten Virpazar, een onmogelijk gesitueerd dorpje, direct achter de spoorwegovergang. Het staat er helemaal vast, vanwege toeristenbegeleiders die aan iedere auto vragen of ze een reservering hebben. Nu weet ik toevallig waar hij het over heeft; hiervandaan vertrekken er toeristenboten voor een tochtje over het meer. Maar die maak ik niet en dus rijd ik het dorpje weer uit. Op een uitkijkpunt verderop maak ik een stop om wat van het meer te zien. Het is hier net zo mooi als aan het andere uiteinde veertig kilometer verderop in Shkoder, Albanië.

Afbeelding

Vervolgens rijd ik verder richting Podgorica. Ik passeer werkelijk waar in the middle of nowhere een stationsgebouw en maak er een stop. Er ligt hier over driehonderd meter dubbelspoor en iets wat misschien wel door moet gaan voor een perron. Er hangt aan het gebouw ook een vertrekstaat, die van Podgorica zelf. Je mag dus zelf uitzoeken waar je nu bent en hoe laat de trein hier vertrekt. Ik zie dat er tien minuten later een trein uit Bar moet komen en na acht minuten komt er inderdaad een goederentrein aangereden. De stationscheffin komt naar buiten, gaat in het spoor staan en reikt de zachtjes doorrollende machinist een papier aan. Na vijf minuten wachten rijdt de trein verder het enkelspoor op richting Podgorica. Aan het tempo -en de vertrekstaat- te zien gaat hier voorlopig niks meer gebeuren. En dus rijd ik verder naar de hoofdstad.

Afbeelding

Afbeelding

Mijn hotel ligt tegenover het hoofdstation, maar eerst plof ik neer in het hotel. Het is hier 35 graden en in combinatie met mijn vermoeidheid is dat even te veel. De receptioniste verontschuldig zich, het is volgens haar een vreemde dag. Zeg dat wel. Ik vertel haar mijn verhaal van vanochtend, waarna ze zegt:
'Dank je, ik voel me al beter.'
Ze zet de airco in mijn kamer aan en ik plof voor een paar uur neer.

Ik heb de dienstregeling van het station nog eens bestudeerd en heb half vijf uitgekozen om er te gaan kijken; dan vertrekken er twee treinen kort na elkaar. Er staat inderdaad een SNG aan het perron om naar Bar te rijden, bijna hetzelfde type als dat wij hebben rondrijden als nieuwe sprinter, ook van het Spaanse CAF. En net als bij ons hebben ze hier last van de hitte; het treinstel wil op vertrektijd niet rijden. Stroomafnemer neer, weer op, nog niks, dan maar een shutdown. En verdomd, na tien minuten zit er weer leven in en vertrekt de trein naar Bar. Erachter is de trein naar het andere uiteinde van het land binnengekomen; een getrokken trein bestaande uit een loc en wat rijtuigen waar overduidelijk geen airco in zit; alle ramen staan wagenwijd open. Die vertrekt wel op tijd en daarna keert de rust weer op het station.

Afbeelding

Afbeelding

Ik wandel via de voormalige gevangenis waar veel Montenegrijnen tijdens en na de oorlog hebben vastgezeten. Een interessante, maar aparte plek. Daarna wandel ik wat verder de stad in. Voor zover je over een stad kunt spreken, want geen van de 'steden' in dit land komen in de buurt van wat steden zijn in andere landen. Er is hier en daar wat hoogbouw, maar het voelt niet echt aan als een stad. Ik zoek nog een Geocache op bij een oude, Ottomaanse brug. Wanneer ik aankom, hangt er ook een figuur rond in de omgeving, dus ik doe net alsof ik mateloos geïnteresseerd ben in deze brug. Maar ik kan nog niet zoeken of ik hoor 'Je bent in de buurt.'
De man is dus een cacher. Dat maakt het al een stuk makkelijker om te zoeken en ik weet ook al waar ik de cache kan vinden, dus ik wandel terug naar boven. Het blijkt een Duitser te zijn met wie ik een erg leuk gesprek heb over Geocachen, reizen en de Balkan. Hij stipt aan dat ik de eerste cacher ben die hij tegenkomt op deze reis, maar ook in de afgelopen jaren. En dat herken ik; het is heel lang geleden dat ik ergens medecachers tegen ben gekomen, dus dit is een leuke ontmoeting.
De man is op reis door de Balkan en is vandaag aangekomen vanuit Bosnië en vertrekt morgen naar Tirana in Albanië.
'Het is een keer een pijlsnelle route, niet dat ik haast heb,' zegt de gepensioneerde sociaal werker, 'maar het wordt me eigenlijk al te warm. Dus ik denk dat ik na Tirana via Macedonië naar het noorden rijd. Een beetje de verkoeling in de bergen zoeken.'
We hebben een heel leuk gesprek, waarna we afscheid nemen en ik wel door mijn energie heen ben voor vandaag. Dus wandel ik terug naar het hotel, koop onderweg nog een ijsje en ontmoet dan de avondreceptioniste. Die had ik gemist toen ik naar buiten liep en een geintje wilde maken, waarna ze half uit de deur kwam vragen of ik de sleutel achter had willen laten.
Nu leg ik haar uit dat ik alleen maar wilde vragen of ze me kon vertellen of het een goed idee was dat ik een jas of trui mee zou nemen.
Ze kijkt me aan en begint dan te lachen.
'Het is veertig graden vandaag, ik denk het niet. Maar wees gerust: het blijft maar een paar dagen veertig graden. Daarna wordt het vijftig graden.'
Ze kijkt er bloedserieus bij, maar ik weet dat ze me in de maling neemt. Ik houd ervan.

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Na nog wat hangen op de kamer en een beetje vanaf het balkon te kijken naar de paar treinen die af en toe voorbij komen, loopt het tegen achten. En dan kom ik nog even in de benen, want om 20.05 vertrekt de nachttrein naar Belgrado. Ik heb het er eerder al over gehad en heb er specifiek voor gekozen die niet te nemen. Het perron staat vol met een groep lokale reizigers en een handvol toeristen. De groep heeft het naar zijn zin; er wordt volop gezongen. Maar wanneer het vijf minuten na vertrektijd is en de trein, die er dan al acht minuten had moeten staan, wordt het toch wat stiller.
Tien minuten na vertrektijd wordt de trein dan alsnog via de onverstaanbare omroepinstallatie -en dat heeft er niks mee te maken dat het in het alleen in het Montenegrijns is- aangekondigd, waarna er weer volop gezongen wordt.
De locomotief met acht rijtuigen rolt binnen en ik ben blij dat ik niet mee ga: in de couchette-rijtuigen is duidelijk geen airco aanwezig, want ook hier staan alle ramen wijd open. Voor het treingevoel natuurlijk wel lekker met dat constante geklapper van de wielen en de wind is ongetwijfeld ook lekker, maar of het ook zo lekker slaapt? De groep moet helemaal naar achteren, dus het stationnement duurt nogal. Zelfs de machinist kijkt op een gegeven moment uit het raam waarom het zolang duurt, waarna er toch vertreksignaal wordt gegeven en de trein een kwartier te laat vertrekt. Ook dat hoort bij nachttreinen... De slaaprijtuigen zijn trouwens wel voorzien van airco, te zien aan de ramen die niet open kunnen.

Afbeelding

Afbeelding

Ik steek de weg over naar het hotel en bestel voor de vorm een schnitzel. Die is enorm en ik krijg hem niet eens half weg met deze hitte. Ik geef de ober anderhalve euro fooi, waarna hij opbloeit. Hij begint een praatje met me, over dat iedereen zegt -zoals ik tegen hem- dat het zo'n mooi land is.
'Maar het leven is hier niet gemakkelijk. We hebben na dertig jaar een andere regering, maar het is meer van hetzelfde. Ze willen wel de corruptie tegengaan, maar dat zijn vooral mooie woorden.'
Bevestiging van wat ik eerder al heb gehoord. Ik vraag hem wat de oplossing is die hij zijn dochters aandraagt.
'Chill. Rustig aan. En ga naar het buitenland. Daar is het beter.'
Die heb ik al vaker gehoord in de Balkan...

Snel naar bed, morgen weer een nieuwe dag.

Dag 47
Dit wordt er weer een...

Midden in de nacht lig ik een tijdje wakker vanwege buikpijn. Paracetamol erin en hopen dat het over gaat. Wanneer de wekker gaat ben ik nog steeds moe, maar vooruit dan maar.

De dame die het ontbijt begeleidt is vriendelijk en vindt niks een probleem.
'Als je zoals ik vijftig bent, dan weet je dat het geen zin heeft om je over dingen druk te maken. Zeker in een land als dit is dat zinloos.'
Bij het uitchecken meld ik dat de airco na een nacht flink doorwerken begint te lekken.
'Ah, dat is iets voor op de lange, lange lijst met problemen vandaag.'
Ik schiet in de lach en vraag of het met de hitte te maken heeft.
'Ja, niet alleen de apparatuur houdt ermee op, mijn hersenen ook.'
Het is wederom 35 graden, dus dat verklaart wel.
De receptioniste heeft nog wel zin in een praatje en vraagt zich hardop af waarom ik in hemelsnaam naar Plav ga vandaag. Ik zoek een plaatje op en vraag dat dat toch alle moeite waard is? Daar geeft ze me dan weer gelijk in.

Ik rijd weg uit de hoofdstad. De weg voert langs de rivierbedding die steeds dieper in het dal verdwijnt, dit dal is weer mooi om te zien. Er zijn alleen geen fatsoenlijke plaatsen om even te stoppen. Dit is ook de weg naar Belgrado in Servië, het spoor loopt er een stukje naast en hoog boven me is een tunnel te zien van een nieuw aangelegde snelweg die de reistijd behoorlijk moet gaan verkorten. Maar die is nog niet open en dus moet ik het doen met de oude weg. Het is niet druk, maar het tempo ligt wat aan de lage kant vanwege vrachtwagens die voor me rijden. Inhalen heeft geen zin, want dan zit je zo weer achter de volgende vast, dus ik pas het tempo aan. Anderen denken daar anders over, er is er een in zijn Mercedes A-klasse die er alles aan zal doen om iedereen in te halen, inclusief op 2 meter achter een vrachtwagen blijven hangen en midden in een blinde bocht inhalen. Die moest flink in de ankers, net als de tegenligger. Maar 500 meter verderop probeert hij het gewoon weer. Kansloos.

Afbeelding

Bij Kolašin sla ik af naar een B-weg door de bergen om naar Plav te komen. De afstand van vandaag is 136 kilometer en daar staat 2 uur en drie kwartier voor. Het eerste stuk wilde het wel, ondanks de vrachtwagens, maar vanaf hier... grote gaten in de weg, die slingerend de berg op gaat. Er komt me een Belg tegemoet die achter zijn auto de caravan heeft hangen, dus het moet te doen zijn om deze weg af te rijden, maar soms vraag ik me wel eens af wie dit verzonnen heeft. Het is nota bene onderdeel van de panoramaroute, dus er worden heel wat toeristen in een jaar overheen gestuurd. Maar met laag tempo lukt het me om er ongeschonden overheen te komen.

Afbeelding

Op de T-splitsing voor het dorpje Plav moet ik kiezen en kies ik links. Maar ik kom er al snel achter dat het hotel rechts lag. Dus ik draai om en rijd terug. Terwijl ik de heuvel afrijd, loopt er een agent de weg op die me het stopteken geeft, dus ik parkeer de auto. Hij begint in het Montenegrijns, ik in het Engels. We spreken elkaars taal niet en dus houden we vol in onze eigen taal. Ik begrijp het woord 'document' en geef hem de autopapieren en mijn rijbewijs. Dan laat hij iets zien wat ik nog niet had gezien; hij heeft een radarpistool in zijn handen en laat me het getal op het scherm zien: 55. Nu mag je binnen de bebouwde kom in dit land 50, dus ik zal wel op mijn donder krijgen. Daarna schrijft hij 40 op. Serieus? Dus ik gebaar nog eens 50. Nee hoor, hij tikt op zijn boekje dat het 40 is. Ai. Ik moet met hem meelopen, prima. Hij gaat in de verdekt opgestelde politiewagen zitten, naast zijn jongere collega. Dan laat hij zien wat hij gelaserd heeft; op het scherm komt onmiskenbaar mijn huurauto op een aantal beelden achter elkaar steeds dichterbij en het getal 55 staat er groot naast. Daar kan ik niet omheen. En dus pakt hij zijn clipboard en begint aan een proces-verbaal. Mijn gegevens worden genoteerd en met de hand schrijft hij op: "Op deze dag en op dit tijdstip kwam mij tegemoet Mike in een auto waarin hij 55 reed op een weg waar de snelheidslimiet 40 is."
Natuurlijk kan ik het niet lezen, maar dat is wat er staat. Dit is het moment waarop ik lachend en hoofdschuddend aan mezelf vertel: 'Het hoort allemaal bij het avontuur'. Waarna hij dat uitgeschreven heeft, noteert hij op de tweede pagina de prijs: 60 euro. Zo, toe maar. Bovenaan in de kantlijn schrijft hij 40. En vertelt er van alles bij dat ik niet kan volgen.
Zijn collega heeft inmiddels zijn vertaal-app erbij gepakt en laat zien dat ik kan kiezen: Het kost 60 euro, maar als ik nu meteen afreken kost het 40 euro. Die heb ik wel in mijn portemonnee zitten, dus ik wandel terug naar de auto, terwijl ik ondertussen snel Google of dat dit een gebruikelijke werkwijze is. Maar ik heb het geld nog niet gepakt of hij komt alweer achter me aan, wederom met zijn telefoon: Om mijn papieren terug te krijgen moet ik direct betalen. Ergens bekruipt me het gevoel dat dit niet klopt. Waarna hij op zijn telefoon laat zien dat ik niet hier kan betalen, maar bij het postkantoor en dat ze me de weg zullen wijzen. Dat neemt mijn twijfels meteen weer weg, want dan verdwijnt het in ieder geval niet meteen in een van hun zakken.

Ze rijden voor me uit het stadje door. Tegenover het benzinestation stopt de agent en wijst naar iets links van me. Maar ik heb geen idee wat hij bedoelt. Daarna rijdt hij verder het op dat moment drukke stadje in en maant hij me behoorlijk asociaal op de stoep te parkeren voor het postkantoor. Er is verder geen vrije parkeerplek, dus het zal wel goed zijn. Hij gaat me voor het postkantoor in en geeft het proces-verbaal aan de dame achter de balie, die het een en ander begint te verwerken. Wanneer alle papieren van haar terugkomen geeft de agent mijn autopapieren en rijbewijs weer terug, neemt afscheid en vertrekt.
De dame vraagt me om de 40 euro. Ik heb een sticker voor mijn neus gezien waarop staat dat hier met Maestro betaald kan worden en dus trek ik mijn pinpas. Maar dat kan natuurlijk niet, ondanks dat exact hetzelfde logo op mijn pasje staat. Nee hoor, alleen cash, bevestigt ook een collega van haar. En dus pak ik de 50 euro die ik eerder al had gepakt er weer bij.
Of ik er niet een euro bij heb? Nee, natuurlijk niet. Geef me dat tientje nou maar... Maar dat blijkt heel moeilijk, want ze legt me 9 euro en veertig cent voor.
Ik wijs op het betalingsbewijs dat ik van haar heb gekregen; ik moet 40 euro betalen, ik heb 50 gegeven en dus moet ik er 10 terug hebben. Maar dat klopt volgens haar niet. Haar collega komt erbij en wijst me op een berekening die onderaan het betalingsbewijs staat: 40+0,60=40,60.
'Commisija,' zegt ze erbij.
Commissie? Wat is dit nou weer? Ik kijk de klant die naast me staat verbaasd aan. Die haalt zijn schouders op. Daarna laat hij me zijn betalingsbewijs zien; daarop staat een nog hoger bedrag dat ze als commissie rekenen. Nouja, het zal dan wel kloppen...
Veertig euro en zestig cent lichter vertrek ik uit het postkantoor naar mijn nog altijd asociaal geparkeerde auto. Ik schiet in de lach bij de gedachte dat het me nu niks zou verbazen als ze er in de tussentijd een bon voor foutparkeren onder de ruitenwisser hebben geplakt. Maar dat valt mee.

Met geen kilometer sneller dan veertig rijd ik naar het hotel. Dat is weer een verhaal apart. In het restaurant zoek ik iemand op die me kan inchecken. De dame die de eigenaresse blijkt te zijn gaat me voor en vraagt me in het Montenegrijns -want Engels spreekt ze niet- welke kamer ik heb geboekt. Ik kijk snel in de app, maar zie geen specifiek kamernummer. Ze laat me kamer 6 zien, met drie eenpersoonsbedden. Prima, want het beloofde balkon zit er ook bij. Ze neemt mijn rijbewijs mee om me te registreren en vertrekt. De buikpijn is nog niet over, dus ik breng eerst een bezoek aan het toilet. Dat geeft me de gelegenheid de douche te bekijken, waarin de douchekop in verschillende onderdelen op de grond ligt. Even later wil ik het balkon op, maar om dat te kunnen doen moet ik de deur eerst los zien te krijgen van de vloer en dat gaat met dusdanig veel kabaal dat ik me afvraag of ik hier niet iets aan het slopen ben. Ik wil van beide zaken melding maken en dus wil ik de sleutel gebruiken om de deur op slot te draaien. Maar hoe ik ook draai, de deur gaat niet op slot. Zucht.

Ik wandel naar beneden en haal de vrouw en de werknemer die Engels spreekt op om ze alles te laten zien. Ze zijn simpel ingesteld; dan krijg ik kamer 7 aan de andere kant van de gang. Ook goed. De vrouw controleert of er water uit de douche komt zonder dat die uit elkaar spat en ik controleer of het slot van binnen uit gesloten kan worden. Prima. Het wachtwoord van de wifi krijg ik ook nog, hebben we alles weer opgelost.

Ik heb me geïnstalleerd en wil wat in het restaurant drinken. Dus ik haal de sleutel uit het slot, trek de deur achter me dicht en wil de deur van buitenaf op slot draaien. Wat denk je? Dat kan niet. Niet op slot te krijgen. Zucht, keer twee. Wederom naar beneden, weer drammen, nu krijg ik de echtgenoot en de werknemer mee naar boven. Die constateren hetzelfde, dan maar kamer nummer 5. Maar daar zit geen sleutel in de deur, dus die moeten ze eerst beneden ophalen. Hoewel het allemaal bij het avontuur hoort, ben ik er onderhand wel klaar mee. Als er nu weer wat mankeert, dan vertrek ik. Maar het valt mee; de douche voldoet, de deur kan op slot en de airco werkt. Het is hier dan 'maar' 28 graden, maar airco op de kamer is toch wel prettig. Vooruit maar weer. Voor de derde keer verhuis ik mijn spullen.

Daarna wil ik nog steeds iets drinken en dus wandel ik het restaurant weer binnen. De eigenaresse komt er al met een bezorgde blik bij staan, de werknemer die Engels spreekt wordt erbij gehaald, maar ik bestel alleen een cola. Meteen lachende gezichten. De vrouw reageert meteen:
'Gratis!'
Ik spreek weinig Montenegrijns, maar dát woord versta ik wel. En heel eerlijk gezegd mocht het ook wel gratis zijn.

Nadat ik een beetje van de hele situatie ben bijgekomen, besluit ik nog een rondje te gaan rijden rondom het meer. Ik rijd de hele weg niet harder dan 40, want je zult zien dat die twee weer ergens staan te laseren en dan tegen me gaan zeggen 'Zie je wel? Jij rijdt gewoon te hard!'
Bij het benzinestation moet ik even wachten op ander verkeer en heb ik de kans om de andere kant op te kijken op de plek waar de agent eerder naar iets wees. Hier staat, tussen de bosjes verscholen, inderdaad een bordje met 40 erop.
Maar ik ga die man nooit aan zijn verstand krijgen dat ondanks dat ik uit deze richting kwam, ik nooit bij dit bord ben geweest omdat ik eerder al omgekeerd was. Het is allemaal wat discutabel, maar vooruit, lekker laten zitten. Ik heb betaald voor mijn zonde en zal me strak aan de snelheidslimiet houden.

Afbeelding

Het rondje rondom het eigenlijk best kleine meer is mooi. De weg is in nog slechtere staat als de slingerweg eerder vanmiddag. En wederom onderdeel van de panoramaroute. Op het verste punt kom ik in Gusinje, het laatste dorp voor de grens met Albanië. Mijn buikpijn is nog niet over en ik vind een apotheek. Ik parkeer mijn auto op een plek waar het misschien niet mag, maar de rest doet het ook. Ik wandel de apotheek binnen en er verschijnen twee dames achter de balie. Ik vraag of ze Engels spreken.
'So, so,' is het eerlijke antwoord van de jongste. Maar dat is al beter dan helemaal niks.
Ik gebaar en vertel in het Engels dat ik een opgeblazen gevoel in mijn buik heb.
Het woord "stomach" komt nog een keer vanuit de backoffice terug en we weten allemaal zeker dat we het over hetzelfde hebben.
De jongste medewerker pakt een doosje met pillen, schrijft er 3x2 op en bevestigt dat in het Montenegrijns. Dat volg ik wel; driemaal daags twee tabletten. Ik betaal cash, ondanks dat er een pinapparaat staat dat zogenaamd niet werkt. En bedank de dames voor hun hulp. Een stukje buiten het dorp parkeer ik de auto en neem de eerste twee pillen, in de hoop dat het wat gaat opleveren.

Afbeelding

Ik heb de hoogtepunten hier gezien, dus keer ik terug naar het hotel.

Dag 48
Na wederom een nacht met een paar keer wakker liggen van de buikpijn, word ik wakker met beduidend minder pijn. Mooi, dat gaat de goede kant op.

Ik vraag voor ontbijt niet meer dan een simpele fruitsalade, die er goed in gaat. Ik heb echt geen behoefte aan vette eieren met spek nu. Daarna haal ik mijn spullen op en vertrek ik uit deze ballentent. Begrijp me niet verkeerd; het zijn ontzettend lieve mensen, maar ze moeten nog heel veel leren. De jongen die Engels spreekt heeft zich gisteren al min of meer verontschuldigd, de eigenaren hebben dit hotel nog maar net en moeten het allemaal nog ontdekken. Ik wens ze er succes mee. Met piepende banden, maar maximaal 40 kilometer per uur voordat ik de lokale politie nog eens tref onderweg, rijd ik hier weg.

Aan dezelfde medewerker heb ik gisteren gevraagd hoe ik het beste naar Kolašin terug kan rijden. De slingerweg met veel gaten was leuk voor een enkele reis, ik wil op een andere manier terug. Hij raadde me de panoramaroute aan, die zou het beste doorrijden en de moeite zijn. En inderdaad, ondanks dat dit twee keer zo ver is, doe ik er gepland maar een kwartier langer over.

Het landschap doet Oostenrijks aan; heuvels die net geen bergen zijn, bergen die net geen heuvels zijn en allemaal dorpjes en losse huizen die op de hellingen zijn gebouwd. De rivier de Tara die er tussendoor meandert. De zon schijnt en verdwijnt hier en daar achter de wolken. Hier en daar is het 30 graden, maar dat zwakt wat af naar 28. Wanneer ik het dorpje Mojkovac ben gepasseerd begint het ineens te druppelen. Niet lang, tot ik het Nationaal Park Biogradska Gora voorbij ben. Daarna schijnt de zon weer en kom ik aan in Kolašin, waar mijn hotel voor de komende twee nachten staat.

Afbeelding

Mijn buik is aardig rustig geworden, maar ik doe het vanmiddag toch nog even kalm aan. Het is zaterdag en ik heb nog wat water nodig en dat moet vandaag gehaald worden, want morgen zijn de supermarkten gesloten. Eerst even iets eten, want anders val ik om.

Afbeelding

Daarna rijd ik naar de lokale supermarkt. De rit ernaartoe, mijn bezoek aan de winkel en de rit terug maken dat ik aan het leuke meisje dat nu achter de receptie zit vraag of het een lokaal ding is dat iedereen boos kijkt. Ze zoekt een paar seconden naar een antwoord en zegt dan:
'Niet echt. Maar ik hoor wel vaker dat mensen uit de zuidelijker gelegen Europese landen minder vrolijk ogen dan inwoners uit andere landen.'
Maar dat herken ik niet, ik heb een heleboel leuke en vrolijke Montenegrijnen ontmoet en de Albanezen die moeilijk keken deden dat alleen maar omdat ze het Engels niet machtig waren maar me wel heel graag wilden helpen. Ze vraagt me waarom ik die vraag stel. Ik vertel haar over het zwaar chagrijnige meisje achter de kassa van de supermarkt Voli.
'Ah, je bent naar de Voli geweest? Maar dat is een Voli-ding.'
Ik schiet in de lach en herhaal wat ze zegt;
'Een Voli-ding? Daar word je alleen aangenomen als je boos kijkt?
'En alles te zwaar voor je is,' voegt ze toe.
Heerlijk. Chagrijnig voor je uitkijken, geen boe of bah kunnen zeggen en dan mag je achter de kassa van de Voli staan.
Ik refereer aan de Idea-supermarkt in Kotor waar ik bijkans de derde Wereldoorlog startte toen ik ze wees op een fout of op het bonnetje. En aan de politie die overal boos naar me kijkt. Ik vertel ook over de boete die ik gisteren heb gekregen en de 20 euro vriendenkorting die ik kreeg.
'Ja, dat is het vreemde systeem dat we hier hebben,' verzucht ze.
Ik begin over de 60 cent commissie die ik bij het postkantoor moest betalen en dat ik op de een of andere manier nog altijd niet helemaal gewend ben aan de gang van zaken.
'Nou, ik woon hier al mijn hele leven, zelfs ik ben er nog niet aan gewend... Maar laat het je reis niet verpesten!' zegt ze opgewekt.

Dag 49
Na zowaar weer een nacht doorslapen schuif ik aan voor het ontbijt. Ik houd het wederom bij een fruitsalade die er goed in gaat. De serveerder vraagt wat ik wil drinken, ik vraag om iets van 'juice'. Hij fleurt zichtbaar op, zegt dat ze die hier zelf maken en uitstekend is! Vervolgens krijg ik een glas met troebel water geserveerd. Ik drink er een sip van, het smaakt prima, maar de grote vraag is of ze hier kraanwater voor hebben gebruikt.

Het probleem met kraanwater in dit soort contreien is dat het vaak heel erg bewerkt is met chloor. Daar smaakt het dan ook meestal naar. Dat is in sommige landen het enige, in andere landen kun je het dan beter alleen gebruiken om je tanden mee te poetsen en dan zijn er ook nog de landen waarvan je het water zelfs niet moet gebruiken om je tanden te poetsen, wil je geen maag- en darmklachten oplopen. Montenegro valt in de middelste categorie. Nu ben ik sowieso al vrij voorzichtig, zelfs het ijs uit mijn drankjes gooi ik weg voordat ik het glas vul, want dat is in bijna alle gevallen gewoon bevroren kraanwater. Nu zal ik je de details besparen, maar op dit moment kan ik beter even geen kraanwater drinken.

En dus vraag ik of er kraanwater voor is gebruikt. De ontzettend vriendelijke serveerder probeert het me uit te leggen, maar hij vindt de juiste woorden niet in het Engels. Dan laat ik het maar staan. Even later komt hij een glas water brengen. Compleet 'lost in translation', dus.

Wanneer ik gereed ben om te vertrekken, loop ik langs de receptie waar de leuke blondine van gisteravond zit. Ik kan het niet laten haar te vertellen wat ik gisteravond heb zitten denken; er was een groep van vijf Nederlandse motorrijders die hier overnachtten. Er zat een typische hipster bij, met baardje en halflang haar in een knot. Die vond het idee van de sauna die ze hier hebben wel goed na de motorrit die ze vanuit Albanië hadden gemaakt. En dus regelde hij dat hij daar in kon en een massage zou krijgen. Daarna schepte hij een beetje op in het restaurant tegenover zijn vrienden:
'Ik krijg straks een massage van dat leuke meisje van de receptie.'
Als ik haar dat vertel, trekt ze een grimas. Ik wuif het weg, weet ook wel dat het flauwekul is. Maar ik kon daarna het beeld van hem niet uit mijn hoofd krijgen; met zijn gezicht naar beneden op de massagetafel en in plaats van dat zij binnenkomt, dat ze Igor naar binnen stuurt. Igor, de Russische atleet met spierballen van een meter breed.
'Massaj? Da!'
Wanneer ik haar dat vertel komt ze niet meer bij. Vanaf nu zal ik haar Igor noemen.

Daarna stap ik in de auto voor de toeristische attractie waarvoor ik hierheen gekomen ben: Biogradska Gora. Dit is het vierde van vijf nationale parken in dit land dat ik bezoek. Alleen Prokletije, tegen de Albanese Alpen, heb ik niet echt bezocht; dat ligt net iets ten zuiden van Plav. Ik heb het vanaf een afstand wel gezien, maar ben er dus niet geweest.
Biogradska Gora heeft, net als Durmitor, een mooi gelegen meer waar je omheen kunt lopen; Biogradska jezero. Ondanks dat het zondag is en de parkeerplaats helemaal vol stond en er langs de weg geparkeerd moest worden, is het op het wandelpad rondom het meer vooral heel stil. Even rustig op een bankje zitten is er alleen niet bij, want dan word ik meteen aangevallen door allerlei zoemende insecten. Na ruim een uur heb ik het rondje volmaakt en sta ik weer bij de auto. Met een ietwat gevoelige maag die vrij leeg is, is het ook eigenlijk wel weer mooi geweest. De rest van het park is ook te bezoeken, maar daarvoor zul je altijd omhoog moeten via slingerende wandelpaadjes en dat zit er in mijn huidige staat niet in.

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

En dus rijd ik terug naar het hotel voor een rustige middag. Voordat ik voor het diner het restaurant bezoek, wil ik toch nog even navragen wat er nou precies in dat sap van vanochtend zat. Aan de receptie tref ik de receptioniste en de avondserveerder. Ik leg uit dat ik me een beetje bezwaard voelde toen ik vanochtend het sap liet staan, terwijl de serveerder van het ontbijt er zo trots op was. Dat wordt weggewuifd, er zit inderdaad kraanwater in.
'Maar dat kun je hier prima drinken, hoor, dat doen wij ook,' zegt de serveerder.
In de bergen is dat inderdaad vaak het geval; hier komt het vaak regelrecht uit de bergen en is het meestal onbehandeld. Maar ik gok het er nu toch maar even niet op.
'Als je wilt kan ik het wel voor je maken met mineraalwater?'
Dat klinkt als een goed idee. Dus gaat hij me voor naar het restaurant en trekt een fles met het troebele water open en lengt het aan met water uit een commerciële fles. Ik vraag hem wat er nou eigenlijk precies in zit.
'We nemen blad van bloemen die we plukken en dat laten we een aantal dagen trekken, dan gaat er wat suiker bij voor de smaak en dat lengen we aan met wat water. Ik weet zo niet hoe dat in het Engels heet.'
Ik krijg een glas en zoek aan tafel 'Elderflower' op, omdat ik denk dat dat het is. Dat laat ik aan hem zien.
'Ja, precies, dat is het!'
Mooi, toch weer een mysterie opgelost vandaag.

Dag 50
Na wederom een wat onrustige nacht schuif ik aan voor het ontbijt. De vriendelijke serveerder is er ook weer en ik leg hem uit dat het sap van gisteren prima was, dat het meer aan mij lag en dat wanneer hij het voor me aanlengt met mineraalwater ik het graag nog een keer wil bestellen. Kort erna levert hij alles aan zoals gevraagd. Voor de moeite laat ik een euro achter op mijn tafeltje bij vertrek.

Het is vandaag de laatste volle dag in Montenegro. Ik hoef alleen nog maar terug te rijden naar het vliegveld bij Podgorica en dan zit het erop.

Ik neem bij het uitchecken afscheid van Igor die vraagt of ik iets uit de minibar heb genomen. Nee, natuurlijk niet, de prijzen daarvan zijn altijd lachwekkend. Ik neem dan liever de moeite om naar de supermarkt te gaan, zelfs als het een Voli is.
'Ja, dat doe ik zelf ook,' zegt ze lachend.
Ik meld wel netjes en voor de grap dat ik de televisie in mijn koffer heb gestopt, dan kan ze op de prijslijst achterhalen wat ze me op mijn creditcard aan moet slaan. Ze geeft aan hier nog niet zo lang te werken en dat ze die prijslijst nog niet heeft gezien. Het interieur is voor 250 euro bij Ikea ingeslagen, maar voor een verdwenen kussentje rekenen ze hier 30 euro, aldus diezelfde prijslijst. Ze belooft die lijst eens te bekijken. Kan zij ook lachen.

En dan start ik de auto. Onderweg heb ik nog een Geocache uitgekozen op een strategische plek, waar ik hoop nog een paar laatste foto's van het landschap te kunnen maken. De Geocache wordt snel gevonden, het landschap stelt ter plekke niet teleur; hier is goed te zien hoe de rivier Morača door het landschap meandert. Vanaf Kolašin naar hier voert de weg door een diepe kloof, de rotsen stijgen hier honderden meters boven je op. Hoe verder je richting Podgorica komt, hoe lager de bergen worden uiteraard. Het laatste stuk blijft er dan alleen nog de rivier over die haar weg door de grond heeft gesleten.

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Afbeelding

Hoe dichter bij Podgorica, hoe hoger de temperatuur ook weer wordt, trouwens. In Kolašin was het nog 27 graden, in de hoofdstad tikt de thermometer weer 35 graden aan. Ik overnacht nog één keer in hotel Aria, vlakbij de luchthaven. Hetzelfde hotel als waar de reis in Montenegro begon. Een van de receptionistes herkent me wanneer ik de centrale hal binnen kom lopen en ze opstaat omdat er een klant, ik, aankomt. Ik heb ze de vorige keer al verteld dat ik dan het idee heb dat ik een rechter ben die de rechtbank binnenkomt.
'I remember you!' zegt ze lachend. Ik heb al beweerd terug te zijn gekomen voor het zwembad, dat nog steeds gesloten is.
'Dan moet je dus nóg een keer terugkomen!'

Afbeelding

Het wordt een rustige middag. Ik wandel wel nog even een keer naar het enorme station op tweehonderd meter lopen. Daar moet om iets over half vier een trein naar Bar komen. En er staan zowaar reizigers op het provisorische perron; vijf verzamelen zich er maar liefst. En om iets over half vier komt er ook nog een trein aangereden. Wel vanuit de verkeerde richting; deze rijdt richting Podgorica. Er stappen ook nog twee Amerikaanse toeristen uit die een reizigster op het perron vragen waar het vliegveld is. Een blik op het digitale schema van mijn telefoon laat zien dat dit de trein uit Bar is, die een half uur geleden hier al had moeten stoppen. Achja, de Balkan, he...

Afbeelding

Dag 51
De dag van vertrek, ik heb goed geslapen en in mijn buik valt het allemaal ook wel mee. Na het ontbijt vraag ik nog eens of het goed is dat ik de kamer een uurtje langer in gebruik houd. Dat vinden ze prima. Ook bel ik het autoverhuurbedrijf of ik de auto ook een uur later in mag leveren, ook dat is geen probleem. Dat is heel fijn, want mijn vlucht vertrekt pas om 15.00 uur en 3 uur wachten op het wel erg kleine vliegveld van Podgorica is weinig interessant. En achteraf maar goed ook...

Ik vlieg met Austrian via Wenen naar Amsterdam. En daarbij heb ik een overstap van precies een uur. Austrian verkoopt dat en beweert dat het gemakkelijk kan; een overstap van 25 minuten voldoet al in Wenen, aldus de luchtvaartmaatschappij. Dat gaan we meemaken!

Afbeelding

Ik lever de auto in en krijg voor de verandering een keer te horen dat alles goed is. Dat is ook wel eens fijn, na het slepende debacle met Europcar in Macedonië, die doodleuk 100 euro meer vragen dan er op de daadwerkelijke rekening staat. Maar dat handel ik op een later moment nog wel af.
Bij de incheckbalie gaat ook alles vlot en dan wandel ik nog even naar buiten om de laatste cache van de vakantie te vinden. Die net vorige week gearchiveerd blijkt te zijn, jammer joh.

Een blik op het digitale reisschema leert me dat het vliegtuig vanuit Wenen een uur te laat is vertrokken en dus ook een uur later terug zal gaan. En met een overstap van precies een uur... Maar laat het maar komen; het hoort allemaal bij het avontuur!

Dat geeft mij de tijd om de hele reis eens te recapituleren; het begon met de treinreis naar Venetië, waar het ondanks dat het vroeg in het jaar en seizoen was toch al behoorlijk vol was met toeristen. Vervolgens met de trein naar Ancona, waar het weer wisselvallig was, om met de boot over te varen naar Griekenland. Dat was een hele belevenis. Patras knalde me met kabaal tegemoet, met de bus en trein ging het vervolgens naar Athene. Met het vliegtuig naar Skopje, om van daaruit naar Ohrid en door Albanië te rijden. Vervolgens terug naar Skopje en met het vliegtuig in het holst van de nacht via Belgrado naar Podgorica in Montenegro, om daar ook nog twee weken rond te rijden.

De treinreis naar Ancona via Venetië was een mooi begin van de reis, dwars door de Alpen waren dat de eerste bergen die ik zag. De hoogtepunten van Athene kun je, zoals de Albanese receptionist al meldde, in twee dagen zien. Een korte citytrip van hooguit een weekend is genoeg om in aardig vlot tempo alles te bekijken. Een midweek lijkt me ideaal om het wat rustiger aan te doen. Niet vreemd opkijken van de vele graffiti in de stad -tot aan vrachtwagens aan toe...- en een beetje oppassen met je spullen vanwege eventuele zakkenrollers.

Skopje is te zien in een weekend weg. Alle hoogtepunten liggen bij elkaar aan het centrale plein, maar het plein ziet er uitnodigend en verzorgd uit. Kan ik absoluut aanraden voor een goedkoop tripje. Hier heb ik me geen moment onveilig gevoeld.

De rest van Noord-Macedonië is ook zeker de moeite waard. Het is een vrij goedkoop land waar de voorzieningen heel aardig zijn. Het is wel een arm land en dat zul je ook wel op plekken terugzien, maar juist daarom zijn ze blij met toeristen die geld komen brengen. Er zijn veel zwerfhonden buiten de steden te vinden, daar moet je je gevoel voor afsluiten. En je moet oppassen met Europcar Macedonia, want dat zijn regelrechte oplichters. Maar ook dat is slechts een persoonlijke mening, uiteraard. Nationaal Park Mavrovo is, bij de juiste weersomstandigheden, ook een parel. Flink wandelen in de omgeving en in de bergen kan er uitstekend. Het Meer van Ohrid is ook een absolute aanrader voor een rustige (wandel-)vakantie. Wel dat ene hotel aan het einde van het meer zien te ontwijken als je niet zit te wachten op schreeuwende en zuipende jongeren.

Albanië was voor mij de verrassing van deze reis. Ik had er hoge verwachtingen van en ze hebben me niet teleurgesteld; dit land is een ruwe parel, waar de voorzieningen nog lang niet op orde zijn, maar waar de mensen uiterst vriendelijk zijn, je altijd zullen proberen te helpen en waar enorm veel te zien, doen en beleven valt. Zon, zee, strand, bergen, mooie natuur en stadjes waar veel te zien valt. En dat voor een lage prijs waar je mond van open valt. Ik wens het land heel veel toeristen toe, zodat het er financieel beter aan toe kan gaan, maar ik hoop stilletjes dat het nog een hele tijd een verborgen parel blijft, omdat dat nu net de charme van het land is.

Montenegro was een mooie afsluiter van deze reis. Vooraf wist ik niet dat ik er naar toe zou gaan, dus had ik me ook niet ingelezen in het land, laat staan dat ik er een reisgids van had gekocht. Het prijsniveau is even schrikken wanneer je vanuit Albanië komt ('Dat zijn gewoon Nederlandse prijzen, joh!' hoorde ik de Nederlandse motorrijders eerder deze week nog zeggen), maar ook dit land heeft alles te bieden dat een toerist zoekt. Zon, zee, strand, kleine stadjes met een verhaal en bergen met eindeloos veel natuur. De infrastructuur is hier prima op orde en de mensen zijn vriendelijk. Ook hier hoef je absoluut niet weg te blijven.

Wel nog iets om in je achterhoofd te houden: het is en blijft de Balkan. Dingen gaan hier anders dan bij ons. 'Dat is nou net het idee van op vakantie gaan, anders kun je net zo goed thuisblijven,' aldus de Geocachende Duitser die ik in Podgorica trof. En daar heeft hij gelijk in, maar vooral in het verkeer zul je merken dat dingen anders gaan, wanneer zaken geregeld moeten worden kan dat verrassend gemakkelijk geregeld worden. Of juist enorm moeilijk, want ja, dit is de Balkan. Het is niet iets waar ik de vinger op heb kunnen leggen, het is een bepaald 'gevoel', waardoor dingen anders gaan. Ik weet wel dat het me een heel eind past, maar dat ik ook wel blij ben dat ik terugga naar een wereld waarin ik weet waar ik van op aan kan. Maar voor de afwisseling was het wel een keer leuk.

Afbeelding

Het toestel vertrekt anderhalf uur te laat en zo komen we ook aan in Wenen. Daar worden allerlei aansluitende vluchten omgeroepen, maar niks naar Amsterdam. Reizigers voor vluchten die niet werden omgeroepen kunnen zich melden bij het grondpersoneel. Oftewel: nieuwe vlucht. Die staat al in de app klaar zodra ik internetverbinding maak. Stoel aan het raam, 3 uur te laat aankomen in Amsterdam, niet zeuren. Ik haal een nieuwe, papieren instapkaart bij het service center en schuif aan voor het eten. Voor een schamele 17 euro...

Afbeelding
Podgorica van boven.

Op de een of andere manier ben ik voor de nieuwe vlucht naar Amsterdam ingedeeld in een 'Priority Boarding'-groep, dus ik mag als eerste naar binnen. Ik heb een stoel aangewezen gekregen op deze volle vlucht, helemaal achterin. De stewardess staat alles goedkeurend te bekijken en ik vraag haar of ze naar Amsterdam gaat en dan met de ochtendvlucht terug. Er ontstaat een praatje waarin ze me vraagt waar ik precies in Nederland woon. Wanneer ik Zwolle zeg, gaat ze over op het Nederlands:
'Ik spreek een beetje Nederlands, ik heb er vijf jaar gewoond.'
Inclusief een aardig Duits accent, maar lang niet zo duidelijk als dat van bijvoorbeeld schaatsster Annie Friesinger. Haar Nederlands is hartstikke goed en ze legt me uit dat het voor zendelingswerk was, waardoor ze de taal goed heeft leren kennen.
'Maar ik spreek het te weinig om het te blijven oefenen. In het vliegtuig is er vaak de tijd niet voor, want dat heb ik wel even nodig om om te schakelen.'
Daarna switcht ze terug naar het Duits, waarvan ze mij vraagt hoe ik dat zo goed onder de knie heb kunnen krijgen. Acht jaar school heeft zijn uitwerking wel gehad.

De vlucht landt ruim voor op schema, op Schiphol haal ik de trein van 23.05 uur naar Groningen. In Zwolle staan mijn ouders me op te wachten; door de drie uur vertraging haal ik de laatste trein naar huis precies niet. Maar dat past wel binnen de hele reis:

Afbeelding

Het hoort allemaal bij het avontuur!
Gebruikersavatar
AppleMoose
Berichten: 6027
Lid geworden op: wo 12 mar 2008, 22:21
Locatie: Skogen

Re: Mikos op Reis: Avontuur in de Balkan (deel 4)

Bericht door AppleMoose »

Prima vermaakt met dit reisverslag :pos:
Vraag niet naar de weg, want iedereen is de weg kwijt.
Gebruikersavatar
Daniel
OVNL-bestuurslid
Berichten: 39114
Lid geworden op: zo 09 mar 2008, 16:29
Locatie: Amersfoort
Contacteer:

Re: Mikos op Reis: Avontuur in de Balkan (deel 4)

Bericht door Daniel »

Prachtig verslag wederom :pos:
Schapekop in de Keistad
Dagelijks Amersfoort - Veenendaal-De Klomp en weer terug...

Mijn foto's: https://www.flickr.com/dbleumink/
VIRM
Berichten: 7568
Lid geworden op: zo 02 mei 2010, 14:02

Re: Mikos op Reis: Avontuur in de Balkan (deel 4)

Bericht door VIRM »

Leuk verslag om te lezen! :)
Beul van de blindegeleidelijn
Etienne
Donateur
Berichten: 7907
Lid geworden op: vr 26 dec 2008, 14:01
Locatie: Gouda
Contacteer:

Re: Mikos op Reis: Avontuur in de Balkan (deel 4)

Bericht door Etienne »

Wat een reis is het geweest 8-)
Elke dag van Gouda naar Spijkenisse v.v.
In het weekend vaak ergens in Nederland aan het wandelen.
erka
Berichten: 111
Lid geworden op: ma 11 apr 2016, 21:13
Locatie: Groningen

Re: Mikos op Reis: Avontuur in de Balkan (deel 4)

Bericht door erka »

Superleuke verslagen om te lezen!
En een bevestiging dat het niks voor mij is, de Balkan :D
umbusko
Donateur
Berichten: 5284
Lid geworden op: zo 28 okt 2018, 16:45
Locatie: Maastricht/Berlin

Re: Mikos op Reis: Avontuur in de Balkan (deel 4)

Bericht door umbusko »

Een prachtige afsluiter Mikos, ik heb erg genoten van je verslagen en een heleboel geleerd! :D Uit dit verslag bekroop me wel een beetje het gevoel dat je al lang onderweg was en dat het wel tijd was om naar huis te gaan, maar desondanks heb je nog best veel van Montenegro gezien. Ik vind het overigens wel prachtig dat je op al die stations de trein op een half uur gemist hebt, en dat je dan op dat laatste perron bij het vliegveld de trein alleen gehaald hebt omdat hij een half uur te laat was. :mrgreen:
waldo79
Berichten: 7602
Lid geworden op: do 13 mar 2008, 14:00
Locatie: 's-Hertogenbosch

Re: Mikos op Reis: Avontuur in de Balkan (deel 4)

Bericht door waldo79 »

Herkenbaar verhaal over Montenegro waar ik op dit moment ben :mrgreen:
Gebruikersavatar
Mikos
Berichten: 5808
Lid geworden op: wo 26 mar 2008, 19:04
Contacteer:

Re: Mikos op Reis: Avontuur in de Balkan (deel 4)

Bericht door Mikos »

Dank voor uw reacties!
umbusko schreef: zo 03 jul 2022, 01:01 Uit dit verslag bekroop me wel een beetje het gevoel dat je al lang onderweg was en dat het wel tijd was om naar huis te gaan
Het klinkt misschien wat cliché, maar ik word oud. Zes jaar geleden reisde ik door Australië voor acht weken en dat was totaal geen probleem. Rugzak om en gaan! Maar nu kan ik echt aan mezelf merken dat het me op een bepaald moment op breekt als er niet genoeg rust tussen zit. Voor toekomstige reizen zal ik de planning dan ook wat rustiger in moeten delen, alhoewel ik dat ergens zonde van de tijd vind. Maar als het lijf en de geest niet meer willen, dan zal ik ergens wel moeten. Desondanks heb ik volop genoten van Montenegro!
umbusko schreef: zo 03 jul 2022, 01:01 Ik vind het overigens wel prachtig dat je op al die stations de trein op een half uur gemist hebt, en dat je dan op dat laatste perron bij het vliegveld de trein alleen gehaald hebt omdat hij een half uur te laat was. :mrgreen:
Je moet toch érgens een talent voor hebben, niet? :mrgreen:
erka schreef: vr 01 jul 2022, 12:48 En een bevestiging dat het niks voor mij is, de Balkan :D
Vanwege de ongeregelde geregeldheden of om een andere reden? Wat dat betreft moet je je er wel op instellen dat het allemaal net even wat anders kan gaan dan hier. Maar laat dat je vooral niet weerhouden, het hoort allemaal bij het avontuur! ;)
waldo79
Berichten: 7602
Lid geworden op: do 13 mar 2008, 14:00
Locatie: 's-Hertogenbosch

Re: Mikos op Reis: Avontuur in de Balkan (deel 4)

Bericht door waldo79 »

11 dagen Montenegro en zuidelijk Dalmatië ben ik net van terug, eigenlijk liep alles best soepeltjes :)
Gebruikersavatar
ODRAIL
Berichten: 15329
Lid geworden op: do 13 mar 2008, 22:06

Re: Mikos op Reis: Avontuur in de Balkan (deel 4)

Bericht door ODRAIL »

Samen met de andere drie delen een heel erg mooi verslag :pos: ;) .
ZO6176
Donateur
Berichten: 6000
Lid geworden op: wo 02 dec 2015, 20:20
Locatie: Eindhoven

Re: Mikos op Reis: Avontuur in de Balkan (deel 4)

Bericht door ZO6176 »

Een mooie afsluiter.
Je schreef over dat 2 euro munten niet geaccepteerd werden. Wat je waarschijnlijk niet weet is dat er veel vervalsingen zijn van die munten. In Nederland zie je als geld voornamelijk biljetten van 20 en 50 euro maar ook munten van 2 euro. Toen ik nog bij Lidl werkte kwam ik ze regelmatig tegen in mijn lade. Haast niemand die het herkent. Voornamelijk de Duitse, Finse en Belgische worden vervalst. De adelaar heeft stompe punten. Een slecht randschrift en de ring sluit erg slecht aan op het binnenstuk. De vervalsingen worden voornamelijk in Roemenië en Macedonië geproduceerd. Dat zal dan ook verklaren dat ze die daar niet accepteren. Nu zul je je afvragen of het loont om die munten te vervalsen. Het antwoord luidt eigenlijk ja. Vaak wordt dan voor 20000 euro aan 2 euro-munten aangeboden. Dat kost je dan 10000 euro. De meeste mensen zullen de vervalsingen niet herkennen maar komen er achter wanneer ze die in een automaat of zo werken.
Een ander soort vervalsing van 2 euro munten komt uit China en Japan. In Duitsland worden beschadigde 2 euro munten uit elkaar gehaald. Echter bleek dat de ringen en binnenstukken door 2 verschillende bedrijven zouden worden vernietigd die toch banden met elkaar hadden. 1 was in China, de andere in Japan. Daar werden de munten weer in elkaar gezet. Destijds zijn een aantal Lufthansa -stewardessen die ze weer meenamen naar Duitsland.
Plaats reactie

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 27 gasten