Het Grote Amsterdamse Metro- en Tramwensentopic

[IC140]

Laat ik dan maar beginnen met een begrip waarvan ik hoop dat het helpt om de discussie iets meer diepgang te geven en ook om de gemoederen wat te bedaren.

Voor OV-systemen kennen we het begrip 'gegeneraliseerde reistijd' wat een uitstekende maat is om de kwaliteit van een verbinding weer te geven.

Dit is opgebouwd uit een aantal bestanddelen waar je een weging aan toe kunt kennen:

(Verborgen) Wachttijd:
De gemiddelde verborgen wachttijd is de tijd dat je voor vertrek moet wachten, maar ook de verborgen wachttijd bij een lage frequentie: als je om 9:00 moet beginnen, maar je alleen om 9:05 of 8:35 kunt aankomen krijg je 25 minuten verborgen wachttijd). De gemiddelde verborgen wachttijd is in principe de helft van de cadans.

Reistijd in het voertuig: spreekt voor zich.

Overstaptijd: daadwerkelijke overstaptijd

Overstapweerstand. Een penalty toegewezen aan een overstap omdat een overstap negatief wordt beoordeeld. De waarde van deze weerstand verschilt per persoon, reismotief, frequentie van de overstap etc.

De combinatie van deze elementen met hun wegingsfactor zijn een maat voor de kwaliteit van een verbinding. Een voorbeeld:

Als je kunt kiezen tussen een directe kwartierdienst of een 8x per uur verbinding met overstap, met dezelfde daadwerkelijke reistijd gaat de gemiddelde (verborgen) wachttijd van 7,5 minuut naar 3,75 minuut. Dat betekent dus dat met een overstapweerstand van minder dan 3,75 minuut de verbinding met hoge frequentie en overstap te verkiezen is, terwijl met een hogere overstapweerstand juist de directe verbinding is te verkiezen.

[pedaalemmerzak]

Ah, mogen we hier los? :D

Ik heb verschillende varianten voor het A dam metronetwerk, allen vanaf het moment dat de amstelveenlijn vertramd is en de NZ lijn geopend.

0-Variant 'rechtstreeks'
Deze variant gaat uit van geen enkele infrastructurele aanpassing aan het bestaande netwerk, en van zoveel mogelijk rechtstreekse verbindingen ten koste van capaciteit op individuele lijnen.
50: Isolatorweg - Zuid - Spaklerweg 8x per uur
51: Isolatorweg - Zuid - vd Madeweg - Gein 4x per uur
52: Noord - CS - Zuid 16x per uur
53: CS - vd Madeweg - Gaasperplas 8x per uur
54: CS - vd Madeweg - Gein 12x per uur
55: Isolatorweg - Zuid - vd Madeweg - Gaasperplas 4x per uur
(frequenties: westringlijn 16x per uur, nz tunnel 16x per uur, oosttunnel 20x per uur, gaasperplaslijn 12x per uur, geinlijn 16x per uur)

0-Variant 'overstappen'
Deze variant gaat uit van zo veel mogelijk overstappen, want overstappen is leuk vinden veel mensen op dit forum :D Het voordeel is dat er per lijn maar 1 metro rijdt behalve op het traject zuid - overamstel.
50: Isolatorweg - Zuid - Spaklerweg - CS 16x per uur
52: Noord - CS - Zuid 16x per uur
53: Spaklerweg - vd Madeweg - Gaasperplas 8x per uur
54: Zuid - vd Madeweg - Gein 16x per uur
(frequenties: westringlijn 16x per uur, nz tunnel 16x per uur, oosttunnel 16x per uur, gaasperplaslijn 8x per uur, geinlijn 16x per uur)

Amstel Variant 'rechtstreeks'
Bij deze variant is er een kopspoor voor de metro aangelegd bij Amstelstation. Hierdoor ontstaat een rechtstreekse verbinding van alle stations in het netwerk (behalve de nz lijn) naar Amstelstation.
50: Isolatorweg - Zuid - Spaklerweg - Amstelstation 8x per uur
51: Isolatorweg - Zuid - vd Madeweg - Gein 4x per uur
52: Noord - CS - Zuid 16x per uur
53: CS - vd Madeweg - Gaasperplas 8x per uur
54: CS - vd Madeweg - Gein 12x per uur
55: Isolatorweg - Zuid - vd Madeweg - Gaasperplas 4x per uur
(frequenties: westringlijn 16x per uur, nz tunnel 16x per uur, oosttunnel 20x per uur, gaasperplaslijn 12x per uur, geinlijn 16x per uur)

Amstel Variant 'overstappen'
Bij deze variant weinig verschil, behalve dat lijn 53 iets minder nutteloos van niks naar nergens loopt aangezien je in ieder geval tot aan Amstel geraakt.
50: Isolatorweg - Zuid - Spaklerweg - Amstelstation - CS 16x per uur
52: Noord - CS - Zuid 16x per uur
53: Amstelstation - Spaklerweg - vd Madeweg - Gaasperplas 8x per uur
54: Zuid - vd Madeweg - Gein 16x per uur
(frequenties: westringlijn 16x per uur, nz tunnel 16x per uur, oosttunnel 16x per uur, gaasperplaslijn 8x per uur, geinlijn 16x per uur)

Ringlijnvariant 1
Bij deze variant wordt er een metrolijn aangelegd tussen isolatorweg en CS, die aansluiting biedt op de Oosttunnel, alsmede de kopsporen bij Amstelstation. Alle lijnen takken aan op de ringlijn.
50: Ringlijn isolatorweg - CS - Amstelstation - Spaklerweg - Zuid - Isolatorweg 16x per uur (50a met de klok mee, 50b tegen de klok in)
51: Zuid - vd Madeweg - Gein 8x per uur
52: Noord - CS - Zuid 16x per uur
53: (CS) - Amstelstation - Spaklerweg - vd Madeweg - Gaasperplas 8x per uur (sommige ritten rijden in de spits door naar CS)
54: (CS) - Amstelstation - Spaklerweg - vd Madeweg - Gein 8x per uur (sommige ritten rijden in de spits door naar CS)

Ringlijnvariant 2
Deze variant is met lussen in verschillende richtingen. Zo kun je van vrijwel elk punt naar een ander punt komen zonder overstap. Lijnen a met de klok mee, lijnen b tegen de klok in. Indien de optionele lijn 51 niet wordt ingezet vervalt wel de verbinding zuid - amstel.
52: Noord - CS - Zuid
53a: Gaasperplas > vd Madeweg > Zuid > Isolatorweg > CS > Amstelstation > Spaklerweg > vd Madeweg > Gaasperplas (8x per uur)
53b: Gaasperplas > vd Madeweg > Spaklerweg > Amstelstation > CS > Isolatorweg > Zuid > vd Madeweg > Gaasperplas (8x per uur)
54a: Gein > vd Madeweg > Zuid > Isolatorweg > CS > Amstelstation > Spaklerweg > vd Madeweg > Gein (8x per uur)
54b: Gein > vd Madeweg > Spaklerweg > Amstelstation > CS > Isolatorweg > Zuid > vd Madeweg > Gein (8x per uur)
(eventueel lijn 51: CS - amstelstation - spaklerweg - zuid 4 per uur)

[pedaalemmerzak]

Er kunnen natuurlijk nog veel meer varianten worden toegevoegd bv een Westlijn waarbij er een nieuwe metro CS - Lelylaan - Badhoevedorp wordt aangelegd. Of een amstelveenlijn die wél een metro is en aansluit op de nz lijn. Of een schiphollijn waar ook al plannen voor zijn geweest. Dan is de sky uiteraard de limit. Ik vind de schiphollijn niet echt nodig want er gaat al een trein en een hoogwaardige HOV bus, die zou kunnen worden vervangen door een tramlijn op een deel van het traject (al is een tram over de A9 een beetje gek, haha).

[Meltrain]

0-Variant 'overstappen'
Deze variant gaat uit van zo veel mogelijk overstappen, want overstappen is leuk vinden veel mensen op dit forum :D

Dus maak je de meest nutteloze verbinding rechtstreeks in een hoge frequentie en geef je de meestgevraagde verbinding twee overstappen. :')
(En er rijden nog steeds maar 8 metro's per uur tussen Spaklerweg en Van der Madeweg.)

[pedaalemmerzak]

Je kunt ook gein - cs rechtstreeks doen en gaasperplas - zuid rechtstreeks, dus omgekeerd aan wat ik zei. Maakt in dit plan niet superveel uit.

[Ardan]

(tekst)

Tel je wachttijd dan ook x1,5, omdat wachttijd vaak als de helft langer dan de werkelijke tijd wordt ervaren?

[IC140]

De weging mag je zelf kiezen en 1,5 voor overstaptijd is veelgebruikt. In het Amsterdamse voorbeeld met gesynchroniseerde overstappen a la Van der Madeweg maakt dat echter niet zo veel uit.

[Alargule]

Interessante thematiek, die rekentijden. Bij een relatief hoogfrequent systeem als een metronet, waar reizigers in vrij continue stromen op het station aankomen, zou je ook met gemiddelde wachttijden kunnen rekenen. Bij een frequentie van 6 minuten resulteert dat in een gemiddelde van 3 minuten: de ene reiziger loopt het perron op als de trein net wegrijdt, t/m de ander die meteen kan instappen.

[pedaalemmerzak]

Interessante thematiek, die rekentijden. Bij een relatief hoogfrequent systeem als een metronet, waar reizigers in vrij continue stromen op het station aankomen, zou je ook met gemiddelde wachttijden kunnen rekenen. Bij een frequentie van 6 minuten resulteert dat in een gemiddelde van 3 minuten: de ene reiziger loopt het perron op als de trein net wegrijdt, t/m de ander die meteen kan instappen.

Mwah, ik werkte een tijdje vlak bij een metrostation en ik zocht toch wel echt de metro uit die ik wilde halen, ik ging niet zomaar naar de halte toelopen en dan 8 minuten wachten. Ik rookte toen ook nog niet nu ik daar weer mee begonnen ben zou ik er misschien wel gewoon heen lopen en als de metro net weg was even een peukie doen. Verschilt per reiziger dus of ze er gewoon heen lopen of wel de juiste metro uitkienen die ze kunnen halen.

Toen ik iets verder weg van een metrohalte werkte liep ik er gewoon heen, maar dat was wibautstraat en daar komen v eel meer metro's natuurlijk.


De grens van of je gewoon naar OV toe loopt of dat je de vertrektijd eerst uitzoekt ligt ongeveer bij 10 minuten voor de meeste mensen denk ik, en voor sommigen zoals ik bij de 5 minuten (vind 10 min. wachten al irritant).

[Ardan]

Ik ga er meestal ook gewoon op de bonnefooi naartoe, maar als ik naar een treinstation moet reizen om een trein te halen ga ik wel rekenen hoe laat ik uiterlijk op het metrostation moet zijn. Stel ik moet om 22:34 op Duivendrecht zijn vanaf Weesperplein, dan ga ik achteruit tellen: uiterlijk twee treinen voor tijd daar (dus 10 minuten), twee minuten per station, wat marge, dus uiterlijk 22:14 op Weesperplein zijn.

[IC140]

Interessante thematiek, die rekentijden. Bij een relatief hoogfrequent systeem als een metronet, waar reizigers in vrij continue stromen op het station aankomen, zou je ook met gemiddelde wachttijden kunnen rekenen. Bij een frequentie van 6 minuten resulteert dat in een gemiddelde van 3 minuten: de ene reiziger loopt het perron op als de trein net wegrijdt, t/m de ander die meteen kan instappen.

Dat komt uiteindelijk op hetzelfde neer. De helft van de cadans waar ik het over had is ook de gemiddelde wachttijd als je er vanuit gaat dat iedereen constant aangevoerd wordt.

Met een illustratief voorbeeld er bij:

Als je om 17:00 klaar bent met werken kun je blind naar het perron lopen en dan wacht je 'de gemiddelde wachttijd' op een metro, of je plant je reis en gaat 'de gemiddelde wachttijd' uit je neus zitten eten achter je bureau. In het eerste geval is het wachttijd en het tweede geval verborgen wachttijd, maar het is allebei even lang.

[pedaalemmerzak]

Het is vooral als je om X uur ergens moet zijn, die virtuele wachttijd. Op de terugweg maakt het in mijn beleving iig minder uit. 5 minuten later thuis vind ik geen punt, 5 minuten te laat op het werk kán echter vaak niet (tenzij flexibele werktijd) en dan kan het dus gebeuren dat je wel 20 minuten virtuele wachttijd hebt omdat je een trein eerder moet nemen. Behalve als het meer dan een kwartier wordt, maar van zulke lage frequenties is bij de metro toch geen sprake.

[trolly]

Als je om 17:00 klaar bent met werken kun je blind naar het perron lopen en dan wacht je 'de gemiddelde wachttijd' op een metro, of je plant je reis en gaat 'de gemiddelde wachttijd' uit je neus zitten eten achter je bureau. In het eerste geval is het wachttijd en het tweede geval verborgen wachttijd, maar het is allebei even lang.

Die laatste opmerking is uiteraard een waarheid als een koe. Toch is de perceptie van die wachttijden wel heel verschillend, daar deze sterk gerelateerd is aan variabelen als temperatuur, neerslag, windsnelheid, daglicht, WIFI, zitgelegenheid, sanitaire voorzieningen, conversatieniveau en verkrijgbaarheid van consumpties. Ik merk op dat ik geneigd ben de neus daarbij als laatste toevluchtsoord te beschouwen.

[JWM]

Het is ook vooral een hulpmiddel om verschillende mogelijkheden tegen elkaar af te kunnen wegen. Elke reiziger ervaart een reis natuurlijk weer op z'n eigen manier.

[IC140]

En daar is precies de wegingsfactor die je toe kunt kennen voor. Net zoals een deel van de reizen een vaste aankomsttijd heeft (met dus verborgen wachttijd bij aankomst), een deel een vaste vertrektijd (met verborgen wachttijd bij vertrek), maar er zijn ook reizen die dat veel minder hebben. Ik mag bijvoorbeeld zelf bepalen hoe laat ik begin en eindig, dus kies ik voor woon-werkverkeer altijd de comfortabelste route die ongeveer aansluit op mijn agenda. Tot voor kort in mijn geval vaak de ICE van Amsterdam naar Utrecht, doordat hij net een paar minuten sneller is.

[trolly]

Het is ook vooral een hulpmiddel om verschillende mogelijkheden tegen elkaar af te kunnen wegen. Elke reiziger ervaart een reis natuurlijk weer op z'n eigen manier.

Dat mag helder zijn. Mijn gedachte is dat je in een rekenmodel dat poogt de reiskwaliteitservaring te quantificeren de 'perronwachttijd' en de verborgen wachttijd niet op één hoop zou moeten gooien, omdat die laatste meer comfort biedt en door de reiziger ook als minder storend wordt ervaren.
Maar waarschijnlijk is dat niet heel relevant in het geheel, als ik de toelichting van IC140 lees.

[Meltrain]

0-Variant 'overstappen'
Deze variant gaat uit van zo veel mogelijk overstappen, want overstappen is leuk vinden veel mensen op dit forum :D

Dus maak je de meest nutteloze verbinding rechtstreeks in een hoge frequentie en geef je de meestgevraagde verbinding twee overstappen. :')
(En er rijden nog steeds maar 8 metro's per uur tussen Spaklerweg en Van der Madeweg.)

Je kunt ook gein - cs rechtstreeks doen en gaasperplas - zuid rechtstreeks, dus omgekeerd aan wat ik zei. Maakt in dit plan niet superveel uit.

Nee, dat is niet omgekeerd aan wat je zei.
In jouw plan hadden Gaasperlas en Gein allebei geen rechtstreekse verbinding met CS.
(Bovendien kreeg het traject Overamstel - Zuid maar liefst 32 metro's per uur te verwerken. )

[pedaalemmerzak]

Ik vind het overstap plan dan ook duidelijk niet één van de betere opties, ik dacht dat dat al duidelijk was.

[Meltrain]

Stel het dan ook niet voor. :')

[pedaalemmerzak]

Dat gebeurt in officiele plannen voor zowel wegen als OV verbindingen ook. Er worden allerlei belachelijke oplossingen aangredragen waardoor de oplossing die ze toch al wilden uiteraard als het beste uit de bus komt.

Kijk maar eens naar de plannen voor de verdubbeling van de N62. Helaas heb ik even geen link. Maar er stonden allerlei belachelijke opties in zodat degene die ze al wilden al vast stond. Van een OV verbinding heb ik momenteel even geen voorbeeld paraat.

[trolly]

Dat gebeurt in officiele plannen voor zowel wegen als OV verbindingen ook. Er worden allerlei belachelijke oplossingen aangredragen waardoor de oplossing die ze toch al wilden uiteraard als het beste uit de bus komt.

Zelfs als dat zo is, dan ben je toch niet verplicht je aan dat abjecte systeem te conformeren?

[Vinny]

Ik moet helaas daar Pedaalemmerzak wel gelijk in geven, soms lees je in officiële stukken iets waarvan je eigenlijk hoopt dat het is opgesteld door een internettrol, of een ironisch stukje voor de Speld. Blijkt het nog officieel beleid te zijn ook. Klassiek voorbeeld: Amstelveenlijn dossier. Als klucht is het grappig, als politiek vraagstuk vind ik het erg bedroevend.

[pedaalemmerzak]

Dat gebeurt in officiele plannen voor zowel wegen als OV verbindingen ook. Er worden allerlei belachelijke oplossingen aangredragen waardoor de oplossing die ze toch al wilden uiteraard als het beste uit de bus komt.

Zelfs als dat zo is, dan ben je toch niet verplicht je aan dat abjecte systeem te conformeren?

De reden dat ik er een systeem 'overstappen' bij zette was ook omdat veel mensen op dit forum blijkbaar heel erg van overstappen houden getuige de andere draad en om hen dus tegemoet te komen.

In feite gaat het metronetwerk er tov de huidige situatie sowieso alleen maar op achteruit. Alleen de directe omwonenden van de NZ lijn hebben er profijt van, en dan met name de bewoners van Noord. Dit is voornamelijk te wijten aan het afkoppelen van de amstelveenlijn en het systeem waarbij je voor bijna alle relaties moet gaan overstappen wat nu nog rechtstreeks is.

[Alargule]

Het is inderdaad een keuze geweest tussen de 51 of de 53: welke gaat niet meer de Oostbuis in? Men heeft gemeend dat er meer vervoersvraag en potentieel zit in het laten doorrijden van de 51 dan de 53. Ook zal politiek wisselgeld voor het inkorten van de AVL wel hebben meegespeeld, en de praktische beperking van keren bij Spaklerweg.

[IC140]

Toch vind ik het voor de BV Amsterdam een twijfelachtige stap. In (groot) Amsterdam is groot tekort aan goed bereikbare ontwikkelingslocaties voor o.a. woningbouw. De Gaasperplaslijn heeft veel potentieel voor ontwikkeling (denk aan Holland Park) en kan een grote bijdrage leveren, maar dan moet het niet van het metronet worden afgeknipt.