In Zweden en Finland vliegt vliegtuigmaatschappij PopulAir rond met Fokker 50s. Deze vliegtuigen uit de jaren 80 waren vroeger overal te vinden, maar tegenwoordig zijn ze uiterst zeldzaam geworden en zijn ze alleen nog bij deze maatschappij te vinden in Europa. Ik had er nog nooit mee gevlogen en tickets bleken redelijk betaalbaar. Forumgenoot Jelle was ook wel geïnteresseerd, dus het was tijd om eens te kijken welke vliegroute het makkelijkst zou zijn om in een lang weekend te proppen: Ik moest gewoon werken op maandagochtend en PopulAir vliegt niet op zaterdag, dus de vlucht moest wel op vrijdagavond of zondagochtend plaats vinden. Ook moest het geheel allemaal niet te duur zijn.
Zodoende: De voorwaarden zijn gesteld, tijd om een plannetje in elkaar te flanzen dus. De vluchten binnen Zweden vielen al snel af omdat deze allemaal naar enorme uithoeken gingen vanaf waar je eigenlijk niet terug kan, maar er is één route die wel handig uitkwam: De route vanaf Stockholm/Turku naar Mariehamn, op de archipel Åland. Deze eilandengroep ligt weliswaar in Finland, maar er wordt alleen maar Zweeds gesproken en de mensen hebben niet heel veel met Finland. Vandaar ook dat PopulAir hiernaartoe vliegt lijkt mij. Of we hier nou vanaf Stockholm of Turku naartoe vliegen maakt verder niet heel veel uit, dus we gaan via Finland. Kan ik weer mijn dropvoorraad aanvullen.
De uiteindelijke route is hier te vinden.
Om in Finland te komen voor een redelijke prijs, moeten we eerst een heel stuk naar het zuiden. De Intercity Brussel via Breda is veel te duur, dus reis ik via Roosendaal naar Brussel, met een overstap in Antwerpen. Mijn IC-trein naar Vilvoorde wordt getrokken door deze HLE27 met M5-rijtuigen. Ik dacht dat deze locomotieven al uit dienst hadden moeten zijn, dus ik was verbaasd om dit oude beestje tegen te komen. Volgens mij rijden ze nog altijd rond, dus heel veel haast lijkt er niet achter te zitten bij de Belgen.
In Vilvoorde stap ik over op de S-trein naar Brussel-Luxemburg. Deze rijdt met een Minion, wat zowaar mijn eerste rit is in dit treintype. Ze hebben geen airco, maar wel lekker grote ramen die open kunnen.
Vanaf Brussel-Luxemburg reis ik naar Ottignies, waar ik de IC-trein neem naar Charleroi Central. Dit station is de afgelopen jaren een flinke bouwput geweest, maar het voorplein is een stuk netter geworden nu. Wel is het een enorme stenen vlakte, ik hoop dat daar nog wat mee gedaan wordt. Ook zijn sommige trams inmiddels overgeschilderd naar de nieuwe livrei van de TEC.
De trams rijden dwars over het voorplein heen, maar de daadwerkelijke halte zit nu een beetje weggestopt aan de zijkant.
Op dit station kom ik mijn reisgenoot tegen: Jelle komt vanuit een hele andere hoek van Nederland dan ik, en is ook met een compleet andere route naar Charleroi gereisd. Samen reizen had gezelliger geweest, maar ik moest het stukje spoor tussen Fleurus en Charleroi-Central nog. Prioriteiten...
Deze joekel van een VanHool brengt ons naar Ransart: Een voorstadje van Charleroi vlak naast het vliegveld. Er rijden ook bussen van de TEC direct naar de terminal, maar deze kosten 6 euro per rit, terwijl deze rit ons maar 3 euro kost. Drie euro besparen door een wandelingetje van 20 minuten te maken, het kan erger.
En daar is dan onze kist die ons naar Helsinki zal brengen: Een Boeing 737 van Ryanair.
De vlucht naar Helsinki is ruim drie uur, maar gelukkig is het op de meeste plekken waar we overheen vliegen onbewolkt zodat ik niet alleen maar naar wolken zit te staren de hele vlucht. Boven het zuiden van Finland beginnen we weer te dalen, wat een mooi uitzicht geeft op het landschap. Het is begin mei, maar het ziet er hier nog vrij winters uit, alleen de sneeuw ontbreekt nog. Toch is het totaal niet koud buiten.
Het vliegveld van Helsinki is aangesloten op het voorstadtreinennet van de stad. Op zich gebeurt hier weinig bijzonders, maar het valt meteen op hoe ontzettend diep dit station ligt onder de terminal. Het is lastig op de foto te krijgen.
De voorstadstreinen van Helsinki rijden met deze Sm5 van nationale vervoerder VR. Gewoon Stadler Flirts dus, hoewel ze door het breedspoor in Finland wel veel ruimer zijn van binnen: Ondanks de 2+3 stoelindeling voelen ze niet krap aan, hoewel dat anders zal zijn als elke stoel bezet is.
Onze vlucht had wat vertraging, en in Finland is het een uur later dan in Nederland. Zo is het al bijna 22 uur wanneer we in de metro richting onze slaapplaats stappen.
De volgende dag zijn we alweer vroeg op pad: Om 07:15 nemen we de metro terug naar het centrale station van Helsinki. Ruim op tijd voor onze trein van 08:01, maar zo kunnen we nog wat ontbijt scoren. Op het station staat dit oude beestje klaar.
Wij reizen echter met de Pendolino. Dit was de snelste trein van Finland, maar door problemen tijdens winterse omstandigheden is het tilt-systeem van deze trein uitgezet, en is de dienstregeling van deze treinen zo gemaakt dat de rijtijden ook door reguliere IC-treinstammen gehaald kunnen worden.
Het landschap onderweg is niet heel spannend, hoewel juist het gebrek aan dingen onderweg weer opvallend is. Finland is erg leeg, en dan zijn we hier nog in het relatief druk bevolkte zuiden.
De Pendolino brengt ons naar station Toijala, waar we een overstap hebben op de IC-trein die vanuit Tampere naar Turku rijdt. Die rijdt drie van deze gigantische dubbeldeksrijtuigen.
Station Turku is een grote bouwput wanneer we er aankomen, waardoor we nog een fiks eind moeten lopen vanaf het perron naar het stationsplein. Daar blijkt nog een hoopje sneeuw te liggen, dat had ik niet verwacht in begin mei.
Het station van Turku zelf is verder weinig inspirerend: Een grote bakstenen doos.
Het centrum van Turku doet me een beetje denken aan Noord-Amerikaanse steden: Houten gebouwtjes omringd door stenen flats. Het vormt geen heel samenhangeld geheel, en sommige straten zouden van mij wat meer groen moeten krijgen. Toch is het interessant om in rond te lopen.
Ook de lange rechtstanden van de straten valt op, wat dit soort doorkijkjes geeft.
De brede rechte straten hebben een voordeel: Je kan de volledige stadsdienst uitvoeren met 15-meterbussen zonder continu lantaarnpalen om te maaien. Lokale vervoerder Föli heeft daarom bijna alleen maar lange joekels rondrijden van allerlei merken. Er rijden veel Volvo’s rond, maar ook allerlei BYD-bussen. Als het maar een dubbele achteras heeft vinden ze alles best lijkt het.
We hebben de hele middag in Turku, dus we lopen wat rond door het centrum zonder enig doel. Eigenlijk klik ik vooral wat dingetjes op mijn telefoon aan die er wel grappig uitzien, waar we dan heenlopen. Prima vermaak, en ik heb niet het idee dat ik iets gemist heb. Zo komen we ook in wat smalle straatjes terecht.
Tijd voor lunch, we waren al vroeg op en hebben niet veel gegeten. We halen wat bij de keten Hesburger. Een soort McDonald’s qua menu en prijzen, maar dan net anders.
Met onze magen gevuld lopen we weer door, ditmaal iets meer richting de haven.
Het is mooi weer, dus het is druk op straat. We zijn volgens mij niet de enigen die doelloos rondlopen, want sommige mensen ben ik wel 3 keer tegengekomen binnen een uur.
In Turku vaart ook een waterbus door het kanaal. Deze hebben we helaas niet kunnen gebruiken, maar een bootje dat gebruikt wordt voor deze dienst kwamen we wel tegen:
Wel hebben we dit oude pontje gebruikt: De Föri is een voet- en fietsveer dat continu mensen overzet over het kanaal en dit al sinds 1904 doet.
Ook heeft Turku een Funikulaari. Fins is een lastige taal, maar dat woord moet de meeste mensen hier wel lukken om te vertalen. Net zoals veel recent gebouwde funiculaires is het meer een soort grote lift ipv een echt treintje.
Na een tijdje hebben we echt alles in de stad wel gezien, dus gaan we veel te vroeg naar het vliegveld zodat onze voeten even rusten. Daar staat deze ATR72 van SAS, welke net uit Stockholm is aangekomen en kort na het nemen van deze foto weer zal vertrekken
Ook staat er deze oude Caravelle geparkeerd als onderdeel van een klein museumpje, welke alleen lijkt te bestaan uit dit ene vliegtuig en een paar losse onderdelen.
Het vliegveld van Turku is een rare plek om te zijn: Nadat de mensen bij de Caravelle zijn vertrokken is er helemaal niemand meer te bekennen, en het is muisstil. Niet iets wat je verwacht bij vliegvelden. Wel staat de Fokker 50 waarvoor we naar Finland zijn gekomen al klaar. Het is een oudje: Deze SE-LIO is gebouwd bij Fokker eind jaren 80, en in dienst gekomen bij Philippine Airlines, waar deze in 1999 is vertrokken om de komende 25 jaar in Zweden ingezet te worden op regionale vluchten bij verschillende airlines. 2 maanden voor ons bezoek is hij omgeschilderd van Amapola.nu naar PopulAir livrei, omdat het bedrijf van naam is veranderd. Wat een mooi ding.
Onze vlucht van 16:15 is de derde en laatste vlucht van de dag. Naast de 2 vluchten op het scherm ging er nog een hele vroege vlucht naar Riga, en dat is het hier wel zo’n beetje qua activiteiten.
De vlucht van Turku naar Mariehamn is slechts 19 minuutjes, dus we maken amper hoogte. Daardoor hebben we een mooi uitzicht op de archipel in het zuidwesten van Finland, die meer dan 40.000 eilanden kent.
Niet veel later staan we op Åland, waar zo’n vijf mensen uitstappen. De andere mensen aan boord vliegen verder richting Stockholm. Wat meteen opvalt is het rode asfalt op het vliegveld. Kenmerkend aan Åland is dat het asfalt rood is. Het asfalt wordt lokaal geproduceerd, en er zit veel rood graniet in de grond. In sommige streken van Frankrijk kom je het ook wel eens tegen.
De terminal hier is nog veel kleiner dan in Turku. Vanaf hier lopen we richting het stadje Mariehamn, wat ongeveer 3 kilometer van het vliegveld ligt.
De grootste busvervoerder op Åland is Viking Line, welke ook de veerdiensten tussen Stockholm, Åland en Turku exploiteren. Ze hebben een redelijk gevarieerd wagenpark, zoals deze oude Volvo 8700 welke ons voorbij komt.
Verder zijn er vooral veel touringcars te vinden, zoals deze Scania.
Mariehamn is de hoofdstad van Åland. Er wonen slechts 12.000 mensen in de stad, waardoor het toch als een groot dorp aanvoelt. Toch heeft het de titel “Beste binnenstad van Finland 2024” gewonnen, een titel waar ze erg trots op zijn en het halve centrum mee vol hangt.
Het centrum is best levendig, maar sommige stukken zien er wel uit alsof ze betere tijden hebben gekend. Ergens doet me het een beetje denken aan het oude centrum van Kiruna, waar het vroeger heel levendig was maar inmiddels bijna alles leegstaat of al gesloopt is.
Drakenkebab, is weer eens wat anders dan kip of lam.
Het fijnste aan Mariehamn is toch de rust: De zee is vandaag erg kalm en het is doodstil aan het water.
In een park zijn allemaal van dit soort miniatuurhuisjes te vinden: Ik weet niet of er een hoger doel is, maar ze zien er erg schattig uit. Ik ben fan. Ook de gebouwen die wel op mensenformaat zijn gebouwd zijn wel mijn smaak.
We doen wat inkopen bij de lokale supermarkt en gaan naar ons hotel. Inmiddels begint de avond te vallen. Ons idee is om de heuvel in de stad te beklimmen en daar de zonsondergang te bekijken met een lokaal biertje. We zijn lang niet de enigen die dat doen naar het blijkt, de volledige jeugd van Åland lijkt zich hier te verzamelen in de loop van de avond. Wij waren gelukkig eerst, dus hebben het beste bankje geclaimd, met dit uitzicht:
Proost!
Wanneer het al wat donkerder wordt lopen we naar beneden, terug naar ons hotel. Wanneer we langs een achtertuin lopen horen we wat ritselen, en ik sta opeens oog in oog met een hert! Ik kom regelmatig herten tegen, maar zo middenin een plaats is voor mij de eerste keer.
De volgende dag zijn we weer vroeg op pad. Mariehamn hebben we de vorige avond al volledig gezien, dus het plan is om een streekbus te pakken als soort budget-tourbusoptie. Een probleem: Het is nu zaterdag, en dan rijden er amper bussen op het eiland. We hebben deze buslijn dan ook vooral uitgekozen omdat het de enige was die op een redelijk tijdstip vertrok (09:30). Gelukkig blijkt het ook een mooie route te zijn.
De buschauffeur vind het wel best dat we op en neer reizen met een enkeltje, en heeft hele foute Zweedse muziek aanstaan, met als hoogtepunt een metal-cover van de Pippi Langkousmuziek.
We zijn ruim op tijd bij de bushalte, want we willen natuurlijk de stoelen vooraan claimen om wat meer te kunnen zien van het eiland. Achteraf bleek dit niet echt nodig, want er waren maar een stuk of 5 andere reizigers.
De bus neemt halverwege de route een veerboot. Goed voorbereid als wij waren wisten we dit totaal niet totdat we een bocht omreden en we opeens in de rij stonden bij een veerhaventje. :’) Toch een leuke verrassing.
De hele route is een aaneenschakeling van bruggetjes over de archipel.
Hummelvik. Eindpunt van de lijn, en hier houdt de weg ook op. Hier kan je met een aaneenschakeling van veerboten uiteindelijk op het Finse vasteland terecht komen, maar wij nemen dezelfde bus terug naar Mariehamn.
Eenmaal terug in Mariehamn lopen we direct richting de veerterminal. Het vliegveld was met haar 3.5km vanaf het centrum al niet ver, maar de veerterminal ligt gewoon middenin het dorp, terwijl hier toch best forse schepen komen. Onderweg lopen we nog langs het stadhuis, wat we gisteravond gemist hadden.
Ook dit kerkje mag er zijn.
De haven van Mariehamn is maar klein. Er zijn twee aanlegplaatsen voor de veerboten naar Zweden en Finland en direct daarachter ligt een klein jachthaventje.
Ook bij de veerboot zijn we veel te vroeg, dus na ingecheckt te hebben en ons kaartje gekregen te hebben lopen we weer even naar buiten. Direct ten zuiden van de veerhaven is dit wandelpad langs het water, wat een mooi uitzicht over de baai geeft.
De veerboot uit Stockholm komt ruim op tijd aan, en samen met zo’n 20 anderen gaan we aan boord om naar Turku te varen. We lopen direct door naar het bovenste dek om een mooi uitzicht te hebben als we vertrekken. Daar komen we erachter dat het snel gedaan zal zijn met de rust: De veerboot vanuit Turku naar Stockholm is tegelijk aangekomen, en het blijkt dat vrijwel iedereen vanuit Turku terug naar Turku reist. Ik denk dat er wel meer dan 1000 mensen door die slurf zijn gelopen. Ik wist dat deze veerboten vooral op de belastingvrije alcoholverkoop runden, maar dat dit op zo’n schaal gebeurde had ik niet verwacht!
Het schip naar Stockholm gaat vlak voor ons weg. Van ons schip heb ik geen goede foto kunnen krijgen, maar dit is een gelijk type.
En daar gaan we! De overtocht naar Turku duurt een uur of 5. Een stuk langzamer dan het vliegtuig, maar we zullen de hele tijd tussen de eilanden varen. Dat maakt het uitzicht toch wat spannender dan een Noordzeeovertocht, en je hebt ook gewoon de hele tijd 4g als het toch te saai wordt.
If you can’t beat them, join them. Een bezoekje aan het winkeltje later hebben we ook een tasje met allerlei Finse biertjes verzameld, welke we voor aankomst in Turku allemaal op hebben. Proost!
Vlak voor Turku komt er een schip van Finnlines achter ons aan. Ik denk dat dit de veerboot uit Duitsland is, maar het is altijd moeilijk achteraf zoeken: Er zijn enorm veel veerroutes in dit gebied, waarvan het meerendeel op vrachtwagen(trailer)s is gericht en je dus niet eens zal vinden als normale passagier.
Eenmaal in Turku aangekomen gaan we direct van boord, want onze overstap is niet heel ruim. Er rijden een aantal jaar geen treinen tussen Turku en Kupittaa, een voorstadstation aan de andere kant van het water, door werkzaamheden. Daarom moeten we eerst een klein stukje met de treinvervangende bus, welke ook door stadsvervoerder Föli wordt gereden.
In Kupittaa staat onze IC naar Helsinki al klaar, een rit van iets meer dan 2 uur. We hebben voor 3 euro per persoon extra een 2-persoonscoupe gereserveerd, waarin je tegenover elkaar in een klein hokje zit met een eigen raam en enorm veel beenruimte. Aanrader!
Ook deze treinrit heeft geen enorm spannend uitzicht, maar ik vind de leegte lekker rustgevend.
Eenmaal aangekomen in Helsinki om 23:00 blijkt dat je daar ook prima bier kan drinken: Gelukkig hoeven we pas om 07:00 op de volgende ochtend. Proost!
En zo is het al zondag, de laatste dag van dit korte maar intense reisje. We hebben geen plannen en onze terugvlucht gaat pas om 16:00. Tijd om door het centrum van Helsinki te wandelen: Hier hadden we na aankomst op donderdagavond helemaal geen tijd voor. Voor ons allebei was het niet de eerste keer dat we hier geweest waren, waardoor we niet alle toeristische attracties hebben gezien: We wilden allebei vooral gewoon de Finse sfeer ervaren.
De kathedraal van Helsinki is echter moeilijk te missen.
Wat ook opvalt is het gigantische aantal trams in de stad, op elke straathoek komen we er wel eentje tegen. Hier zijn een nieuw en wat ouder type onderweg op lijn 1T.
Ook in Helsinki zijn elektrische BYD-bussen te vinden. In plaats van 15-meterbussen zijn ze hier voor de gelede variant gegaan.
Iets anders Fins wat ik altijd leuk vind om te halen, en ook anderen te laten proeven: De McRye. In Finland kan je rogge in alles wel vinden, en dus ook in de broodjes bij de bekende gouden bogen. Good and healthy.
Verder brengen we nog een kort bezoekje aan het gratis trammuseum, waarna we richting pretpark Linnanmäki lopen. Helaas is dat niet open, maar het is een mooie wandeling met leuk uitzicht.
Het wandelpad loopt vlak langs en over het spoor. De spoorlijn is hier maar liefst tiensporig. Alle treinen van en naar Helsinki moeten hierlangs, dus dat is geen overbodige luxe.
Linnanmäki is een bijzonder pretpark zoals je ze in Nederland niet ziet: Het ligt middenin de stad. Tijdens de openingstijden kan je er ook gewoon naar binnen wandelen en per attractie afrekenen als je wilt. Het fungeert als een soort stadspark, maar dan met veel duurdere koffie bij de kiosk.
En dan is het alweer tijd om naar het vliegveld te vertrekken. De spoorlijn naar het vliegveld van Helsinkiloopt in een lus. Op de heenweg zijn we via de oostzijde gereisd, dus op de terugweg nemen we de westelijke route. Bijna net zo ver, maar deze moest ik nog voor mijn kaart.
Onze kist terug naar huis is deze Finnair A321, welke ons naar Amsterdam brengt in iets meer dan 3 uur. We hadden gehoopt op een van de A350s die Finnair inzet op deze route, maar op het laatste moment werd onze kist gewijzigd. Jammer, maar helaas. Het gratis bosbessensap aan boord is nog net zo lekker.
Door werkzaamheden had ik een directe trein van Schiphol naar Lage Zwaluwe. Wat een luxe! Zo sta ik 6,5 uur na vertrek vanaf het centrale station van Helsinki al thuis, ideaal.
Het was weer een geslaagd reisje, maar ik moest wel echt even bijkomen: Het waren 4 hele intense dagen, waarin we vrijwel geen minuut onbenut hebben gelaten. Missie geslaagd!
Åland lijkt mij ook wel een chille plek, leuk als tussenstop tussen Zweden en Finland. 
