Tocht er door hun schimmen
Nog een stroom van lang,
Lang vergeten namen,
Lang vergeten ogen?
Zullen wij nog weten
Dat wij ons vergeten
Zijn vergeten?
Amsterdam Muiderpoort (Victor E. van Vriesland)
Op het moment van schrijven leven we in mei en tot nog toe heb ik niet echt energie gevonden om te schrijven over tochten die ik tot dusverre gemaakt heb. Ik heb er wel een handje van om doorgaans wat lang van stof te zijn omdat ik vaak in verslagen als deze details belangrijk vind, maar uiteindelijk maken de foto's de helft van het verslag en is de tekst voor de liefhebber. Als ons op school verteld werd dat bepaalde stof 'voor de liefhebber' was deed precies niemand dat, aangezien dit meer huiswerk betekende. Enfin, ik schrijf nu met een knipoog dat we nu niet op school zijn; we zijn hier op een hobbyforum (neem ik toch aan) en je bent hier niet omdat je een plicht hebt deze gewrochten woord voor woord te lezen om erna er een spreekbeurt over te moeten gaan houden. De grootste eer die aan mij te behalen valt is wellicht jullie op ideeën te brengen, om inspiratie op te doen om eens na te denken de bus te nemen in het buitenland. Of om überhaupt plekken op te zoeken waar je nog niet eerder was, zij het binnen Europa (waar hebben we anders het voorrecht van Schengen voor?) of erbuiten, waar je met het OV komen kunt.
In dit eerste deel van een kleine reeks weekendjes weg wil ik graag een korte tocht delen naar de Dolomieten. Het is effectief een weekend weg, dus twee à drie dagen, dus gelukkig zal deze post - en de rest van de posts uit deze reeks - niet uit meer dan honderd foto's bestaan of zo.
Ik heb de vliegmachien vanaf Eindhoven genomen naar Treviso, om van daaruit met trein en bus terug naar huis toe te rijden, dwars door de Dolomieten en langs de Bodensee. Ik koesterde een wens om eens een sneltrein over de Arlbergpas te nemen en om wat meer van Südtirol te zien en een voordelige laatavondse vlucht richting Treviso plus een Sparpreis Innichen - Emmerich gaf me een een excuus om het reisjaar 2025 af te trappen in het begin van februari.
De hele route met al het vervoer dat ik genomen heb kun je vinden op Trainlog.
1. Alles begint in Eindhoven. Als full-time werkende moet ik zuinig omgaan met mijn tijd en als ik vanuit mijn werk in de avond nog ergens raken kan, ben ik een tevreden mens. Hier is er sprake van een vlucht om iets na achten en later die maand zou ik ditzelfde trucje opnieuw uitvoeren, met dezelfde vlucht, op hetzelfde tijdstip. Op tijd raak ik per trein in Eindhoven, waar ik een paar bussen vind voor richting de luchthaven.
Ik ontdekte dat de luchthaven wat statiegeldautomaten heeft en aangezien veel passagiers flesjes water kopen (terwijl ze evengoed een leeg flesje door de beveiliging heen kunnen krijgen om die vervolgens bij een heus watertappunt te kunnen vullen) om die erna weg te gooien of te laten staan, kan ik nog wat 'statiegeldmonnie' tanken terwijl ik wacht.
2. Na een korte vlucht bereik ik Treviso tegen half tien. Gelukkig geen suffe bustransfer: direct vanaf het vliegtuig doorlopen naar de terminal en van daaruit naar de bus. De bus zou al een tijdje weg moeten zijn, maar er komen almaar passagiers aan die het vertrek van de bus hinderen. Waarom zou je als bus op tijd rijden als je ook gelande passagiers blij kunt maken door ze alsnog direct in te laten stappen om ze niet een half uur in de kou te laten staan? Ik bedoel dat niet eens sarcastisch: ik vind het een goede zaak dat de chauffeur net zo lang blijft wachten tot de bus vol is. Ik heb voor de rest toch geen aansluiting ook. Aan boord is een ticketje voor deze zogeheten AirLink 5 euro en die is twee dagen geldig binnen de stadsregio van Treviso. Met andere woorden: je kunt er de dag erna ook nog gebruik van maken op de stadsbussen en dat is nuttig als je erna nog wat van de stad wilt zien. De meeste reizigers, echter, zullen daar geen gebruik van maken.
Ik moet toegeven dat ik niet van plan was wat van Treviso te zien en ik vind dat toch ergens wat spijtig. De stad is klein en het heeft daarom iets aantrekkelijks. Het heeft een klein netwerk van kanalen langs een riviertje waardoor het wat oogt als Venetië, maar dat is op zich geen toeval, aangezien Treviso onder de rook van Venetië ligt. De luchthaven in kwestie, TSF, wordt ook wel 'Venetië-Treviso' genoemd. Niemand kent Treviso, maar Venetië uiteraard wel en voordat we verwarring gaan krijgen met Marco Polo (VCE)... Enfin, ik wilde toch iets zien, maar tien voor half negen zou mijn trein al vertrekken en tja, 't is winter, dus de zon komt rij laat op en dan is de tijd erg beperkt.
3, 4. Hier een paar impressies van de stad, in de regen, terwijl ik op een flink tempo door het centrum banjer.
5. In het centrum vind je een bezienswaardigheid met de naam 'Fontana delle tette', wat letterlijk de 'tettenfontein' is. Het is wat de naam suggereert: een fontein.
Deze stadswandeling mag met recht een speedrun genoemd worden: alles is tot de minuut ingeschat en met stadsbus 1 en het AirLink busticket kon ik last-minute naar het treinstation en gelukkig haalde ik binnen een minuut (waarbij ik mijn ticket nog moest stempelen!) mijn voorziene trein, die met een minuut vertraging vertrok. Och, wat zouden we soms toch zijn zonder vertragingen? Nou ja. De trein in kwestie is een directe trein vanuit Venetië naar, hou je vast, Calalzo-Pieve di Cadore-Cortina. Het is gelijk de enige trein van de dag die deze route direct doet.
Er mag dan wel één trein zijn die direct vanuit de richting Treviso naar 'Calalzo' rijdt, het is niet de enige trein überhaupt naar 'Calalzo'. Alle overige treinen die rijden, pendelen tussen 'Calalzo' en Belluno. Er is een tijdje een nachttrein geweest van Rome naar 'Calalzo', om wintersporters aan te trekken, maar deze 'Espresso Cadore' reed denk ik vaker leeg rond dan niet, waardoor je kunt spreken van een mooi voorbeeld van een financiële aderlating. De trein hield het drie maanden vol voor die opgeheven werd.
Het is niet alsof 'Calalzo-Pieve di Cadore-Cortina' de naam van het dorp is, wie zich dat afvraagt. Het is zoals met bijvoorbeeld Heemstede-Aerdenhout: meerdere oorden die door één station worden aangeduid. In dit geval Calalzo di Cadore, Pieve di Cadore en Cortina d'Ampezzo. Italië en Frankrijk hebben wel een handje van dat soort stations. Andere voorbeelden zijn Cervignano-Aquileia-Grado, Oulx-Cesana-Claviere-Sestriere, Moûtiers - Salins - Brides-les-Bains en Sallanches - Combloux - Megève.
6. Mijn trein, intussen in Ponte Alpi-Polpet, waar deze van rijrichting verandert. Merk de bergen op!
7. We kruisen een tegentrein met bestemming Belluno in Longarone Zoldo. Af en toe lopen we wat vertraging op onderweg, maar maken we alles weer goed doordat de dienstregeling ontzettend veel marge heeft.
8. Eenmaal aangekomen in Calalzo-Pieve di Cadore-Cortina heb ik een ruimte aansluiting op een bus richting Cortina d'Ampezzo. Het is genoeg tijd om even het vrij onopvallende gebouwtje van de busvervoerder Dolomiti Bus binnen te stappen en om een fancy busticket te kopen voor de rit naar boven.
9. Onironisch DB.
10. Hoe dichter we komen bij Cortina d'Ampezzo, hoe beter de sneeuw zichtbaar wordt. Hier zien ze de Olympische skischans zoals die waarschijnlijk gebruikt gaat worden in 2026. De Olympische Spelen worden dan hier gehouden.
11. In Cortina d'Ampezzo zie ik als eerste dit viaduct, dat vroeger gebruikt werd door treinen die vanuit Calalzo tot 1964 doorreden tot Cortina. Het oude stationsgebouw staat er ook nog steeds, maar het gebied eromheen was een grote bouwput op het moment dat ik Cortina bezocht en eigenlijk ben ik helemaal vergeten om daar überhaupt een kijkje te nemen.
12. Het sneeuwt lichtjes en er is genoeg reuring op straat.
13. Het Olympisch stadion. Door de werkzaamheden aan het busstation hebben enkele buslijnen hier hun eind- dan wel beginpunt.
14. De bus die me naar hier gebracht heeft, heeft pauze bij het stadion.
15. Niet de enige bus: hier hebben we een bus van Südtirolmobil/Altoadigemobilità, de vervoersautoriteit van Südtirol/Alto Adige, het Duitstalige deel van Italië, waar ik over een uur naartoe zou gaan rijden. Iedere twee uur rijdt er een bus vanuit Cortina naar Innichen/San Candido.
16. Naast de bussen van Südtirolmobil heb je ook nog bussen van de private vervoerder Cortina Express, die meerdere verbindingen onderhoudt van en naar Cortina. Van/naar Innichen kost een ritje met deze vervoerder hetzelfde als met die van Südtirolmobil: 5 euro.
17. Er zal geluncht worden, en dat gaat gebeuren in een bar die iets verstopt zit in het centrum. Een drukke, maar fijne omgeving waar je al staand Italiaans kan babbelen, of iets wat erop lijkt, terwijl je aan een tosti aan het knabbelen bent.
18. Hup naar Südtirol, maar dat zal ik niet doen met de bussen van Südtirolmobil of Cortina Express. In plaats daarvan heb ik een goedkoper ritje gevonden met een enkele Flixbus die toevallig op dat moment dezelfde route volgt op een moment dat me goed uitkwam. In plaats van dat deze Flixbus begint bij het Olympisch stadion, heeft deze bus tijdelijk een tussenhalte aan de Piazza Roma.
19, 20. We blijven hoog in het sneeuwgebied zitten en we slingeren ons een weg richting het Duitstalige Italië...
21. Het schijnt dat je onderweg bij mooi weer een uitzicht moet hebben op Drei Zinnen/Tre Cime, maar ja, het heeft gesneeuwd en de bewolking hangt laag, dus de bushalte met de naam 'Drei Zinnen-Blick' doet zijn naam vandaag geen eer aan.
22. Ik verlaat de bus in Toblach/Dobbiaco, om daar de trein te nemen richting Bruneck/Brunico.
23. De wachtruimte is open en hier is een zekere breiwoede geweest.
24. Bruneck ligt dieper in het dal en de sneeuw verdwijnt voor... euh, de bewolking.
25. Ik probeerde nog met mijn treinkaartje, dat ik uit de automaat getrokken heb op het station van Toblach, met de bus te gaan richting het centrum, maar for some reason zijn deze kaartjes niet geldig in dezelfde zone, als aansluiting. Erg jammer wel, maar ja, gelukkig is het stadje niet zo groot. Dit busje trouwens ook niet.
26, 27. Streekbussen komen intussen af- en aangereden. Ook al ogen de bussen fris en interessant, het stationsgebouw hier oogt eerder deprimerend. Er hangt ook een wat vreemd volk rond dat wat rond aan het blèren is.
28 - 30 Impressies van Bruneck. Ik heb zelf veelal een indruk dat Südtirol een wat overprijsd gebied is met een wat strenge levenshouding, in lijn met die van Oostenrijk, of eigenlijk in ieder Duitstalig gebied.
31. Het is hier semi-strict tweetalig, alsof het een soort klein Brussel in de bergen is.
32. Op het moment van bezoeken zijn er werkzaamheden aan de gang op de lijn tussen Bruneck/Brunico en Franzensfeste/Fortezza, waardoor er treinvervangende bussen rondrijden, naast reguliere lijnbussen. Het is de bedoeling dat er een boog bij wordt gebouwd waardoor treinen vanuit Bozen/Bolzano, de hoofdstad van Südtirol naar het zogeheten Pustertal, waardoor waarschijnlijk de treinverbinding van/naar Franzensfeste verleden tijd zal worden, maar misschien houden ze die toch in leven...
Een addendum: ik kocht een Sparpreis bij DB voor de route Toblach - Emmerich, maar na het kopen ontdekte ik dat mijn ticket pas geldig zou zijn vanaf Innsbruck. Ik voelde me genaaid, want tijdens het bestelproces kreeg ik daar vooraf geen melding over, wat ik anders wel zou verwachten. Je koopt een product dat beweert iets te bevatten en vervolgens bevat dat product datgene niet. Ik heb er nog boos over aan de telefoon gehangen, maar je bereikt er uiteindelijk helemaal niets mee. Voor 9,90 kocht ik van tevoren bij de ÖBB een Sparschiene-ticket voor de Eurocity van Brixen/Bressanone naar Innsbruck en dan moest een ticket voor de busrit naar Brixen er ook nog bijkomen. Allemaal niet wereldschokkend qua kosten, maar toch.
32. De bergen worden hoger zeker, naar mate je dieper het dal in rijdt? Wordt het daarmee ook sneller donkerder?
33 - 36. Ook hier in Brixen heb ik een ruime overstap op de trein naar Innsbruck. Genoeg tijd om even rond te snuffelen aan het randje van het blauwe uur. Ziet er toch niet verkeerd uit.
37. Op het treinstation tref ik dit sein aan, met groot RIP eronder. Zal wel voor 'riposto' staan.
38. Het oogt allemaal wat kneuterig hier op het treinstation. Er is een buffet, maar binnen is het eigenlijk niet echt uitnodigend.
39. Een railjet tweede generatie komt langs met bestemming Verona. De trein heeft zowaar een ogenschijnlijk functionerend stuurstandrijtuig. Die dingen hebben heel lang geen toelating kunnen krijgen in Italië. Nu misschien wel? Ik zou het niet weten.
40. Ik ga met EC 80 naar Innsbruck, het enige treinpaar dat vandaag de dag niet door railjet-stammen wordt gereden. Hier staan we aan het perron van Brenner/Brennero, waar eens geen grenscontrole plaatsvindt. En ja, dat nightjet-zitrijtuig is standaard op deze trein aanwezig.
41. Er is een beperkt aanbod een drank en eten aan boord van deze trein, maar dit flesje treinbier wilde en kon ik wel hebben.
42. Door een goederentrein in panne heeft mijn EC 80 bijna 30 minuten vertraging opgelopen; genoeg om een aansluiting op de nightjet naar Amsterdam te missen. Ik hoefde die gelukkig niet te hebben, maar zij die wel deze trein moesten hebben konden nog hun geluk beproeven in München, door verder te rijden met deze Eurocity en dan daar over te stappen. Daar zou de nightjet dan op deze Eurocity wachten...
43. Ik heb een (overigens veel te duur) verblijf in Innsbruck geregeld. Het lijkt erop alsof Innsbruck op ieder moment altijd veel te duur is. Terwijl het bijna nacht is en ik wandel naar het verblijf kom ik een tram tegen.
44. De ochtend erop is mijn wekker afgegaan om enkele minuten voor zes, wat duivels vroeg is voor een zondag. Gelukkig is er wel wat open aan bakkerijen op Innsbruck Hbf, zelfs op de zondag. Veel moet het ook niet zijn aan eten, ik heb zelf ook nog wat over in. mijn tas, maar dit ogenschijnlijk karige brood met ei zag er ter plekke wel interessant uit.
45. Vroeger had je een corridortrein van Innsbruck naar Lienz die non-stop door Südtirol reed, nu mag je het doen met de expressbus 900X, die hier zijn vertrek staat af te wachten. Een heuse dubbeldekker.
46, 47. Hoogtepunt van deze zondagochtend en tegelijk de reden waarom ik zo vroeg op ben vanochtend: de D 666 staat op de borden. Deze sneltrein zal ik nemen tot aan het eindpunt in Bregenz. Deze 'railjet die geen railjet mocht zijn' is een officieuze Fernverkehr-trein met dito voorzieningen, bestaand uit een 'Alpenstofzuiger' als loc en CityShuttle-rijtuigen met dito -stuurstandrijtuig.
48 - 51. 'Satans sneltrein' heeft een noemenswaardig voordeel: de ramen kunnen open en dat is een genot op deze spoorlijn! Het wordt stilaan licht, het is droog, er ligt nog sneeuw: beter wordt het haast niet.
52. Hoe lager we komen, hoe meer de bewolking op komt zetten.
53. Na Landeck-Zams is de trein goed druk, maar na Feldkirch is de trein bijna leeg.
54. Aangekomen in Bregenz zie ik dat mijn aansluitende trein al pal ernaast klaar staat: de S3 naar St. Margrethen in Zwitserland.
55. Bregenz... tja, wat moet je over dat station zeggen? Het voelt hopeloos ouderwets aan. Op de nominatie om gesloopt te worden en te vervangen door iets moderners of zo. Ik heb er altijd zo'n idee dat je er een botanische tuin instapt of zo.
56. De Bodensee, zondagochtend vroeg. Weinig struinend volk, met kinderwagens, koffie in de hand, zich van alles afvragend, of juist niet...
57. Weinig volk dat mee wil naar Zwitserland zo vroeg in de ochtend, maar toch is er een halfuurdienst te bespeuren in combinatie met de zogeheten REX 7.
58. Eens we de niet echt machtig ogende Rijn zijn overgestoken zijn we in Zwitserland en gaat mijn telefoon weer flippen. Hier treffen we een vers stel aan dat op de Tyne and Wear metro in Newcastle en omgeving zal gaan rijden.
59. Ik ga met een ketting aan Thurbo-GTW'tjes wat 'Bedartshalten' en junkies trotseren langs het water, onderweg naar Konstanz.
60. Duitse treinen in Zwitserland. Gezien de inperkingen van DB Fernverkehr tot in Basel zou je bijna denken dat het een zeldzaamheid aan het worden is, maar hier in Kreuzlingen, aan de grens met Konstanz, is het dagelijkse kost.
61. Met de Schwarzwaldbahn ga ik de hele rit uitzitten tot aan in Karlsruhe. Ik deed deze route al eens eerder, maar toen was het stervensdruk, had ik geen goede plek en viel ik onderweg in slaap. Dit keer zou alles beter worden.
62. Zowel Zwitserse als Duitse treinen komen in het Duitse Konstanz en dat maakt dat er naast Duitse ook Zwitserse automaten èn loketten te vinden zijn...
63. A ja, Gebrauchtzug, ne?
64, 65. Na de Dolomieten is dit landschap van het Schwarzwald ook wel aardig te noemen. Blauwe lucht gelukkig!
66. Een paar ICE's later raak ik in Köln en daar is carnaval al soort van aan de gang. Met een IC2 rij ik tot Düsseldorf, waar ik de RE 19 zal nemen tot aan Arnhem.
Ik ben helemaal voorin de trein gaan zitten, zodat ik in Praest vlot uit de trein kan springen en in kan checken met mijn OV-Chipkaart voor het laatste stukje tot aan Arnhem, aangezien mijn Sparpreis maar tot Emmerich liep. Op station Emmerich is inchecken niet te doen omdat op het eilandperron geen paaltje staat en in Elten staat die wat verder weg dan fijn is. Geen problemen verder, al moet ik een fantasietje om in Arnhem de ICE te pakken naar Amsterdam links laten liggen omdat die te veel vertraging heeft opgelopen na Oberhausen. Wij hadden overigens ook vertraging opgelopen in die buurt, maar dat alles is goed en wel weer ingelopen. Dat kon niet gezegd worden van de ICE.
Niet al te veel later zou ik weer terugkeren naar het Bodenseegebied, om dan op een Bodensee-Ticket het gebied eromheen en de Bodensee zelf weer eens te gaan verkennen. Die post is hier te vinden.
